7-sinflar uchun zoologiya fanidan "Qushlar" mavzusida ochiq dars ishlanmasi

11-ixtisoslashgan maktabning biologiya fan o`qituvchisi To`rayeva Xolidaning 7-sinflar uchun zoologiya fanidan tayyorlagan elektron dars ishlanmasi

Zoologik diktant

Qushlar ____ muhitga moslashgan ________ hayvonlar. Tanasi ___ bilan qoplangan. Suyagi yengil ________ shaklda bo`ladi. Suyaklarning bo`shlig`iga ____ to`lgan. Oldingi _______ qanotga aylangan. Nafas olishda _____ bilan birga ____ xaltachalari ham ishtirok etadi. Yuragi ____ kamerali, issiqqonli hayvonlar, _____ qo`yib ko`payadi.

Yopiq test (o`quvchi tarqatmasi)

• Qushlar yutgan mayda toshlar nima vazifani bajaradi?
• _________________________________________
• Qushlarda havo pufakchasiga kiradigan havo nima vazifani bajaradi?
• _________________________________________
• Qushlarning yuragi necha kamerali?
• _________________________________________
• Qushlardagi tug`ma instinktini yozing?
• _________________________________________
• Qaysi qushlar ayrim so`z va iboralarni eslab qolib takrorlaydi?
• _________________________________________

Ochiq test (O`quvchi tarqatmasi)

1. Qushlarning oshqozoni qanday bo`limlardan iborat?

a) bezli va muskulli b) oshqazon va jig`ildon c) oshqazon d) jig`ildon

2. Nafas olishida qaysi a`zolar ishtirok etadi?

a) O`pka b) havo pufagi c) o`pka va havo pufagi d) burun teshigi o`pka

3. Kloakaga ochiladigan organlar yo`li?

a) Ichak, oshqozon, jinsiy bezlar b) ichak, jinsiy bezlar, siydik

c) siydik, o`t, jinsiy bezlar d) siydik, jinsiy bez

4. Qushlarda qaysi sezgi organi yaxshi rivojlangan?

a) eshitish, ko`rish b) hid bilish c) ranglarni ajratish, hid bilish d) ko`rish

5. Qushlar uchganda yuragi necha marta qisqaradi?

a) 165 marta b) 200 marta c) 550 marta d) 100 marta

Zoologik diktant

Qushlar havo muhitga moslashgan issiqqonli hayvonlar. Tanasi pat bilan qoplangan. Suyagi yengil naysimon shaklda bo`ladi. Suyaklarning bo`shlig`iga havo to`lgan. Oldingi oyoqlari qanotga aylangan. Nafas olishda o`pka bilan birga havo xaltachalari ham ishtirok etadi. Yuragi to`rt kamerali, issiqqonli hayvonlar, tuxum qo`yib ko`payadi.

Yopiq test (Javobi)

• Qushlar yutgan mayda toshlar nima vazifani bajaradi?
• Oziqni maydalash
• Qushlarda havo pufakchasiga kiradigan havo nima vazifani bajaradi?
• Qush tanasini sovitadi
• Qushlarning yuragi necha kamerali?
• 4 kamerali
• Qushlardagi tug`ma instinktini yozing?
• Urjish, uya qurish, tuxum bosish, bola boqish
• Qaysi qushlar ayrim so`z va iboralarni eslab qolib takrorlaydi?
• Qarg`a, mayna, qorayaloq, to`ti

Ochiq test javoblari

№

1

Javoblar

2

a

3

c

4

b

5

a

c

Ko`payishi va juft hosil qilishi

Oq qushlar

Bulbul

Flamingolar

Chug`urchiq

Chittak

Kaklik

Ko`k qush

Xakka

Qora laylak

Arxeoptreks

Protoavis

Protoavis

Protoavis suyaklarining tosh qotmasi

№

Hayvonlar nomi

1

№

2

Akteniya

3

Oq planariya

Hayvonlar nomi

21

22

Gidra

Tufelka

Tipi, sinfi

4

Xivchinlilar sinfi

Bo`rtma nematoda

23

Qoramol tasmasi

5

24

Bitiniya

6

Yashil evgilena

Kollar polip

Bo`shliqchalar tipi

7

25

Jigar qurti

8

Odam askaridasi

26

Zaxkash

Tok shillig`i

27

Chayon

9

Tuganak chuvalchanglar

28

Nozema

Dofniya

10

Infuzoriyalar sinfi

Leshmaniya

29

Tripanasoma

11

12

Exinokok

30

Meduza

Yassi chuvalchanglar tipi

31

13

Tirik tug`or shilliq

Yalang`och shilliq

Gijja

14

32

Krevetka

Qoraqurt

Qorinoyoqli malluska

33

Siklop

15

16

Krab

34

Falanga

17

Akula

35

Kana

Qisqichbaqasimonlilar sinfi

18

36

Baqa

Bezgak paraziti

O`rgamchaksimonlar sinfi

19

Kapcha ilon

Toshbaqa

37

Kaltakesak

Baliqlar sinfi

Skat

20

38

Manta

39

Tritonlar

Suvda hamda quruqlikda yashovchilar sinfi

Timsoh

40

Qalqon tumshuq

Sudralib yuruvchilar sinfi

№

Hayvonlar nomi

1

№

2

Akteniya

3

Oq planariya

Hayvonlar nomi

21

22

Gidra

Tufelka

Tipi, sinfi

4

Xivchinlilar sinfi

5,10,28

Bo`rtma nematoda

23

Qoramol tasmasi

5

24

Bitiniya

6

Yashil evgilena

Kollar polip

Bo`shliqchalar tipi

1,3,24,29

7

25

Jigar qurti

8

Odam askaridasi

26

Zaxkash

Tok shillig`i

27

Chayon

9

Tuganak chuvalchanglar

7,11,13,22

28

Nozema

Dofniya

10

Infuzoriyalar sinfi

21,27,35

Leshmaniya

29

Tripanasoma

11

12

Exinokok

30

Meduza

Yassi chuvalchanglar tipi

2,4,6

31

13

Tirik tug`or shilliq

Yalang`och shilliq

Gijja

14

32

Krevetka

Qoraqurt

Qorinoyoqli malluska

8,12,23,30

33

Siklop

15

16

Krab

34

Falanga

17

Akula

35

Kana

Qisqichbaqasimonlilar sinfi

9,14,25,31,33

18

36

Baqa

Bezgak paraziti

O`rgamchaksimonlar sinfi

15,26,32,34

19

Kapcha ilon

Toshbaqa

37

Kaltakesak

Baliqlar sinfi

  16,19,38

Skat

20

38

Manta

39

Tritonlar

Suvda hamda quruqlikda yashovchilar sinfi 17,20

Timsoh

40

Qalqon tumshuq

Sudralib yuruvchilar sinfi

18,36,37,39,40

№

Sistematika

1

Misollar

Xordalilar tipi

2

Baliqlar sinfi

1. Lansetnik 2. Chuvalchang 3. Askarida

4. Baliq

3

Suvda va quruqlikda yashovchilar

4

1. Skat 2. Akula 3. Delfin 4. Sazan 5. Kit akula

6. Ko`k kit

Sudralib yuruvchilar sinfi

1. Suv toshbaqasi 2. Baqa 3. Tritonlar

4. kasatka

1. Timsoq 2. Ilon 3. Morj 4. Beluga

№

Sistematika

1

Misollar

Xordalilar tipi

2

Baliqlar sinfi

1. Lansetnik 2. Chuvalchang 3. Askarida

4. Baliq

3

1. Skat 2. Akula 3. Delfin 4. Sazan 5. Kit akula

Suvda va quruqlikda yashovchilar

4

Sudralib yuruvchilar sinfi

6. Ko`k kit

1. Suv toshbaqasi 2. Baqa 3. Tritonlar

4. kasatka

1. Timsoq 2. Ilon 3. Morj 4. Beluga

• 44-§ Qushlarning ko`payishi, rivojlanishi va kelib chiqishi o`qib kelish,
• 87-88-89 rasmlarni chizish
• test savollarini tayyorlab kelish.