Панорамалық сабақ

Қазақ тілі мен қазақ әдебиеті пәні

мұғалімі Дүйсеғалиева Гүлзада Набиоллақызының іс-тәжірибесінен панорамалық сабақ

Сабақтың тақырыбы:

Синтаксис... бөлімдерін қайталау

(7-сынып)

Оқытудың нақты формасы.

• Оқытудың нақты формасы.
• Оқытудың нақты формасы.
• Оқытудың нақты формасы.
• Оқытудың нақты формасы.

Мақсаты

Сабақтағы

технология

Оқытудың нақты формасы – сабақтың білімділік, тәрбиелік , дамытушылық деңгейін арттыру.

Кімнің

технологиясы

Тірек конспектісі,

синтаксистік диаграммалар

Деңгейлік тапсырма

Оқушының

іс-әрекеті

В.Ф. Шаталов

Беретін

нәтиже

Тірек-сигналын оқи білуі, тұжырымдай алуы.

Ж. Қараев

Ойын технологиясы

Өзінің деңгейлік қабілетін саралау, көп білуге ұмтылу.

Кубизм

Негізгі түсінікті жалпыдан айыру

В.П.Беспалько

Жеке тұлғаның деңгейлік білім дәрежесін қалыптастыру.

Шығармашылық дағдыларын қалыптастыру

СТО

Тез,нақты жауап беруге дағдылану

Ойлау қабілетін дамыту

Сабақ уақытын үнемдеу

Сабақтың мақсаты:

А) білімділігі: Оқушыларды сабаққа қатыстыра отырып, тіл біліміне

деген танымдық қабілеттерін арттыру

Ә) дамытушылығы: Өткен тақырыптарды қайталата отырып,

оқушылардың ой-өрісін кеңейту, берілген

тапсырмаларды шапшаң орындату.

Б) тәрбиелілігі: Оқушыларға эстетикалық тәрбие беру, өз тілін сүйе

білуге тәрбиелеу.

Сабақтың түрі: Қайталау сабағы

Әдісі: Сұрақ-жауап, топ жарысы

Сабақта пайдаланылған технология: СТО стратегиялары, АҚТ

Сабақта өткізілетін жұмыс түрлері: Жазбаша,ауызша,аударма,синтаксистік,

морфологиялық диаграммалармен және оқулықпен жұмыс

Сабақтың көрнекілігі: Сызбалар, интерактивті тақта

Сабақтың барысы:

І.Ұйымдастыру бөлімі (сыныпты екі топқа бөлу)

ІІ.Қызығушылықты ояту.

а) Миға шабуыл (сұрақ-жауап ауызша)

ІІІ. Сызба «Морфология»

ІҮ. Сызба «Синтаксис»

Ү. Тест

ҮІ. «Мақал құрастыр» (аударма жұмысы)

ҮІІ. Сұрақ-жауап (капитандар сайысы)

ҮІІІ. «Домино» ойыны.Ақындардың өлеңдерін құрастыру

ІХ. Талдаудың түрлері ( синтаксис, морфология, фонетика)

Х. Толғаныс, бағалау

ХІ. Үйге тапсырма (екі жай сөйлемге талдаудың үш түрін жасап келу)

І. Ұйымдастыру бөлімі

- Саламатсыздар ма, балалар.

- Отырыңыздар.

- Бүгін аптаның қай күні?

- Бүгін аптаның жұма күні.

- Сыныпта кезекші кім?

- Сыныпта кім жоқ?

• Топқа бөлу ( Абайдың өлеңдерін құрастыру)
• Ойынның шарттарын белгілеу ( әр бөлім 5 балдық жүйемен

бағаланады және сабақ соңында жинаған жалпы балл бойынша

жеңімпаз топ анықталады)

ІІ. Миға шабуыл .Сұрақ-жауап (ауызша) топтағы әр балаға сұрақ қойылады

І топ

1. Тіл білімінің дыбыстық жағын зерттейтін сала ( фонетика)

2. Қазақ тіліндегі қатаң дауыссыз дыбыстардың саны (11)

3. Табиғаттағы құбылыстарға еліктеу арқылы пайда болған сөздер (еліктеу сөз)

4. Сөйлемнің құрамына қарай неше түрі бар? ( 2)

5. Етістікті тіркеске мысал келтір (үйден шықты)

6. Қазақ тілінде неше сөйлем мүшесі бар? (5)

7. Байланысу тәсілдері қанша? ( 4)

ІІ топ

1. Сөз таптарын зерттейтін сала (морфология)

2. Сөз тіркестері мен сөйлемдерді зерттейтін сала (синтаксис)

3. Есімді тіркеске мысал келтір (әдемі көйлек)

4. Жай сөйлемнің неше түрі бар? (7)

5. Байланысу түрлері нешеу? (5)

6. Толық лексикалық мағынасы жоқ,түрленбейді,сөйлем мүшесі

бола алмайды, тек сөз бен сөзді, сөйлем мен сөйлемді

байланыстыратын не? (шылау)

7. Сөйлемнің айтылу мақсатына қарай неше түрі бар? (4)

Сұрақтардың арасында 8-сыныптың бағдарламасынан алынған сұрақтар да бар ,

ол тақырыптарды мен ІІІ тоқсанда түсіндіріп жіберемін,

себебі баланың есте сақтау қабілеті бұл уақытта жоғары болады.

ІІІ. Сызба «Морфология»

Берілген сызбаға байланысты сөздер жазу.

І топ ІІ топ

Мыс:бармайтыны Мыс: көйлектері

ІҮ.Сызба «Синтаксис»

Берілген сызбаға байланысты сөйлемдер жазу.

І топ ІІ топ

Мыс: Әжемнің орамалы бөлмеде тұр Мыс: Бауыржан анасын көшеден көрді.

Ү. Тест (Әр сұраққа бір балл. Әр оқушының балы қосылып, топтың жалпы балы шығады)

№ Жауап Дұрыс жауап Балл

1. Меңгеруді табыңыз.

А) мектепте жүр

Ә) аман келді

Б) ашық аспан

2. Матасуға қатысы бар септік қайсысы?

А) жатыс

Ә) ілік

Б) барыс

3. Қабысуды табыңыз.

А) жаңа кітап

Ә) анамның қолы

Б) Анар отыр

4. Жанаса байланысқан тіркесті табыңыз.

А) сені көру

Ә) бүгін шығады

Б) қағазбен сүртті

5. Бастауыш пен баяндауыштың байланысы.

А) қабысу

Ә) меңгеру

Б) қиысу

ҮІІ. Сұрақ-жауап (капитандар сайысы)

Мұғалім оқиды, оқушы бірден жауап жазады.

1.Мифтк ескі наным бойынша атын тура айтуға тыйым салынған сөздер

(табу)

2.Қазақ тілі қай жылы мемлекеттік мәртебеге ие болды? (1989)

3.-а,-е,-й,-ып,-іп,-п,-ғалы,-гелі,-қалы,-келі ненің жұрнағы? ( көсемше)

4.Етістің неше түрі бар? (4)

5.Тұйық буынға мысал келтір (ән)

6.Атау мен іліктен басқа септіктердің сұрақтарына жауап беретін

байланысудың түрі? (матасу)

7.Тыныс белгілерін зерттейтін сала (пунктуация)

8.-ау,-еу қай сан есімнің жұрнақтары? (жинақтық)

9.Еліктеу сөздің неше мағыналық түрі бар? (2)

10.мын,мін,бын, бін,пын,пін қай жалғау, қай жақ? (ж.ж.ІІІ ж.)

11.Кетеді сөзіндегі ді жалғау ма, жұрнақ па? (жалғау)

12.Кімге? Неге? Кімді? Нені? Кімде? Неде? Кімнен? Неден? Кіммен?

Немен? қай сөйлем мүшесінің сұрақтары? (толықтауыш)

13.Көмекші етістіктерді теріп жаз. (е, де, ет, жазда)

14.Күрделі сөздің неше түрі бар? (4)

15.Қазақ тіліндегі қатаң дауыссыз дыбыстардың саны? (11)

16.Тұйық етістіктің жұрнағы (у)

17.Тура толықтауыш өзін қай септікте тұруын талап етеді? (табыс)

18.Үндестік заңына бағынбайтын септік? (көмектес)

19.Пысықтауыштың шартты белгісі (-.-.-.-.-.-.-.-.)

20.Тұрлаусыз сөйлем мүшелерінің саны? (3)

ҮІІІ. «Домино» ойыны . Ақындардың өлеңдерін құрастыру

І топ

Абай Құнанбаев «Қараңғы түнде тау қалғып»

Қараңғы түнде тау қалғып,

Ұйқыға кетер балбырап.

Даланы жым-жырт дел-сал ғып,

Түн басады салбырап.

Шаң шығармас жол-дағы,

Сілкінне алмас жапырақ.

Тыншығарсың сен -дағы,

Сабыр қылсаң азырақ.

ІІ топ

Сұлтанмахмұт Торайғыров «Шәкірт ойы»

Қараңғы қазақ көгіне

Өрмелеп шығып, күн болам!

Қараңғылықтың кегіне

Күн болмағанда, кім болам?

Мұздаған елдің жүрегін

Жылытуға мен кірермін!

ІХ. Кубизм. (кубтың қырларына фонетика,морфология,синтаксис салалары жазылады)

Талдаудың түрлерін әр оқушы тақтаға шығып орындайды

Мақсаты: Талдаған жұмысын ауызша тез түсіндіре білу дағдыларын дамыту, топтағы әр оқушы

өз білімдерін толық дәлелдейді

Фонетикалық талдау

Жусан (жұусан), орақ (уорақ), түбіт (түбүт), қоян (қойан), үлгеру (үлгөрүу), тасшы (ташшы), тою

(тойұу), сусын (сұусұн), жануар( жанұуар), жарқанат (жарғанат), домбыра (домбұра), үдеу

(үдөу),ізсіз (іссіз).

Морфологиялық талдау Синтаксистік талдау

1. Суреткер, келемін,екі 1. Ағашты былай жарар болар.

2. Өзі, ертең, әке-шешеден 2. Оның бала-шағасы қалаға келіп кетті

3. Құрған, дүңк,және 3. Олар шалғай ауылдарды аралады.

4. Сұлу,сөзін,көшеді 4. Екі қарт кісімен амандастым

5. Шөре-шөре, тәтті, жұмды 5. Шешесі баласының жүзіне мейірлене қарады.

6. Әдейі, жүрсе, жүздеген 6. Бұл сөзіме Шаймерден кеңк-кеңк күлді.

7. Жалт, бойшаң, көрсетпес 7. Қорқақ көлеңкесінен қорқады

8. Келді, бесінші, Абай 8. Бұл сөз оған қатты әсер етті.

9. Өкпеле, адалдық, сені 9. Оны ешкімге көрсетпе.

10. Ілгері, үшеу, тарихи 10. Кейбір аңдар ертемен азықтануға шығады

11. Рақаттан,өкініш, қазысты 11. Жылқыны тез қайырыңдар

12. Дейін, күректері, әдепті 12. Кеше күн суық болды.

13. Кеше, төрттерде, қара 13. Дауылдан кейін тыныштық орнаған.

.

.

.

.

!

Х. Толғаныс, бағалау.

Сонымен,балалар, бүгін біз қандай тапсырмалар орындадық?

Ал ,енді тақтаға қарайық, қай топ қанша балл жинады.

Ең көп ұпай жинаған топ 1-ші орынға ие болады.

ХІ. Үйге тапсырма. Екі жай сөйлемге талдаудың үш түрін жасап

келу.

Сабақ аяқталды, сау болыңыздар!

“ Жалғау” тобы

“ Жұрнақ” тобы

Жалпы