Химиялык формулалар

ОШ МАМЛЕКЕТТИК УНИВЕРСИТЕТИ «ЫЙМАН» ГИМНАЗИЯСЫ ТЕМА: ХИМИЯЛЫК ФОРМУЛАЛАР

Предмет: химия

Класс: 8

Мугалими: Жунусалиева Э.Ж

План:

• 1. Химиялык формула ж өнүндө жалпы түшүнүк
• 2. Салыштырма атомдук масса

Заттар

Жөнөкөй

Молекуланын курамына бир түрдүү атом камтылган

• в состав молекулы веществв состав молекулы в D
• ещества входит один вид атомов
• а входит один вид атомов

Татаал

Молекуланын курамына бир нече түрдүү атомдор камтылган

O

O

C

H

H

H 2

CO 2

Кычкылтек Озон

O

O

O

O

O

O 2

O 3

• Химиялык формула – бул химиялык белги жана символдор аркылуу заттын курамын көрсөтүүчү шартту жазуу (белги).

5 H 2 С O 3

Индекс – молекуладагы атомдун санын көрсөтөт

Химиялык элементтердин белгилери

Коэффициент – молекуланын же атомдун санын көрсөтөт

Заттын формуласы

Молекуланын саны

Ар бир элементтин атомунун саны

3 барийдин атому

3 кычкылтектин атому

3

3 BaO

2 көмүртектин атому

4 кычкылтектин атому

2

2 CO ₂

10 алюминийдин атому

15 кычкылтектин атому

5 Al ₂ O ₃

5

4 темирдин атому

12 кычкылтектин атому

12 суутектин атому

4 Fe(OH) ₃

4

2 натрийдин атому

1 көмүртектин атому

3 кычкылтектин атому

Na ₂ CO ₃

1

Абсолюттук атомдук масса

• m ат (Н) = 0,000 000 000 000 000 000 000 001674 г = 0,1674 ∙10 -23 г
• m ат (О) = 0,000 000 000 000 000 000 000 026667 г = 2,6667 ∙10 -23 г
• m ат ( C ) = 0,000 000 000 000 000 000 000 01993 г = 1,993 ∙10 -23 г
• - Ar – Салыштырма атомдук масса
• 1 м.а.б. –көмүртектин 1 / 12 массасына барабар болгон чоңдук.
• 1 м.а.б. = m ат (C)/12 = 1,674 ∙ 1 0 -24 г
• 1 м.а.б. = = 1,993 ∙10 -23 г/ 12 = 1,674 ∙ 1 0 -24 г

m ат (Н) = 0,000 000 000 000 000 000 000 001674 г = 0,1674 ∙10 -23 г

m ат (О) = 0,000 000 000 000 000 000 000 026667 г = 2,6667 ∙10 -23 г

m ат ( C ) = 0,000 000 000 000 000 000 000 01993 г = 1,993 ∙10 -23 г

А r (О) =

А r (C) =

Салыштырма атомдук масса

II . Ar ди мезгилдик система аркылуу табуу.

- эгер үтүрдөн кийинки сан 5 тен кичине болсо, сан өзгөрүүсүз калтырылат.

- эгер үтүрдөн кийинки сан 5 тен чоң болсо, 1 сан кошулуп жазылат.

Мисалы:

Fe

Pb

Ar(Fe)=56

Ar(Pb)=207

55,847

207,19

Cu

Ag

Ar(Cu)=64

Ar(Ag)=108

63,546

107,868

Бышыктоо :