Հզորություն, հզորության միավորը

Հզորություն, հզորության միավորը

7 ԴԱՍԱՐԱՆ, ՖԻԶԻԿԱՅԻ ՈՒՍՈՒՍՈՒՑԻՉ` Ս. ՄՈՒՐԱԴՅԱՆ ԱՂԱՎՆԱՁՈՐԻ ՄԻՋՆ. ԴՊՐՈՑ

Դասի նպատակը

• Կրկնել և ամրապնդել աշակերտների գիտելիքները «Մեխանիկական աշխատանք և հզորություն» թեմայից

• Զարգացնել տրամաբանական մտածողությունը և խնդիրների լուծման հմտությունները:

• Առաջացնել հետաքրքրություն առարկայի նկատմամբ:

Աֆորիզմներ

• Իր աշխատանքով մարդ պետք է արդարացնի այն շնորհը, որ ստացել է բնությունից:
• Աշխատանքը վարժեցնում է ուշադրության և ջանասիրության, հրահանգում է միտքը, տալիս է դրան միջոցներ, կամքին հաղորդում է ազատություն և ուրիշ հատկություններ, որոնք բոլորն էլ նպաստում են հաջողակ առաջ տանելու որևէ գործ։

• Աշխատանքը բնության բժիշկն է, որ անհրաժեշտ է մարդկային երջանկության:

Խաչբառ 1

1.Մարմնի իներտության չափը

2. Այն ուժը, որով մարինը Երկրի ձգողության հետևանքով ազդում է հենարանի կամ ուղղաձիգ կախոցի վրա :

3. Զանգվածի և ծավալի հարաբերությունը

4. Արտաքին ազդեցության հետևանքով մարմնի ձևի և չափի փոփոխություն

5. Հզորության միավոր

6 Մարմնի` իր արագությունը հաստատուն պահելու երևույթն

7. Անգլիացի ֆիզիկոս

8. Չափիչ սարք

4

1

6

2

5

3

7

8

Խաչբառ 2

1. Հետագծի երկարություն

2. Ծավալի և խտության արտադրյալը

3. Անգլիացի ֆիզիկոս

4. Ֆիզիկական երևույթ

5. Մարմինների փոխազդեցության քանակական չափ

6. Մեծություն , որը հաստատուն է մնում ուղղագիծ հավասարաչափ շարժման ժամանակ

7. Ֆիզիկան գիտություն է … մասին

8. Հզորության միավոր

9. Չափիչ սարք

1

6

2

3

4

7

8

5

9

ՀարՑ Ո՞Ր ԴԵՊՔՈՒՄ Է ՄԱՐՄԻՆԸ ԿԱՏԱՐՈՒՄ ՄԵԽԱՆԻԿԱԿԱՆ ԱՇԽԱՏԱՆՔ

Մեխանիկական աշխատանք

• Մեխանիկական աշխատանք կոչվում է այն ֆիզիկական մեծությունը, որը հավասար է մարմնի վրա ազդող ուժի և նրա ուղղությամբ մարմնի անցած ճանապարհի արտադրյալին:

A = F S

• Միավորների ՄՀ –ում որպես աշխատանքի միավոր ընդունում են 1 Ն ուժի աշխատանքը` ուժի ուղղությամբ 1 մ ճանապարհ անցնելիս:
• Այդ միավորն անվանում են ջոուլ (Ջ)` ի պատիվ անգլիացի գիտնական Ջեյմս Ջոուլի
• 1 ջոուլն = 1 նյուտոն x 1 մետր
• 1 կՋ =1000Ջ 1մՋ = 0,001Ջ
• 1ՄՋ = 1000000Ջ 1մկՋ =0,000001Ջ

• Եթե F≠0 , S≠0, ապա A≠0

• Եթե F = 0, բայց S≠0, ապա A=0

• Եթե F ≠ 0, բայց S=0, ապա A=0

Ջեյմս Ջոուլ (1818- 1889ԹԹ)

Ջեյմս Փրեսքըթ Ջոուլ անգլիացի ֆիզիկոս, բացահայտել է էլեկտրահաղորդիչով անցնող հոսանքի և անջատվող ջերմության քանակի կապը, որոշել ջերմության մեխանիկական համակարգը։ Նրա անունով է կոչվել էներգիայի և աշխատանքի միավորը՝ Ջոուլ (Ջ) ։

ԱՌԱՋԱԴՐԱՆՔ 1 ԽՈՒՄԲ

• Նշվածներից, ո՞ր դեպքում է մարդը կատարում մեխանիկական աշխատանք:
• ա) Լեռնագնացը բարձրանում է սարը: /1 մ./
• բ) Ծանրորդը գլխավերևում պահում է ծանրաձողը:
• գ) Տղան սահնակով իջնում է բլրակից:
• դ) Աշակերտը գրասեղանի մոտ նստած դաս է սովորում:
• Ա, Բ, Գ,Դ և Ե խմբերից կատարելով ընտրություն` ստացե´ք մեկ ճիշտ համդրություն: /2 մ./

• Ուժը, աշխատանքը և ճանապարհը փոխկապակցված ֆիզիկական մեծություններ են: Եթե հայտնի են…
• 1.Մարմնի վրա ազդող ուժը և մարմնի անցած ճանապարհը, ապա կարելի է հաշվել…
• 2.Մարմնի վրա ազդող ուժը և մարմնի կատարած աշխատանքը, ապա կարելի է հաշվել…
• 3.Մարմնի կատարած աշխատանքը և մարմնի անցած ճանապարհը, ապա կարելի է հաշվել մարմնի…
•   1. վրա ազդող ուժը: 1. Աշխատանքը պետք է բաժանել ճանապարհի վրա,…
• 2. կատարած աշխատանքը: 2. Ուժը պետք է բազմապատկել ճանապարհով…

3. անցած ճանապարհը: 3. Աշխատանքը պետք է բաժանել ուժի վրա…

ա) Աշխատանքը հաշվելու համար… 1. Այսինքն` A=FS

• բ) Ուժը հաշվելու համար… 2. Այսինքն` F = A / S
• գ) ճանապարհը հաշվելու համար… 3. Այսինքն` S = A / F
• 3. Արտահայտե´ք ջոուլներով
• / 2մ./
• ա) 4,2 կՋ = բ) 6 կՋ = գ) 200 մՋ = դ) 0,001 ՄՋ = ե) 500 մկՋ =
•  
•  
• 4 Փոխարկիչը 1 ժ-ում 30 մ 3 ավազը բարձրացնում է 6 մ: Հաշվեք այդ աշխատանքի համար անհրաժեշտ հզորությունը: Ավազի խտությունը 1500 կգ/ մ 3 է: / 2 մ./

Ա

Բ

Դ

Գ

Ե

Հզորություն

• Վայ նրան, ով կբազմապատկի ուրիշի հզորությունը, քանզի հզորության հասնում են խելամտությամբ կամ ուժով, և մոլորություն է կարծել, թե նա հզորացել է ոչ թե իր, այլ քո արժանիքների շնորհիվ, կդառնա քո բարեկամը:
• Գիտելիքն ու հզորությունը միևնույն բանն են:

Հզորություն կոչվում է այն ֆիզիկական մեծությունը, որը հավասաար է աշխատանքի հարաբերությանն այն ժամանակամիջոցին, որի ընթացքում կատարվել է այդ աշխատանքը :

• N = A / t
• Հզորությունը ցույց է տալիս, թե ինչ աշխատանք է կատարում մեխանիզմը միավոր ժամանակամիջոցում:

• Միավորների ՄՀ-ում հզորության միավորը 1 վատտն է (1 Վտ)
• 1Վտ = 1 Ջ /վ
• Այս միավորն անվանել են անգլիացի գյուտարար Ջեյմս Ուատտի անունով

• 1 կՎտ = 1000Վտ
• 1ՄՎտ = 1000000Վտ
• 1մՎտ = 0,001Վտ
• 1մկՎտ = 0,000001Վտ
• Ձիու զարգացրած միջին հզորությունն անվանել են ձիաուժ:
• 1 ձ.ու. = 735 Վտ

Ջեյմս Ուատտ ( 1736- 1819 թթ )

• Ջեյմս Ուատտ-
• կրտսերը ծնվել է 1736 թվականի հունվարի 19-ին Գրինոկում:
• Ծնված օրվանից ուներ փխրուն առողջություն:
• Սկզբում ստացել է տնային կրթություն , մայրը սովորեցրել է որդուն կարդալ,
• իսկ գրելը և թվաբանությունը սովորել է հոր կողմից:
• Ծնողներն էլ չպնդեցին նրա ուսումը դպրոցում շարունակելուն,
• համարելով, որ իրենց որդին ինչ որ ցանակա սովորել, կարող է անել ինքնուրյուն:
• Ուատտը առաջադրել է հզորության առաջին միավորը՝ ձիաուժը (հետագայում նրա անունով է կոչվել նաև հզորության մյուս միավորը՝ վատտը )։ Արդյունավետության շնորհիվ Ուատտի շոգեմեքենան լայն տարածում ստացավ և կարևոր դեր խաղաց արտադրության մեքենայացման պրոցեսում։ 1784 թվականից հետո իր գործարանում Ուատտը զբաղվել է շոգեմեքենաների արտադրության բարելավման հարցերով։

N 2 գ) A 1 2 ; N 1 = N 2 դ) A 1 A 2 ; N 1 =N 2 /1 մ./ Հ/հ 1 պնդում Նշում Հզորությունը բնութագրում է աշխատանք կատարելու արագությունը : 2 3 Հզորությունը որոշվում է կատարած աշխատանքով և այն ժամանակով, որի ընթացքում կատարվել է այդ աշխատանքը: 4 Որքան շատ ժամանակ է ծախսվում որոշակի աշխատանք կատարելու համար, այնքան հզորությունը մեծ է: Հզորությունը հաշվում են N=A/ t բանաձով " width="640"

Առաջադրանք

2 խումբ

• Դույլով ջուրը հավասարաչափ բարձրացնում են առաջին դեպքում 20 վայրկյանում,

իսկ երկրորդ դեպքումէ 30 վայրկյանում: Համեմատե´ք կատարած աշխատանքները

և հզորությունները առաջին և երկրորդ դեպքերում:

ա) A 1 = A 2 ; N 1 2 բ) A 1 = A 2 ; N 1 N 2 գ) A 1 2 ; N 1 = N 2 դ) A 1 A 2 ; N 1 =N 2

/1 մ./

Հ/հ

1

պնդում

Նշում

Հզորությունը բնութագրում է աշխատանք կատարելու արագությունը :

2

3

Հզորությունը որոշվում է կատարած աշխատանքով և այն ժամանակով, որի ընթացքում կատարվել է այդ աշխատանքը:

4

Որքան շատ ժամանակ է ծախսվում որոշակի աշխատանք կատարելու համար, այնքան հզորությունը մեծ է:

Հզորությունը հաշվում են N=A/ t բանաձով

• Արտահայտե´ք վատտերով /2 մ./

ա) 5 կՎտ = բ) 2,3 կՎտ =

գ) 200 մՎտ = դ) 0,005 ՄՎտ =

ե) 3000 մկՎտ =

• Նավակի` 5 կՎտ հզորությամբ շարժիչը զարգացնում է 1000 Ն քարշի ուժ: Ի՞ նչ արագությամբ է շարժվում նավակը: /2մ./

Շնորհակալություն