Էլեկտրոնային փոստ

Հոկտեմբերի 2

Ծնունդդ Շնորհավոր

Էլեկտրոնային փոստ

E-Mail

Էլեկտրոնայի փոստի պատմությունը

Ռեյ Թոմլինսոն

Ամերիկյան BBN Technology ընկերության հետազոտող Ռեյ Թոմլինսոնը համարվում է ոչ միայն էլեկտրոնային փոստի, այլև @ նշանի հեղինակ:

Նախկին խորհրդային հանրապետություններ - Կորեացիներ - Ֆիններ - Հունգարացիներ - Չինացիներ - Շվեդներ - ... " width="640"

@ նշանի անվան ստուգաբանությունը

• Նախկին խորհրդային հանրապետություններ -

• Կորեացիներ -

• Ֆիններ -

• Հունգարացիներ -

• Չինացիներ -

• Շվեդներ -

...

Էլեկտրոնային փոստ

Էլեկտրոնային փոստ , (հապավումը՝ էլփոստ) էլեկտրոնային հաղորդագրությունների փոխանցման միջոց է, նախատեսված մարդկանց օգտագործման համար։ Նամակների փոխանցումը իրականացվում է ցանցի միջոցով (հատկապես Ինտերնետի)։ Ուղարկողը ընտրում է հասցեատիրոջը և նամակները ուղարկվում են հասցեատիրոջ էլեկտրոնային նամակների փոստարկղ։  Էլեկտրոնային փոստ  արտահայտությունը օգտագործվում է ոչ միայն նշելու որպես ծառայություն, այլ նաև նամակագրություն, իսկ իր անգլերեն հապավմամբ՝ e-mail/email (հապավումը՝ էլեկտրոնային mail) կամ mail։

Էլեկտրոնային   փոստն    աշխատում    է բաժանորդային   արկղերի   սկզբունքով .   օրվա ցանկացած ժամին ձեզ հասցեագրված նամակները հավաքվում են գլոբալ ցանցերի մեջ միավորված հատուկ ծրագրային ապահովում ունեցող համակարգիչներից որևէ մեկի՝ այսպես կոչված   սերվերի   վրա։ Սակայն հասկանալի է , որ դրա համար նախօրոք պետք է այդ համակարգչի վրա ունենալ   « փոստարկղ » ՝ մի հասցե , ուր պետք է հավաքվեն ձեզ ուղղված նամակները։ Այստեղ դրանք պահպանվում են տվյալ համակարգչի կոշտ սկավառակի վրա այնքան ժամանակ , մինչև այն   « կհանեք » ։

էլեկտրոնային հասցեի կազմությունը

էլեկտրոնային հասցեն գրվում է միայն լատինական տառերով և բացատանիշ չի պարունակում ։

Բերված օրինակում   @   նշանից ձախ գրվածը   ( kavag )   ստացողի պայմանական անունն է , իսկ աջում գրվածը՝ ստացողի համակարգչի դոմենային հասցեն ( matenadaran ՝   Մաշտոցի անվան հին ձեռագրերի ինստիտուտ ( Մատենադարան ),   am ՝   երկիրը որոշող դոմեն ( Հայաստան )) ։

Հաղորդագրություն

էլեկտրոնային փոստի միջոցով առաքվող տեքստն անվանում են  հաղորդագրություն:

Հաղորդագրությունը   սովորական նամակի էլեկտրոնային տարբերակն է ։

էլեկտրոնային փոստի հաղորդագրությունը բաղկացած է  վերնագրից  և  մարմնից :

²é³ùí³Í ѳÕáñ¹³·ñáõÃÛ³Ý բáõÝ ï»ùëïÝ ³Ýí³ÝáõÙ »Ý ѳÕáñ¹³·ñáõÃÛ³Ý Ù³ñÙÇÝ :

Հաղորդագրության վերնագիրը   ներառում է հետևյալ ծառայողական ինֆորմացիան .

• հաղորդագրության իդենտիֆիկատորը , որն ավտոմատ ձևավորվում է փոստային համակարգի միջոցով ,

• ուղարկողի հասցեն , որը նույնպես ձևավորվում է ավտոմատ կերպով , 

•   ստացողի կամ ստացողների հասցեները , որոնք տրվում են առաքողի կողմից , 

• հաղորդագրության թեման , որը տրվում է առաքողի կողմից կամ ձևավորվում է ավտոմատ , 

•   հաղորդագրության անցած ուղին   առաքողից մինչև ստացող՝ որպես լրացուցիչ ինֆորմացիա ձևավորվում է որոշակի համակարգերի կողմից ։
•   հաղորդագրության անցած ուղին   առաքողից մինչև ստացող՝ որպես լրացուցիչ ինֆորմացիա ձևավորվում է որոշակի համակարգերի կողմից ։

E-mail- ի օգնությամբ առաքվելիք էլեկտրոնային նամակը կարող է պարունակել՝

•   փաստաթղթեր ,

• լուսանկարներ ,

•   ձայնային հաղորդագրություններ ,

• տեսանյութեր , գովազդ ,

• գծագրեր ,

•   այլ տեղեկատվություն

էլեկտրոնային փոստը հնարավորություն է ընձեռում՝

•   միաժամանակ տարբեր հասցեներով հաղորդագրություններ առաքել
• ավտոմատ կերպով պատասխանել ստացված նամակներին  
• նույնատիպ հաղորդագրությունների համար կոնկրետ գործողությունների կատարման կանոններ ստեղծել . օրինակ՝ որոշակի հասցեներից ստացված   գովազդային հաղորդագրությունները ջնջել
•   այլ գործողություններ

Cc  և BCC ֆունկցիաները

Cc ֆունկցիան

BCC ֆունկցիան

BCC ֆունկցիան, որը նշանակում է բնածեփ անտեսանելի պատճեն կամ համանման անտեսանելի պատճեն, (անգլերեով՝ BCC, կամ Blind Carbon Copy), կատարում է նմանատիպ ֆունկցիա, ինչ CC, բայց BCC-ում հայտնված հասցեատերերը տեսանելի չեն նամակի մյուս հասցեատերերին։ Նամակն առաքվում է բոլոր նրանց, ում հասցեները նշվել են Cc և BCC դաշտերում, բայց միայն Cc դաշտում նշված հասցեներն են, որ երևում են վերջնական նամակում։

Cc ֆունկցիան, որը նշանակում է բնածեփ պատճեն (carbon copy) կամ համանման պատճեն, թույլ է տալիս նույն հաղորդագրությունը ուղարկել բազմաթիվ անձանց՝ նրանց հասցեները գրելով Cc դաշտում։

Բազմաթիվ հասցեները պետք է միմյանցից տարանջատվեն կետ ստորակետով և որոշակի տարածությամբ։

¾É»ÏïñáݳÛÇÝ ÷áëïÇÝ ³éÝãí»Éáõ ³Ýíï³Ý·áõÃÛáõÝÁ և ¿ÃÇϳÝ

• гÕáñ¹³·ñáõÃÛáõÝ ·ñ»ÉÇë, ³ÛÝ §Ñ»ßï¦ Ï³ñ¹³Éáõ ѳٳñ ï»ùëïÁ ïñáÑ»ù ³é³ÝÓÇÝ å³ñբեñáõÃÛáõÝÝ»ñÇ և û·ï³·áñÍ»ù ϳñ× Ý³Ë³¹³ëáõÃÛáõÝÝ»ñ` ³ñï³Ñ³Ûï»Éáí ÝÛáõÃÇ բáõÝ ¿áõÃÛáõÝÁ:

2. ¾É»ÏïñáݳÛÇÝ ÷áëïáí ѳÕáñ¹³Ïóí»ÉÇë ³ß˳ï»ù Ó»½ ³ñųݳí³Û»É ¹ñëևáñ»É: лïև»ù áõÕÕ³·ñáõÃÛ³Ý և ù»ñ³Ï³ÝáõÃÛ³Ý Ï³ÝáÝÝ»ñÇÝ:

3. гÕáñ¹³·ñáõÃÛáõÝÁ ãÇ Ï³ñ»ÉÇ §Ñ»Õ»Õ»É¦ ÁݹѳÝáõñ, áãÇÝã ã³ëáÕ ³ñï³Ñ³ÛïáõÃÛáõÝÝ»ñáí. »Ã» ³ë»Éáõ բաÝ ãáõÝ»ù, ³í»ÉÇ É³í ¿ ¹³¹³ñ»óñ»ù ѳÕáñ¹³ÏóáõÙÁ:

• гÕáñ¹³·ñáõÃÛ³Ý ï»ùëïáõ٠ٻͳï³é»ñ ÏÇñ³é»ù ÙdzÛÝ Ï³ñևáñ ÇÝýáñÙ³ódz Áݹ·Í»Éáõ Ýå³ï³Ïáí: ²ÙբáÕç ï»ùëïÁ ٻͳï³é»ñáí ·ñ»Éáõ ¹»åùáõÙ ³ÛÝ ¹³éÝáõÙ ¿ ¹Åí³ñ ÁÝûéÝ»ÉÇ և Ñá·Ý»óáõóÇã:

• êïáñ³·ñ»ù Ó»ñ ÏáÕÙÇó ³é³ùí³Í ѳÕáñ¹³·ñáõÃÛ³Ý ï³Ï: ²ÛÝ ÑÇÙÝ³Ï³Ý Ý³Ù³ÏÇó å»ïù ¿ ³é³ÝÓݳóÝ»É ¹³ï³ñÏ ïáÕáí:

• Èñ³óñ»ù гÕáñ¹³գñáõÃÛ³Ý Ã»Ù³ ¹³ßïÁ, ù³ÝÇ áñ ß³ï»ñÁ ѳٳϳñ·ã³ÛÇÝ íÇñáõëÇó í³Ë»Ý³Éáí ã»Ý բաóáõÙ ³é³Ýó ûٳÛÇ Ï³Ù Ï³ëϳͻÉÇ Ã»Ù³Ûáí ѳÕáñ¹³·ñáõÃÛáõÝÝ»ñÁ:

• öáñÓ»ù Ñëï³Ï Óև³Ï»ñå»É ѳÕáñ¹³·ñáõÃÛ³Ý Ã»Ù³Ý: Ò·ï»ù Ù»Ï ³ñï³Ñ³ÛïáõÃÛ³Ùբ ß³ñ³¹ñ»É ѳÕáñ¹³·ñáõÃÛ³Ý ÁݹѳÝáõñ ¿áõÃÛáõÝÁ:

¾É»ÏïñáݳÛÇÝ ÷áëïÇÝ ³éÝãí»Éáõ ³Ýíï³Ý·áõÃÛáõÝÁ և ¿ÃÇϳÝ

8. Ø»Ï Ñ³Õáñ¹³·ñáõÃÛáõÝÁ Ùdzݷ³ÙÇó å»ïù ã¿ ³é³ù»É ß³ï Ù³ñ¹Ï³ó, ù³ÝÇ áñ ß³ï»ñÝ ³ÛÝ Ïѳٳñ»Ý íÇñáõë³ÏÇñ և Ó»ñ ѳëó»Ý Ï·ñ³Ýó»Ý áã ó³ÝϳÉÇ Ñ³ëó»³ï»ñ»ñÇ §ëև óáõó³ÏáõÙ¦:

9. ܳËù³Ý ѳÕáñ¹³·ñáõÃÛ³ÝÁ Ïó»ÉÁ և ³é³ù»ÉÁ, ³ñËÇí³óñ»ù Ù»Í Í³í³ÉÇ ý³ÛÉ»ñÁ:

10. ¾É»ÏïñáݳÛÇÝ ÷áëïáí ѳÕáñ¹³ÏóáõÃÛ³Ý ÁÝóóùáõÙ ëÇñ³ÉÇñ և բաñ»ÏÇñà »Õ»ù, áñå»ë½Ç ѳÕáñ¹³ÏóÇó ÝáõÛÝ í»ñ³բեñÙáõÝùÁ ëï³Ý³ù:

11. âÙáé³Ý³ù, áñ ¿É»ÏïñáݳÛÇÝ ÷áëïÇ ÙÇçáóáí ¹áõù, Ç í»ñçá, ß÷íáõÙ »ù Ù³ñ¹áõ Ñ»ï, և Ýñ³Ý ¿É»ÏïñáݳÛÇÝ áõÕ»ñÓ ³é³ù»ÉÇë ³ß˳ï»ù բáí³Ý¹³ÏáõÃÛ³Ùբ ãíÇñ³íáñ»É Ýñ³Ý:

12. гÕáñ¹³·ñáõÃÛ³Ý Ù»ç Ý»ñ³éí³Í ÑáõÙáñÁ ϳñáÕ ¿ ×Çßï ãÁÝϳÉí»É, ù³ÝÇ áñ ³Ûë ¹»åùáõÙ ¹ÇÙ³óÇÝÁ ãÇ ï»ëÝáõ٠ϳï³ÏáÕÇ ¹»ÙùÇ ÙÇÙÇÏ³Ý և ãÇ ÉëáõÙ ³ñï³ë³Ý³Ï³Ý »ñ³Ý·³íáñáõÙÁ:

13. ¾É»ÏïñáݳÛÇÝ Ñ³Õáñ¹³ÏóÙ³Ý ³é³í»ÉáõÃÛáõÝÝ»ñÇó Ù»ÏÁ ÇÝýáñÙ³ódzÛÇ ³ÏÝóñóÛÇÝ ÷á˳ÝóáõÙÝ ¿: гÕáñ¹³·ñáõÃÛáõÝ ³é³ùáÕÝ»ñÁ Ó»½³ÝÇó ëå³ëáõÙ »Ý ÝáõÛÝù³Ý ³ñ³· å³ï³ë˳Ý: ºÃ» ã»ù ϳñáÕ ³ñ³· å³ï³ëË³Ý»É ëï³ó³Í ѳÕáñ¹³·ñáõÃÛ³ÝÁ, ³å³ ó³ÝϳÉÇ ¿ Ýñ³Ý ½·áõß³óÝ»É ³Û¹ Ù³ëÇÝ` Ýß»Éáí ÏáÝÏñ»ï ųÙÏ»ï:

14. ØÇ բաó»ù ³ÛÝ Ñ³Õáñ¹³·ñáõÃÛáõÝÁ, áñÁ ëï³ó»É »ù íëï³ÑáõÃÛáõÝ ãÝ»ñßÝãáÕ ³ÝÓÇó:

Օգտակար խորհուրդներ

•   Ստեղծե՛ք մի քանի էլեկտրոնային հասցե ` տարբեր նպատակների համար ( սոցիալական ցանցերում գրանցվելու , առցանց եղանակով ապրանքներ գնելու և այլն ), և նրանցից մեկը պահե՛ք հնարավորինս գաղտնի ` չհրապարակելով այն համացանցում :  

• Ուշադրություն դարձրեք ուղարկվելիք նամակների ծավալին: Օգտագործե՛ք «պատասխանել բոլորին» (reply-to-all) հրահանգը միայն այն դեպքում, երբ հաղորդագրությունը վերաբերում է բոլորին և խուսափե՛ք նամակը փոխանցել այնպիսի մարդկանց, որոնց համար այն չունի որևէ արժեք: 

• Խուսափե՛ք յուրաքանչյուր 10 րոպեն մեկ էլեկտրոնային նամակները ստուգելուց: Շատ մարդկանց համար էլ. փոստը աշխատանքը պարբերաբար ընդհատելու պատճառ է դառնում: 

• Անձնական բնույթի կամ գաղտնի տեղեկություն (օրինակ` բանկային տվյալներ) ուղարելիս մտածեք  զգուշության մասին: Նամակները կարող են վերահսկվել այլ անձանց կողմից կամ հեշտությամբ փոխանցվել նրանց: 

• Հատկապես զգուշացեք նամակներին կցված հաղորդագրություններից: Եթե ուղարկողից չէիք սպասում կից հաղրոդագրություն կամ որևէ այլ պատճառով չեք վստահում դրան, նամակը ջնջե՛ք առանց այն բացելու: Նույնիսկ ծանոթ և վստահելի ուղարկողներից ստացված նամակների կից հավելվածները պետք է զննել, նախքան բացելը: 

Փոստաղբ

Փոստաղբը բազմաթիվ հասցեատերերին զանգվածաբար ուղարկված անցանկալի նամակների կույտ է: Դրանք սովորաբար ստացվում են էլ փոստով, սակայն կարող են գալ նաև նորությունների խմբերի, ակնթարթային հաղորդագրությունների և այլն հետ: 

Էթիկական նկատառումներ

• Փոստաղբը հաճախ պարունակում է կեղծ կամ խաբուսիկ տեղեկություններ: Քանի որ ուղարկողն անանուն է, գործնականում շատ դժվար է նրան պատասխանատվության կանչել կեղծ պնդումների համար: 

• Փոստաղբ տարածողները հաճախ հույսը դնում են հասցեատերերի բարի կամքի վրա` էլեկտրոնային հասցեներ հավաքագրելու և իրենց տվյալների շտեմարանները համալրելու համար: 

• Փոստաղբը կարող է պարունակել  վնասակար ծրագրեր

• Առցանց խարդախության մեկ այլ տեսակ է «419»- ը , որն իր անունն ստացել է Նիգերիայի   օրենսգրքի համապատասխան հոդվածից , որը պատիժ է սահմանում նման տիպի խարդախությունների համար :  Դրանց տարատեսակներից   է՝   բանկային փոխանցումներ իրականացնելու համար օգնության դիմաց մեծ գումար վաստակելու խոստումը : 

• Փոստաղբը կարող է օգտագործվել որպես նենգադուլ: Դրա օրինակ կարող է ծառայել քննարկումների խմբերը կեղծ հաղորդագրություններով ողողելն ու ծանրաբեռնելը:

Չլուծված խնդիրներ

• Երբ էլեկտրոնային հաղորդագրության հասցեները կապված են Ինտերնետ մատակարարող որևէ կազմակերպության հետ, ապա այդ մատակարարից հրաժարվելուց հետո խնդիր է առաջանում կապված նամակագրության հետ։

?

• Էլեկտրոնային նամակագրությունը չի երաշխավորում էլեկտրոնային հաղորդագրության նորմալ ընթացքը։ Նամակը կարող է կորել կամ ուշանալ։

• Ստացման և չստացման ծանուցումները նախատեսված են նորմայով, բայց նամակագրության որոշ ծրագրեր դրանք չեն առաջարկում, որոշ ծրագրեր էլ դրանք չեն հարգում, մյուսներն էլ ուղարկում են ստացման ծանուցումը՝ այդ մասին չտեղեկացնելով ընթերցողին։ Առհասարակ, խորհուրդ չի տրվում դրանց օգտագործումը։ Եթե դրա անհրաժեշտությունը կա, ապա հեռախոսով կարելի է ճշտել, արդյոք նամակը նորմալ տեղ է հասել, թե ոչ։

• Անցանկալի (ոչ պիտանի, spam) նամակների խնդիրը, դեռ կատարյալ լուծում չի գտել։

• Ծրագրերի որոշ անհամատասխանություններ տանում են փաստաթղթերի վերանվանմանը .dat վերջացանցի օգնությամբ։ Այս դեպքում պետք է ձեռքով վերանվանել փաստաթուղթը և հատկապես վերջածանցն՝ որպեսզի այն հնարավոր լինի օգտագործել որոշ ծրագրերում։

Մ »Í ï³ñ³ÍáõÙ ·ï³Í ÙÇ ù³ÝÇ ÷áëï³ÛÇÝ Íñ³·ñ»ñ

The Bat

üáõÝÏódzݻñÇ ù³Ý³Ïáí ãáõݻݳÉáí Çñ ѳí³ë³ñÁ, ³ÛÝ Çñ å³ñ½ ϳéáõóí³ÍùÇ ßÝáñÑÇí Ñݳñ³íáñáõÃÛáõÝ ¿ ï³ÉÇë ³é³Ýó ¹Åí³ñáõÃÛ³Ý ³ß˳ï»Éáõ ÝáõÛÝÇëÏ ëÏëݳÏÝ»ñÇÝ: Ìñ³·ÇñÝ ³Ýíï³Ý·áõÃÛ³Ý Ñ½áñ ѳٳϳñ· áõÝÇ:

Outlook Express

Մ»Í ÏÇñ³é»ÉÇáõÃÛáõÝÁ å³Ûٳݳíáñí³Í ¿ Ýñ³Ýáí, áñ ³ÛÝ ÙïÝáõÙ ¿ Internet Explorer բñ³áõ½»ñÇ ÷³Ã»ÃÇ Ù»ç, ÇëÏ í»ñçÇÝë Windows ûå»ñ³óÇáÝ Ñ³Ù³Ï³ñ·Ç բաÕ³¹ñÇãÝ»ñÇó ¿: Ս³Ï³ÛÝ Íñ³·ÇñÝ áõÝÇ ³Ýíï³Ý·áõÃÛ³Ý ÃáõÛÉ Ñ³Ù³Ï³ñ·:

Thunderbir

Այս ÷áëï³ÛÇÝ Íñ³·ÇñÁ ï»Õ³Ï³Ûí³Í ¿ Mozilla բñ³áõ½»ñáõÙ: ²ÛÝ áõÝÇ ³Ýíï³Ý·áõÃÛ³Ý áõÅ»Õ Ñ³Ù³Ï³ñ·, ϳñáÕ ¿ ëïáõ·»É ѳÕáñ¹³·ñáõÃÛ³Ý áõÕÕ³·ñáõÃÛáõÝÁ: àõÝÇ å³ñ½ ϳéáõóí³Íù և áã ÙÇ ³í»Éáñ¹áõÃÛáõÝ:

Opera Mail

Այս ÷áëï³ÛÇÝ Íñ³·ÇñÁ ï»Õ³Ï³Ûí³Í ¿ Opera բñ³áõ½»ñáõÙ: Ìñ³·ÇñÁ Ñݳñ³íáñáõÃÛáõÝ ¿ ï³ÉÇë ѳÕáñ¹³·ñáõÃÛáõÝÝ»ñÁ ¹Çï»É Áëï ï³ñբեñ ã³÷³ÝÇßÝ»ñÇ: ²ÛÝ Çñ ѳñÙ³ñ³í»ïáõÃÛ³Ùբ զÇçáõÙ ¿ The Bat! և Outlook Express Íñ³·ñ»ñÇÝ:

Microsoft Outlook

Այս փոստային ծրագիրը ներառված է Microsoft Office փաթեթի մեջ, որի պատճառով այն ևս մեծ կիրառություն ունի: Այն օֆիսային աշխատողների համար աշխատանքների կազմակերպման հզոր միջոց է:

Հեղինակ՝ Վանաձորի Սայաթ-Նովայի անվան թիվ 10 ավագ դպրոցի ինֆորմատիկայի ուսուցչուհի Աբրահամյան Մելինե

Շնորհակալություն