Жисмоний тарбия ва спорт тизимида гимнастика

Мавзу:Жисмоний тарбия ва спорт тизимида гимнастика

Режа

1.Гимнастиканинг пайдо булиши.

2.Гимнастиканинг турлари.

Гимнастиканинг турлари

Соғломлаштирувчи турлари

Спорт турлари

Таълим ривожлантирувчи турлари

Э.Г. гимнастика

Спорт гимнастика

Асосий гимнастика

Амалий гимнастика

Даволаш гимнастика

Бадиий гимнастика

Корхонадаги гимнастика

Ритмик гимнастика

Спорт акробатика

Трамполин

Бир кетма-кет қатордан сафни икки, уч, тўрт, саккиз кетма-кет қаторга бўлиш ва бириктириш орқали қайта сафлаш

Чап оёқда эркин!

Қарама-қарши ҳаракатланиш

Турган жойида бурилишлар!

“ Чапга”, “Ўнга”, “ортга”

Сафланинг!

Текисланинг!

Тарқалинг!

Доира бўйлаб юринг!

Тартиб бўйича сананг!

Ростлан!

Эркин!

Илон изи бўлиб юринг!

Бир қатордан икки қаторга қайта сафланиш!

Диоганал бўлиб юринг!

Саф усуллари

Айланиб юриш

Бир қатордан уч қаторга қайта сафланиш!

Сафланиш ва қайта сафланиш

Ҳаракатлар

САФ МАШҚЛАРИ

Бир кетма-кет қатордан уч қаторга қирра бўлиб сафланиш!

Орани очиш ва яқинлаштириш

Жуфтлама қадамлар билан орани очиш

Юриб кетаётганда бир кетма-кет қатордан уч ва хоказокетма-кет қаторга бурилиб қайта сафланиш

Топшириқ бўйича орани очиш

Оёқларнинг туриш ҳолатлари

Ўтириш ҳолатлари

Қўлларни ҳолатлари

Тўнтарилишлар

Саф машқлари

Саф усуллари

Сафланиш ва қайта сафланиш

Ҳаракатлар

Орани очиш ва яқинлаштириш

Бир қатордан бир, икки ва хоказо қаторларга сафлантириш

1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4

Ҳаракатлар

АКРОБАТИКА МАШҚЛАРИ

Олдинга ўмбалоқ ошиш

Ўргатиш кетма-кетлиги.

1. Турли Д.Ҳ. дан ғужанак ҳолати.

2. Таяниб ўтиришдан, орқага думалаш ва олдинга думалаб ғужанак ҳолатида ўтириш.

3. Таяниб ўтиришдан, олдинга ўмбалоқ ошиб ғужанак ҳолатида ўтириш.

4. Таяниб ўтиришдан, олдинга ўмбалоқ ошиб таяниб ўтириш.

Хатолар.

1. Қўллар билан, оёқ панжаларига яқин таяниш (бел зарб олиш мумкин).

2. Оёқлар билан итарилиш йўқлиги.

3. Етарли бўлмаган ғужанак ҳолати.

4. Қўлларни нотўғри ҳолати.

5. Таяниб ўтириш ҳолатига ўтиш пайтида қўллар билан орқадан таяниш.

Ғужанак ҳолатида орқага ўмбалоқ ошиш

Ўргатиш кетма-кетлиги.

1. Олдинга ўмбалоқ ошиш.

2. Таяниб ўтиришдан, ғужанак ҳолатида орқага думалаш, қўллар бош орқасига таянган.

3. Таяниб ўтиришдан, ғужанак ҳолатида орқага думалаб таяниб ўтириш.

Хатолар.

1. Қўллар аниқ жойлашмаганлиги (муштда, кафтнинг орқа томонида, тирсак ва кафтларни параллель қўйилмаганда).

2. Қўлларни қўйиш вақтида оёқларни ёзиш ва бошдан айланиш.

3. Зич бўлмаган ғужанак ҳолати.

4. Бошдан айланиш вақтида таянч йўқлиги ва қўлларни букиб-ёзиш.

5. Секин айланиш.

Ён томонга тўнтарилиш

Ўргатиш кетма-кетлиги.

1. Бир оёқда силтаниб, иккинчисида итарилиб қўлларда туриш, ёрдам билан қўлларда тик тургандан кейин бажарувчи оёқларни очади, страховкачи эса орқа томондан тиззалар ёнидан ушлаб туради.

2. Оёқларни очиб қўлларда туришдан, оёқларга қайтиш. Бошида ўтган машқ каби ёрдам берилади, кейин қўлларни тез навбатма-навбат ҳаракатлантириб: бир қўлни белга (тушиш томонга) бошқасини елка остига қўйиб, оёққа тушишга ёрдам бериш – қўллар ёнга оёқларни очиб туриш (бу машқ тўнтарилишнинг иккинчи ярмини ўрганишда ёрдам беради).

3. Бир оёқда силтаниб, иккинчисида итарилиб оёқларни очиб бурилиб қўлларда туриш (бу машқ тўнтарилишнинг биринчи ярмини ўзлаштириш билан боғлиқ). Тургандан сўнг 1-машқдаги каби ёрдам кўрсатилади.

4. Бир оёқда силтаниб, иккинчисида итарилиб ён томонга тўнтарилиш.

САКРАШЛАР

Таяниб

Таянчсиз

Узунликка

Тўнтарилиб бурилиш

Оёқларни кериб

Юқорига

Оёқларни букиб

Тўнтарилиб сальто

Чуқурликка

Тўнтарилиб олдинга

Тўнтарилиб орқага

Таяниб сакрашни фазалари

Югуриш

Депсиниш

Учиш

Қўллар билан итарилиш

Қўниш

Учиш

АМАЛИЙ МАШҚЛАР

Тирмашиб чикиш машклари

Шерикни кутариш ва кутариб юриш .

Эмаклаб утиш машклари

Бир кишини бир киши кутариб юришни

Буюмларни кутариш ва кутариб юриш

СНАРЯДЛАРДА БАЖАРИЛАДИГАН МАШҚЛАР

Осилишлар

Ўргатиш кетма-кетлиги.

1. Орқадан осилиб туришдан, букилиб осилишни такрорлаш.

2. Гимнастика деворига орқада букилиб осилиб туришдан, оёқларда итарилиб, керилиб осилиш.

3. Орқадан осилиб туришдан, икки оёқда итарилиб турникда букилиб осилиш ва керилиб осилиш, оёқларни орқага тушириб, орқадан осилиб туриш ва олдинга қадам қўйиб А.Т.

Хатолар.

1. Ҳаддан зиёд танани керилиши.

2. Керилиб осилишни бажариш вақтида қўлларни букилиши.

3. Бош олдинга эгилиш.

Гавдани силтаб кўтарилиш

(тебранишдан кейин )

Ўргатиш (ўрта турникда):

а) бурчак ясаб осилишдан оёқлар билан тўшакларга тиралиб, оёқларни тиззадан букканча бошни орқага ташламай керишиш. Тўғри қўлларни бош орқасига охиригача узатилишига эътибор бериш зарур. Кейин дастлабки ҳолатга қайтиш. Бир йўла бир неча марта такрорланади. Керишиш тез бажарилиши керак, токи унинг охирида товонлар тўшакдан узилсин;

б) керишишдан кейин имконият борича тезрок; тўғри оёқларни (болдир ўртасини) турникка олиб келиш;

в) чап томонда турган тренер ёки шерикнинг ёрдамида гавдани ёзиб кўтарилиш. Бунда ёрдамлашувчи чап қўли билан оёқларни турникка тез олиб келиш учун ёрдам беради ва ўнг қўли билан эса ўқувчини белидан таяниш ҳолатигача кўтаради.

Қўлларга таяниб тебранишлар

Ўргатиш кетма-кетлиги.

1. Қўлларда таяниш ҳолатини такрорлаш.

2. Тирсақларда таяниб тебранишлар

3. Қўлларда таяниб тебраниш ва аста-секин амплитудани ошириш.

Хатолар.

1. Елкаларни “тушиб кетиши”.

2. Тирсак бўғимларида ўткир бурчак, қўл панжалари елкаларга яқин жойлашса.

3. Таянчда қўлларнинг ярим букилган ҳолати акс эттириш йўқлиги.

4. Тебраниш елка бўғимлари бўйлаб бутун тана билан бажарилмасдан, аксинча фақат тос-сон бўғимларини букилиб, ёзилиши ҳисобига амалга оширилса.

Таяниб тебраниш

Ўргатиш кетма-кетлиги.

1. Орқадан таяниб ётиб ва таяниб ётиб, қўллар полда, оёқлар гимнастика ўриндиғида.

2. Тирсакларга таяниб тебраниш ва орқага силтаниб қўшпоя ичига сакраб тушиш.

3. Таянишни такрорлаб эътиборни елка бўғимидан “тушиб кетмасликка” қаратиш.

4. Кичик амплитудада таяниб тебраниш ва қўшпоя ичига сакраб тушиш.

5. Шунинг ўзи амплитудани кўпайтириб. Силтаниш амплитудасини аста-секин ошириш. Ўрганишда, айланиш асоси тос-сон бўғими эмас, елка бўғими бўлимига ва тебраниш нафақат оёқларда, балки бутун тана билан бажарилишига эътиборни қаратиш. Тебраниш орқага силтаниб сакраб тушиш билан якунланади.

Оёқларни очиб ўтиришдан олдинга ўмбалоқ ошиб оёқларни очиб ўтириш

Ўргатиш кетма-кетлиги.

1. Полда оёқларни очиб ўтиришдан олдинга ўмбалоқ ошиб оёқларни очиб ўтириш.

2. Қўшпояда олдинга силтаниб букилиб таяниш.

3. Қўшпояда оёқларни очиб ўтиришдан олдинга ўмбалоқ ошиб оёқларни очиб ўтириш.

Хатолар.

1. Елкаларни пояга нотўғри қўйилиши, тирсаклар ёзилмаган, балки танага ёпишган, бу эса ўз навбатида поялар орсаига тушиб кетишига олиб келади.

2. Ўмбалоқ ошишнинг биринчи ярмида, оёқлар қўлларга қараб тортилиши ва тос-сон бўғимидан букилиш ўрнига ўқувчи аксинча ҳаракат қилса: пояларда елка билан олдинга сирғанса, тос-сон бўғимидан ёзилса.

3. Ўмбалоқ ошишнинг иккинчи ярмида, оёқлар етарлича кенгликда очилмаса, бу оёқларни очиб ўтиришни бажариш вақтида тушиб кетишга олиб келади.