Жарық. Жарық көздері

Физика пәнінен

ашық сабақ

«Ой қозғау» әдісімен сұрау

анықтамасы

түрлері

ерекшелігі

Толқын

ұзындығы

шебі

беті

жылдамдығы

«Ой қозғау» әдісімен сұрау

дисперциясы

дифракциясы

анықтамасы

Жарық

поляризациясы

интерференциясы

Түсінікпен жұмыс.Түсінік қатары:”Артық”түсінік қайсысы? Күн, жұлдыз, найзағай, от, шам, компьютер, жылыту пештері, газ пештері, телевизор, ай, үй, бөлме қабырғалары

07.04.17ж.

Жарық табиғаты.Жарықтың шағылу және сыну заңдары

1.Жарық табиғаты туралы.

2.Жарықтың түзу сызықты таралуы.

3.Күннің және айдың тұтылуы.

4.Жарықтың шағылу заңы.

5.Жарықтың сыну заңы.

Көлеңке мен жартылай көлеңкенің пайда болуы

Көлеңке – мөлдір емес дененің артындағы кеңістіктің жарық энергиясы түспейтін аумағы.

Жарықтың шағылу заңы

1/ түскен сәуле, шағылған сәуле және екі ортаның шекарасындағы сәуленің түсу нүкте тұрғызылған перпендикуляр бір жазықтықта; 2/ түсу бұрышы шағылу бұрышына тең.

1 2 γ = α

α

γ

Диффузиялық және айналық шағылу

Шашырау немесе диффузиялық шағылу- бұдыр беттен шағылу.

Дұрыс немесе айнадан шағылу –ол теп-тегіс беттен шағылу .

Жазық айнадағы кескін

Жазық айна деп тегіс өңделген және шағылдыратын қабатпен жабылған , қисықтық радиусы шексіздікке ұмтылатын жазық бетті айтады.

Жарықтың сыну заңы

Жарықтың сыну заңы : 1/ түскен сәуле, сынған сәуле ,орталарды бөлетін шекарада сәуленің түсу нүктесіне тұрғызылған перпендикуляр бір жазықтықта жатады; 2/түсу бұрышының синусының сыну бұрышының синусына қатынасы берілген екі орта үшін тұрақты шама болады да, бірінші ортаның екінші ортаға қатысты сыну көрсеткіші деп атадады.

sin α

= n

sin β

α

v 1

n =

v 2

β

Жарықтың сынуы

«Блум» әдісі «ИЯ»,«ЖОҚ» бойынша сұраққа жауап беру.

1.Шағылу бұрышын ұсынған ғалым Христиан Гюйгенс пе?

ИЯ

2.α –бұрышы түсу бұрышы ма?

ИЯ

3.Жарықтың сыну судың көлеміне байланысты ма?

ЖОҚ

4.Егер α=450 болса, онда β=500 бола ма?

ЖОҚ

ИЯ

5.Су мен ауа арасындағы бұрыш шекара ма?

6.Жарық жылдамдығы 300 000 км/с пе?

ИЯ

ИЯ

7.Түсу бұрышы шағылу бұрышына тең бе?

ИЯ

8.β- бұрышы шағылу бүрышы ма?

9.γ- бұрышы сыну бұрышы ма?

ИЯ

«Қателеспе» дұрыс жауаптарын тап.

р/с

1

Геометриялық оптиканың негізгі заңдары

Түсініктеме жауаптары

Жарықтың түзу сызықты таралуы

2

Жарықтың тәуелсіз таралу заңы

3

Түскен сәуле, шағылған сәуле, екі ортаның шекарасындағы сәуленің түсу нүктесіне жүргізілген перпендикульр бір жазықтықта жатады.α=γ

Жарықтың шағылу заңы

4

Жарық сәулесі біртекті ортада түзусызық бойымен таралады.

Жарықтың сыну заңы

Жарық сәулесі бір-бірімен кездескенде әрқайсысының әрі қарай таралуына әсер етпейді.

Семантикалық карта. Сұрақ пен дұрыс жауаптың қиылысуына «+» таңбасын қойыңыз. (2-3 сұрақтың жауабы бір болуы мүмкін)

p/c

Сұрақ

1

2

Шағылу

бұл ненің

Сыну

Көл бетінен күң көрініп тұр.Бұл қай құбылыс

формуласы

3

Шағылу заңы

sin α=sin β бұл ненің формуласы

4

Сыну

Судағы балықтар неге үлкен болып көрінеді.Бұл қандай құбылыс

5

заңы

Сыну

6

Вакуммдегі жарық жылдамдығының ортадағы

көрсеткіші

7

n=c/υ бұл қай заңның формуласы

жарық жылдамдығына қатынасына тең тұрақты шама.

Sin α/sinγ=c/υ бұл қай формуласы

+

+

+

+

+

+

+

Әр топ өздеріне берілген тапсырманы орындап қорытындысын шығарады.

Ассоциация әдісі: Жарық сөзін қандай ұғымдармен байланыстырамыз.

8 сөз

6 сөз

4 сөз

1 сөз

Винн диаграммасын қолдану .

Жарық

Жарықтың

Жарықтың сынуы

C=3*10 8

шағылуы

м/c

sin α=sin β

Ш.Құдайбердіұлының «Тау басындағы ой»өлеңнінен үзінді оқып,«Жарық»тақырыбымен қандай байланыста барын сұрап,өтілген тақырыпты қорытындылау. Күннен неге түсіп тұр мұнша жарық Сегіз минут шеректе жерге барып, Әншейін құр жарқырап тұрып алмай, Жылулық нұрмен бірге жүр қозғалып, Бұл дүние жылуы жоқ нұрсыз болса, Әлемді кім жүре алар пайдаланып, Дүние атаулы теп-тегіс мөлдір болса, Көлеңке орнығады қайда барып

Үйге тапсырма .§4,8 - §4,10. «Жарық» сөзіне сөзжұмбақ құрастыру.