Жамбыл Жабаев- жыр алыбы

Жамбыл Жабаев

1846-1945

«Жамбыл деген – жай атым,

Халық – менің шын атым»

Жамбыл Жабаев халық ақыны, Жамбыл облысы Мойынқұм ауданында туған. Халық ауыз әдебиетінің ірі өкілі. Сүйікті шығармашылығы – айтыс. Батырлар туралы өз халқын қорғаған ерлік істері туралы жырлаған ақын. Соғыс жылдарында Қоршаудағы Ленинград қаласын қорғаған батырларға арнап жазған «Ленинградтық өренім» атты өлеңі көп ұлтты кеңес әдебиетінің ең үздік шығармасы. 1934 жылы Алматыда республикалық айтыстың лауреаты, СССР мемлекеттік сыйлығының лауреаты, 1941 жылы Ленин және Еңбек Қызыл Ту орденімен марапатталған.

Сүйінбайдың соңынан ізін басқан,

Алатауды ары да, бері де асқан.

Жамбыл ақын есімі көкке шалқып,

Құс жолынан жай тауып, жаңғырды аспан.

Жасымнан атым аян Жамбыл едім,

Сүрінбес қара өлеңге даңғыл едім.

Самғасам, сары түнде шалдырмайтын

Қарқырап қайран даусым қалды менің...

«Ленинградтық өренім»

Ленинградты қ өренім!

Ленинградцы, дети мои!

Не затем вам, братья, служил,

Чтоб забрался ползучий гад

В город сказочный, в город- сад

Не затем к себе Ленинград

Взор Джамбула приворожил!

А затем я на свете жил,

Чтобы сброд фашистских громил,

не успев отпрянуть назад,

Волчьи кости свои сложил

У священных ваших оград.

Вот зачем на север бегут

Казахстанских рельс колеи,

Вот зачем Неву берегут

Ваших набережных края,

Ленинградцы, дети мои!

Ленинградцы, гордость моя!

Ленинградцы, дети мои!

Ленинградцы, гордость моя!

Мне в струе степного ручья

Виден отблеск невской струи.

Если вдоль снеговых хребтов

Взором старческим я скользну

Вижу своды ваших мостов

И балтийскую голубизну,

Фонарей вечерних рой,

Золоченых крыш острия…

Ленинградцы, дети мои!

Ленинградцы, гордость моя!

Не затем я на свете жил

Чтоб разбойничий чуять смрад;

1996 жылы к ітапханаға Ақынның есімі берілді

«Егер біз Жамбыл даналығын тәу етіп, ұлылығын ұлағат тұтып жатсақ, оның басты себебі Жамбыл арманының адамзаттық арман аңсарымен ұласып жатқандығында. Сондықтан да қазақтың Жамбылына адамзаттың Жамбылы ретінде құрмет көрсетіп, өлмес рухының алдында басымызды иеміз»

Н.Ә.Назарбаев

Сөндің бе, жарқыраған шам-шырағым,

Қалдыі ба тас бітеліп қос құлағым.

Жатсамда төсек тартып дәрменім жоқ,

Сен болып, сөйлетесің жалғыз жағым.

Қалыппын ие болмай өзіме- өзім,

Әлім жоқ, күш- қайратты, өтті кезім

Балалар, өлгенімше болысыңдар,

Сендерге, сол-ақ айтар, соңғы сөзім!

Жамбыл