Сабақтың тақырыбы Бунақденелілер класына жалпы сипаттама
Сабақтың мақсаты: Бунақденелілер класына жататын жәндіктердің негізгі ерекшеліктерін айқындау. Бунақденелілер туралы білімдерін тереңдету және кеңейту.
Оқушылардың интеллектуалдық, шығармашылық қабілеттерін дамыту.Өткен тақырыпты пысықтау.
Тірі ағзаларға деген қамқорлық қарым-қатынасқа тәрбиелеу. Өз ойларын жеткізе білуге дағдыландыру.
Сабақтың барысы:
І.Ұйымдаыру кезеңі
ІІпсихологиялык ахуал тудстыру
ІІІ.Үй тапсырмасын сұрау,Лездемелік сұрақтар.5мин
ІҮ.Өткен тақырыпты пысықтау .1«ымға түсінбеген,дымға түсінбейді» 6мин
2.Хронология Сандар жырлайды 5мин 3.Биологиялық жұлдызды тап 5мин
Ү.жана сабақ
ҮІ.Қорытынды.
ҮІІ. Үйге тапсырма , Бағалау
Сәйкестігін тап:
| Мамықкене |
| Мөлшері 0,2-1,0 мм ,өрмек бездері болады |
| Қышыма кене | Түрлі өсімдіктердің шырынын сорады | |
| Алма кенесі | Мал шаруашылығына зиян келтіреді | |
| Тайгалық кене | Азық-түлік қорын бүлдіреді | |
| Қамба кенесі | 7-9 рет ұрпақ береді;алма,алхорыны зақымдайды | |
| Нәзікбас кене | әкаяқ ауруын туғызады | |
| Берішкене | адамда қышыма ауруын туғызады | |
| Өрмеккене | энцефалит ауруын жұқтырады |
1.Зәршығару жүйесі –жасыл бездер
2.Ұзын және қысқа мұртшасы болады
3.Жүретін 8 аяғы бар
4.Зәршығару жүйесі -сатанбез және мальпигий тамырлары
5.Тыныс алу мүшесі-желбезек
6.Тыныс алу мүшесі- өкпе қапшығы және демтүтік
7.Астың ішектен тыс қорытылуы тән
8.Хитинде нәруыз көбірек болады
9.Хитинге әктенген заттар көбірек сіңеді
10.Көздері қарапайым құрылысты
11.Циклоп,дафния,таңқышаян
12.Кене, құршаян,бүйі


Биологиялық жұлдызды тап
1.Демтүтік арқылы тыныс алатындар
2.Ұзын және қысқа мұртшасы бар буынаяқты
3.Улы өрмекші
4.Энцефалит ауруын жұқтыратын жәндік
5.Бунақденелілердің бірі
6.Ең жүйрік 1сағатта 5 км жүретін бунақдене
Хронология(Сандар жырлайды)
1.Бүйі қанша тереңдікте жасырынады
2Қарақұрттың уы неше уақыттан кейін әсер етеді?
3.Ұлулардың қанша түрі бар?
4.Шаянтәріздестердің қанша түрі бар?
5.Өрмекшілердің қанша түрі бар?
6.Паразитті жолмен тіршілік ететін кененің түрі қанша?
7.Өрмекшітәріздестерде неше жүретін жұп аяқ бар?
8. шаяндардың неше көзшесі бар?
9.Шаяндардың неше көзшесі бар?
10.Өрмекшілерде неше көз бар?
11.Қышма кененің тұрқы қанша см?
12.Қосжақтаулы ұлулардың қанша түрі бар?
13.Шаяндар неше жыл өмір сүреді?
14.Кальмарда неше қармалауыш бар?
15.Буынаяқтылардың қанша түрі бар?
16.Циклоптың тұрқы неше?
Суреттер сөйлейді
Әр топтан 3қатысушы шығып,сурет салу арқылы өз тобына мақал-мәтелдерді жасырады
Ымға түсінбеген, дымғатүсінбейді
Қылтыңбас
Айқұлақ
,қосжақтаулылар
,шұбалшаң
,үшкірқұрт
,күнқұлақ
,тамыраяқтылар
,қосмекенділер,
тышқан,
шаян,
ұлу,

Дене бөліктері: бас,көкірек,құрсақ
*Барлығы 6 аяқты
*Екі мұртша,күрделі және жай құрылысты
көздер мен көзшелер баста орналасады
*Жұтқыншақ үсті,жұтқыншақ асты түйіні,
құрсақ жүйке тізбегі екі жұп түйін –ганглий түзеді.
* Демтүтік арқылы тыныс алады
* Басым бөлігінде қанаттары болады
* Қантарату жүйесі-ашық жүйе
* Зәршығару жүйесі – мальпигий түтікшелері
*Тіршілік ортасы: жер беті,ауа,су,адам және жануарлардаың ағзасы, топырақ асты
Энтомология-бунақденелілерді зерттейтін ғылым /гректің “ентома”-бунақдене+ “логос”-ғылым/.








Бунақденелілердің зияндылығы:
1. Ауру таратады
2. Ауыл шаруашылығына
3. Жеміс-жидектерге, көкөніс
дақылдарына
4. Үй жиһаздарына, азық-түлікке зиян келтіреді.
Бунақденелілердің маңызы
Өсімдіктерді тозаңдандырады
Топырақты қопсытады,топырақ түзуге қатысады
Зиянкестерді жояды
Бал және балауыз береді
Жібек алу үшін өсіріледі
Санитарлық қызмет атқарады
Тағам ретінде пайдаланылады
Бунақденелілер туралы цифрлар
| Бунақденелілер | Түр саны |
| Қоңыз Көбелек Құмырсқа, ара Шыбын Қандала | 400 165 141 121 900 |
Азиялық шегіртке ауыл шаруашылығына өте қауіпті,зиянкес жәндік.
Шегірткелердің үйірлі және саяқ түрлері болады .
Үйірлі шегірткелер дернәсілдердің тығыз топтасуынан –жаушоғыл,ересектерінің жинақталуынан үйір түзеді .
Жаушоғыл түзетін қанатсыз дернәсілдер жаяушегіртке деп аталады.


Бекіту
Сандық диктант 1 – “ иә”
0- “ жоқ”
1.Бунақденелілер буынаяқтылар типіне жатады
2.Дене бөлімдері: баскөкірек және құрсақ
3.Демтүтік арқылы тыныс алады
4.Масаның ауыз мүшесі-кеміріп-жалаушы.
5.Толық түрленіп даму 4 сатыдан тұрады.
6.Имаго-дернәсілдің бір түрі.
7.Инелік толық түрленіп дамиды.
8. Қанқыз –зиянды жәндік.
9.Жаяушегірткелер -қанатсыз дернәсілдер
10.Энтомология –бунақденелілерді зерттейді
Диктант жауаптары:
Бағалау шкаласы :
1-1
2-0
3-1
4-0
5-1
6-0
7-0
8-0
9-1
10-1
0-2 “2”
3-6 -”3”
7-8 -”4”
9-10 - “5”
Бунақденелілер туралы ғажайып фактілер
-Қазіргі уақытта бунақденелілердің кем дегенде
бір миллион түрі белгілі,ал кейбір ғалымдардың
пікірінше, олардың саны он миллионға жетуі
де мүмкін.
Құмырсқа өз салмағынан 50 есе жүкті көтере алады екен,сондай-ақ су астында 14 күн жата алады екен. Бір келі бал жинау үшін 30 мың ара 6 миллион гүлге қонып,20 мың шақырым қашықтықта ұшады екен.
-Бүрге өз бойынан 130 есе биіктікке секіре
алса, жұлдызқұрттардың бұлшықеттері
адамдікінен алты есе көп.
-Мүйізтұмсық қоңыз өз салмағынан 850 есе
артық салмақты көтере алады.
Үйге тапсырма
Бунақденелілер класын оқу.
Әйнекті көбелек туралы іздену
Асанбай Асқаров атындағы мектеп-лицейі
Ашық сабақ
Тақырыбы:Бунақденелілер класына жалпы сипаттама
Сыныбы: 7«ә»
Пән мұғалімі:Бейсенова А



Урок на тему : Бунақденелілер класына жалпы сипаттама (2.57 MB)

