Шайлоо системалары

Сабактын темасы : Тенир –Т оодогу кыргыздардын 17-18-кылымдардагы калмактарга каршы курошу. Кыргыз казак ынтымак – ымаласы

Сабактын максаты : Кыргыз элинин калмактарга каршы курошунун журушу, кыргыз-казак мамилелеринин онугушу жонундо уйронушот

( хошоут, дербет,

чорос,торгоут)

Тарыхый хронология

1625-жыл

Тарыхый

Кыргыз,казак, озбек жерлери

мейкиндик

Окуялардын себеп натыйжалары

17-кылымдын башынан 18 кылымдын ортосуна чейин

Калмактар жерлерди басып алуу,салык алуу, малдарын айдап кетуу

Монголияда сол канаты

Тарыхый инсандар

«Дербен ойрот» 4 ойрот биригет

Кыргыз жерлеринде

Калмактарга каршы курош башталды

1626-1627-жыл

Жунгар, калмак, ойрот, олоттор

Ташкенттен алыс эмес Кок-Дободо

1628-жыл

Казак кыргыздарды бириктируу жыйын чакырган

Эшим хан, солто Чаа, сарыбагыш-Сарысеит, саяктан Тугол,багыштан Кокум,кушчудан Кайназар

Калмактар басып алышкан

1633-жыл

Ойрот-калмак мамлекети тузулгон Жунгар мамлекети

Хангай тоолору,туш.-Гоби чолу,Иртыш,Енесай дарыяларынын он жээги

1635-жыл

Эрдене-Батур контайшы

1635-53-жж.башкарган

Орто Азия, Ташкент, Туркстан

50000 аскер менен каптап кирет,кыргыз казак чон жоготууга учурайт

Аркалыктардын бийи Манап бий,баласы Жарбан баатыр

Казак султаны Жангир,Самарканддын

1643-жыл

эмири Жалан Тош каршы чыгышкан

Тарыхый хронология

1652-53-жылдар

Тарыхый

мейкиндик

Кыргыз –казак жерлеринде

Окуялардын себеп натыйжалары

Тарыхый инсандар

Кыргыз-казактар жоодон коп кордук корушкон

1658-жылдар

Талас Кулан-Жыланда

38000 калмактарга каршы кыргыз,казак,озбек биригип сокку урган

Кыргыз-казакта «Казак кайын сааганда,кыргыз Гисар ашканда» деген соз калды

1681-85-жылдар

3000 тутун кыргызды куч менен кочуруп кетишкен

Жетекчиси озбек башчысы Абдышукур

Ош,Озгон,Сайрам

Калмак контайшысы Галдан Бошок(1670-97-жж)

1703-ж

Монголияга

Калмактарга каршы курошсо да чон женилууго учурашкан

Калмак контайшысы Цеван Рабдан (1697-1727-жж)

1718-1722-жж

Кыргыз жерлери Ысык-Кол,Чуй жана Туркстанды басып алышкан

Кетмен-Тобону басып алышат

1732-жыл

Кыргыз жетекчиси Мамматкул бий

Тарыхый хронология

Тарыхый

1745-1746-жылдар

мейкиндик

Окуялардын себеп натыйжалары

Ферганага чейин келишет

Тарыхый инсандар

1748-жыл

20000 калмактын тени кырылат

Кокон аким Абд-ал-Керим жетектеген

10000 калмак аскеринин 7000 кырылат

Кашкарда кыргыздар калмактарга сокку берет

Ысык-Колдо

30000 калмак аскерилеринен 10000 кырылган

1749-жыл

Манчжурлар Цинь империясынан калмактарга сокку урушкан. Жунгар мамлекети жоюлган.Кытайлар калмактардын 70% калкын ырайымсыздык менен олтургон

Жетекчиси Акмат бий

Кыргыз элчилери барып чек араны такташкан

1755-58-жылдар

Монголияда

1758-жыл

Пекин

Элчилер кытай тилин билген солто уруусунан Нышаа баатыр, бугу сарыбагыштан Черикчи Темир ууулу