Роза Солтанова ииҗатында фәлсәфи карашлар

Изгелекләр җир өстендә ятмый

Җиргә күтәрелә нур булып.

Күпме кеше, кадерсезлек эшләп,

Җир өстендә яши хур булып.

Роза Солтанова

Муниципаль автоном белем бирү оешмасы – Әлмәт шәһәре 2нче лицее

Роза Солтанова шигырьләрендә фәлсәфи карашлар чагылышы.

Шәфигуллина Камилә - 10 сыйныфы

Хисматуллина Лениза укучылары

Фәнни җитәкчеләр:

Шәйдуллин Фәрит Әхмәтзия улы,

Исламова Зәйнәп Насыйбулла кызы

Теманың актуальлеге:

а) Теманың икенче өлеше - төп өлеш тәүге тапкыр өйрәнелүдә;

б) Дөнья сурәте чагылышын аерым шагыйрә иҗатында өйрәнүгә омытылыш ясауда.

Максат :

Шагыйрә иҗатында тормыш яшәеш кануннарына мөнәсәбәтле фикерләрдә фәлсәфи карашларны “укырга” омтылу.

Бурычлар: 1) Фәлсәфә, фәлсәфи лирика төшенчәләрен фәнни яссылыкта аңларга тырышу. 2)Роза Солтанова шигырьләрендә дөньяга карашны ачыклау. 3) Шагыйрәнең фәлсәфи уйлануларын төркемләү. 4) Фәлсәфәне гади тормышта шагыйрә күрә алган ысулларны барлау.

Өйрәнү объекты – Роза Солтанова шигырьләре.

Өйрәнү предметы - Шигырьләрдә фәлсәфи караш чагылышын ачыклау.

Хезмәттә кулланнылган методлар - күзәтү, анализ.

Киңәшергә балаң бармы, Утырттыңмы агачлар? Гомер әрәм узмаганмы? Борчылмыймы сагышлар? Әти-әни васыятен Тырыштыңмы үтәргә?

Кабат-кабат ясыйбызмы һаман

Бер язмышты кылган хатаны? Дөрес бакмыйбызны балаларны, Бала таныймы атаны?

Фикерәйтү

Хакыйкатьне ачарга тырышу

Чынбарлыкка караш

Шагыйрә фәлсәфәсе

Кешелекне аңларга тырышу

Мөнәсәбәт белдерү

Яшьлек турында уйланулар

Эш-гамәлләргә тырышу

Хис-кичерешләр белән үреп бирелә

Кирәк чакта – ихлас игътибарлы, Итагатьле булыйк танышка. Таныш түгелләргә ярдәм ит – Юл юнәлтә байлык – табышка.

Бер мохтаҗга кылган игелегең – Бер мохтаҗга кылган савап ул! Игелек ул җир өстендә ятмый Кеше ала шундук җавабын.

Шагыйрәнең тормыш фәләсәфәсе

Яшәүгә мәхәббәт

Сызлану,

Борчылуларны җиңу

Чын дөньяны ачарга омтылу

Кешелек кыйммәтләрен җиткерү

Әби-бабай белән Ислам Сөйләшә рус телендә… Инглиз, немец баласы Серләшә үз телендә!

Күпчелек бала анасы Татарча әйтә сүзен… Аны кем ихтирам итсек Хөрмәт итмәсә үзен.

Проблемаларны сәбәбләрен тышкы дөньядан эзләмәгез

Үзегез белән ихлас булыгыз

Стоицизм мәктәбе үрнәгендә

Укып алган белемнәрегезне гамәлдә куллана алырлык булсын

Уңышсызлыктан соң да уңышка ирешеп була

Вакытыгызны нәрсәгә сараф итүегез турында уйланыгыз

Нәтиҗәләр: 1) Шагыйрә иҗатында фәлсәфә дөнья сурәте буларак чагыла; 2) Шагыйрә чынбарлыкны бөтенләй башкача кабул итә, эчке мәгънәсен ача; 3) Эчке гармониягә ирешү, үз-үзеңне кулда тоту аша кыенлыкларны җиңәргә чакыра;

4) Стоицизм мәктәбе үрнәгендә фәлсәфәне гади тормышта куллану ысулларын өйрәтә.

Гөнаһ җыйма, кеше сүзен йөртеп,

Борчылмасын сине тыңлаучы.

Син ышанган затлар гомерлеккә

Булып калсын сине тыңлаучы.

Яшәп узган гомер - киләчәккә үрнәк.

Ялгыштан түгелме адымнар?

Бетмәсен көчебез, кипмәсен чыганак

Чишмәлән юл алсын агымнар.