Презентация "Бір айнымалысы бар сызықтық теңдеу"

Көктал негізгі мектебі

Сабақтың тақырыбы:

“ Бір айнымалысы бар

сызықтық теңдеу”

Сабақтың мақсаты:

• 1.оқушыларға бір айнымалысы бар сызықтық теңдеуді шешу тәсілдерін үйретуде тәрбие сағатымен ұштастырып заманауи білім беру.
• 2. Теңдеу шешу есептерін шығарғанда әрбір бөлімге саяси және экономикалық білімін жетілдіру
• 3. оқушылардың танымдық ізденістерін шығармашылық қабілеттерін арттыру, Отан сүйгіштікке, патриоттыққа өз ойын түйіндей білуге, дарынды оқушы тәрбиелеу.

• Сабақтың түрі : жаңа сабақ
• Сабақтың әдісі : топпен саралап деңгейлеп оқыту
• Пән аралық байланыс : география, физика, тарих
• Көрнекілігі: ҚР картасы, үлестірмелі қағаз .

• Сабақ жоспары:
• 1. Ұйымдастыру кезеңі
• 2. үй тапсырмасын тексеру
• 3. логикалық есептер шығару, тест, жұмбақ шешу
• 4. “Мәңгілік ел” – жаңа сабақ түсіндіру
• 5. “Дамыған 30 ел қатарына ену” (ауызша есеп шығару) қартамен деңгейлік тапсырма орындауы
• 6. “Нұрлы жол” І деңгейлік тапсырма
• 7. “Нақты 100 қадам” ІІ деңгейлік тапсырма
• 8. Қазақ хандығына 550 жылдағы ІІІ деңгейлік тапсырма
• 9. Халықтар бірлік ассамблеясының 20 жылдығы (884 –есеп шығару)
• 10.”Менің Отаным –Қазақстан “ шығармашылық деңгейлік тапсырма
• 11. Сабақты бекіту ауызша есептер шығару “Не білдік, не үйрендік”
• 12. Сабақты қорыту: “Мәңгілік ел” тапсырмасын қорытындылап бағалау
• 13. Үй тапсырмасын түсіндіру №836, № 838

• Сабақтың барысы:
• 1. Ұйымдастыру кезеңі.
• а. Оқушылардың сабаққа дайындығын тексеру
• Б. Журнал толтыру
• В.Сынып тазалығына көңіл бөлу, сыныпты түгендеу, оқушылардың назарын сабаққа аудару (бір логикалық есеп шығару)
• -оқушылар саяхатқа шығып жерден шығып тұрған үлкен жартастың саусақ сиятын кішкене қуысынан торғайдың жұмыртқасын алмақшы болып жармай қалай алған (мұнда болған заттар тас, құм, ши)
• Тест “Бұл кім?
• а. өз өмірінде 40 т. тамақ жейді
• б.дүние жүзіндегі ақылды жыртқыш
• в.қуаты орта есеппен 2,2 вт
• 2. үй тапсырмасы орындаған дәптерлерін жинап ауызша есептер шығару х+3=7 Х-5=4 ⅛+Х=1
• Х-0,25=3 Х+0,5=1

• Жаңа сабақ:
• “ Мәңгілік ел” жаңа сабақты түсіндіру
• 1. 13х+0,8 = 4х-12 ах=в түріне келтіріледі а-айнымалының коэффициенті в мүше х айнымалы ах =в түріндегі теңдеулер бір айнымалысы бар сызықтық теңдеулер.
• 2.Өрнектерді ықшамдау барысында мәндес теңдеуге келтіріледі 4 (х-3) =0 4х-3∙4=0 4х-12= 0 түбірі 3-ке тең бұлар мәндес теңдеулер. Түбірі болмайтын теңдеулер мәндес болады.
• 3. теңдеулерді ах=в түріне келтіру үшін мынандай қасиеттерді пайдаланады
• а. Қасиет- Теңдеулерді қосылғыштың таңбасын қарама-қарсыға өзгертіп оны теңдеудін бір жағынан екінші жаққа көшіргенде теңдеу мәндес теңдеуге түрленеді. Мұндай теңдеулерді енгізген ІХ ғасырдағы орта Азия ғалымы Мұхаммед пен Мұса әл Хорезми
• б.қасиет. Теңдеудін екі жағында одан өзге бірдей санға көбейткенде немесе бөлгенде теңдеу мәндес теңдеуге түрленеді. М. 2х+3=-х+9 бірінші қосылғыш бойынша
• 2х+х =9-х 2-қосылғыш бойынша х=6:3 теңдеу түбірі 2 бір айнымалысы бар сызықтық теңдеуді шешу үшін мынандай алгоритм қолданамыз
• 1. теңдеудің анықталу аймағы өзгермейтіндей етіп оның бір жақ бөлігін немесе екі жақ бөлігін тепе-тең түрлендіріп ықшамдау керек
• 2. айнымалысы бар мүшелерді теңдіктің сол жағына бос мүшелерді оң жағына жинақтау керек
• 3. теңдеудегі ұқсас мүшелерді біріктіріп теңдеуді ах=в түріне келтіреміз
• 4. теңдеудің екі бөлігінде айнымалының коэффициентіне бөліп теңдеудің х=в⁄а түбірін табу керек -ах=в бар теңдеудің үш түрлі амалы бар
• І. а≠0 в≠0 болса теңдеудің екі жағын а-ға бөліп х=в⁄а теңдеуін жазамыз. Мысалы:
• 6х=12 х=12:6 х=6
• ІІ. а=0 в≠0 болса 0х=в түрінде жазылады ах=в теңдігі ешқандай мәнінде тура болмайды,
• Мұндай жағдайда теңдеудің түбірі болмайды. Мысалы: 3х+4=7+3х 3х-3х = 7-4 0х=3 түбір жоқ
• ІІІ. а=0 в=0 болса 0х= 0 түрінде жазылады. Кез-келген санның 0-ге көбейтіндісі 0 болғандықтан х-тің кез-келген мәнінде теңдік тура болады . Мысалы: 0,5х+3=0,5х+6⁄2 0х=0

• 5. “Дамыған 30 ел қатарына ену” (ауызша есеп шығару) сабақты бекіту
• Х+3 =6 х+3х = 12 3х+3 = 12+х 0,5х+3 = х
• 6. Ілулі картадан деңгейлік тапсырма алып орындау
• “ Нұрлы жол” І деңгейлік тапсырма
• 25х+45=17+4х 13+27=16х+4,5 13х+70=2х+15 5-3х=2х-8
• 7. “Нақты 100 қадам” ІІ деңгейлік тапсырма
• Х-2⁄3 =3⁄6х 2⁄3у-3=5⁄9у 0,5х-7=-2⁄3х
• 8. “Қазақ хандығына 550 жыл” ІІІ деңгейлік тапсырма 3х-1 =2(х-2) 19(у-9) =3(у+7)
• 5(х-4) =3(2х-9) 7(3-2х) =15 (1-х)
• 9.”Халықтар бірлігі ассамблеясының 20 жылдығы”. Тақтаға есеп шығару, кітаппен жұмыс №844 есеп
• 10. “Менің Отаным Қазақстан” шығармашылық есеп
• 0,8(0,5+2х) =2х+0,4 4⁄9у –(у+1⁄3) =1⁄6-(8у⁄9+0,5)
• 4х-3 = 0,14 а-3,2 0,9
• 3-5х 0,35 2а+1,4 2,7
• 11. “Дала демократиясын түзген әз Тәуке” сабақты бекіту (ауызша есептер шығару) не білдік? Не үйрендік? 2х-1=3 4х=16 3х-5=10 2(х-3) =4

• Сабақты қорыту: “Мәңгілік ел” болу үшін тапсырмаларды орындай алдық па?
• Қорытындылап бағалау
• Үй тапсырмасы: №836 №838-есеп

Назар аударғандарыңызға рахмет!!!