Марат Қабанбаев «Бауыр» әңгімесінің тақырыбы мен идеясы

Сабақтың тақырыбы: Марат Қабанбаев «Бауыр» әңгімесінің тақырыбы мен идеясы

Мұғалімнің аты-жөні: Алипбаева С.Н.

Сабақ негізделген оқу мақсаттары

5.1.2.1.Әдеби шығарманың тақырыбы мен идеясын анықтау.

5.1.1.1. Әдеби шығарманың жанрына қарай фабуласы мен сюжеттік дамуын сипаттау.

Сабақ нәтижесі:

Оқушылардың барлығы мынаны орындай алады: Оқулықта берілген және қосымша тапсырмаларды орындайды. Жазба жұмыс жасайды. Сұраққа жауап береді.

Оқушылардың көбісі мынаны орындай алады: Топтық жұмысты брлесе орындайды.Өз бетінше жұмыс жасайды. Сұраққа жауап береді. Қосымша үлестірме ресурстармен жұмыс жасайды.

Оқушылардың кейбіреуі мынаны орындай алады:

Оқулықтан тыс берілген қосымша тапсырмалады орындайды, тақырып бойынша қосымша мәліметтер мен дәлелдер келтіре алады.

Бағалау критерийі

Жеке, жұптық, топтық тапсырмаларды орындай алады. Сабақ барысында тыңдаушының назарын өзіне аудара алады.

Тілдік құзіреттілік

әдеби шығарманың тақырыбы мен идеясы

Ресурстар

Оқулық, суреттер, тапсырмалар, кері байланыс, стикер.

Әдіс-тәсілдер

Сұрақ-жауап, әңгімелеу, түсіндіру, «Фишбоун» әдісі, «Төрт сөйлем» әдісі, композициялық құрылымға талдау, «Суреттер сөйлейді» әдісі. Рефлексия.

Пәнаралық байланыс

қазақ тілі.

Алдыңғы оқу

«Менің атым Қожа» повесіндегі кейіпкерлер әлемі

Сабақтың жоспары

Жоспарланған уақыт

Сабақ барысы:

Бағалау түрлері

Басталуы

5 минут

Психологиялық ахуал қалыптастыру:

Сынып реттілігін қадағалау.

Оқушыларды түгелдеу. Оқу құралдарын байқау.

Бір-бірімізді тыңдаймыз десек 1 рет қол шапалақтаймыз!

Ұйымшыл боламыз десек 2 рет

Белсенділік танытамыз десек 3 рет шапалақтаймыз!

Жаңа білім

10 минут

Білу және түсіну.Берілген мәтіндерді балалар оқып алады. М. Қабанбаев 1948 ж. Шығыс Қазақстан обл., Зайсан ауданында дүниеге келген. Жазушы, белгілі публицист. Шығармалары: «Бақбақ басы толған күн», «Жиһангез Тити», «Пысық бодым мінекей», «Қала мен қыз бала», «Қазақ қайда барасың», «Сурет салғым келмейді», «Бауыр» т.б повестер мен әңгімелер топтамалары, «Кермек дәм», « Айшылық алыс жол» романдары жарық көрді.

1. Тақырыбы - белгілі бір дәуірдегі қоғамдық шындық, автор ойының қазығы, шығарманың іргетасы. Бұл әңгіменің басты тақырыбы соғыс зардабынан жапа шеккен жетімдер тағдыры туралы.

2. Жанр түрі - әңгіме – көлемі шағын, әдемі дүние, оқушысын тез тапқыш, өткір икемді, шұғыл үн қосқыш жанр.

3. Идеясы - бұл тақырып арқылы шындық өмір көріністерін суреттегенде, оны өз көзқарасы өз дүниетанымы тұрғысынан бейнелейді. Өз мақсат - мүддесін, арманын білдіреді. Бұл шығармада жетім балалар тағдырына деген аяушылық сезімді оятады.

Әдеби теориялық ұғымдар:

Теңеу – табаны күректей, сойталдай, Икар құсап, арғымақ аттай т.б

Гипербола – Балалар үйінің тарихы көл көсір

Метонимия ( алмастыру) – тәй – тәй басып кірген жас қыз

Тұрақты тіркестер – табаны күректей, шер тарқатып, қой аузынан шөп алмайтын, ешкімнен қарызға жауырын сұрай қоймайтын, өлара сәт, т.б

Мақал - мәтел – Жетім – қозы тас бауыр.

Оқулық,

мәтіндер.

Ортасы

Қолдану. Жеке жұмыс: Шығарманы композициялық құрылымға талдау

1. Оқиғаның басталуы – Манаптың Омбыдағы балалар үйіне келіп, інісін іздеуі, директормен әңгіме.

1. Оқиғаның дамуы – аға тәрбиеші Эльжбета Сергеевнаға берілген тапсырма, Манапты Қалимен кездесуге ертіп баруы

2. О қиғадағы шиеленіс - Манап пен Қалидың арасындағы алғашқы үйлесімсіздік, Қалидың ағасымен тіл табыса алмауы.

3. Шарықтау шегі - Қалидың көп мақтанышынан кейінгі уақытта сұранып, жаттығуға асығуы.

4. Оқиғаның шешімі - Қалидың асығып кетуі, Манаптың қаяу күйде «Волгаға» отырып вокзалға бағыттаулы.

5. 

Жұптық жұмыс: Шығарамадағы кейіпкердің бейнесін ашу (топтастыру):

1. Талдау-топтық жұмыстар орындалады.

1-қатар: «Фишбоун» немесе «Балық қаңқасы». Жүзеге асыру қадамдары:

1-қадам: Мәтінді әр оқушыға жеке оқу.

2-қадам: Оқу үрдісінде қаңқаның басына мәтін қарастырылатын проблема белгіленеді.

3-қадам: Жоғарғы «қосымша бұтақтарында» проблеманың себебі белгіленеді, төменгі

«сүйекшелерінде» оқу барысында себепті нақтылайтын дәйектер жазылады.

4-қадам: Балықтың «құйрығына» қорытынды жазылады.

5-қадам: Жұпта, топта жұмысты талқылау.

6-қадам: Топ жұмысын аудиторияда презентациялау.

2-қатар: «Төрт сөйлем» әдісі бойынша

• Пікір- Кейіпкер бейнесін бір сөйлеммен жеткіз

• Дәлел-мәтіннен өз пікіріңді дәлелде

• Мысал-өмірмен байланыстыра отырып мысал келтір

• Қорытынды-тақырып бойынша қорытынды шығар, идеясын тап

3-қатар: «Суреттер сөйлейді» әдісі бойынша суреттерді ретімен орналастыра отырып, жоспар құрастырады.

Дескриптор:

Композиция-лық құрылымға талдайды;

Дескриптор:

«Балық қаңқасы», «Төрт сөйлем», «Суреттер сөйлейді» әдістері арқылы топтық жұмыс орындалады;

Сабақты бекіту

Ой қорыту. ББҮ кестесі

ББҮ кестесі толтырылады

Бағалау

Кері байланыс

Кері байланыс кемесі