Ежелгі Қазақстан адамдарының антропологиялық тұрпаты қалай өзгерді

Қысқa мeрзімді жоспардың тарауы: 5.4.С. Ежелгі Қазақстан тарихына шолу 4с

Күні:

Сынып: 5

Мeктeп: Чернышевский oрта мeктeбі

Мұғалім aты-жөні: Касымов Рауан Кенжебекович

Сабақ тақырыбы

Ежелгі Қазақстан адамдарының антропологиялық тұрпаты қалай өзгерді?

Оқу мақсаты

5.1.1.2. Ежелгі Қазақстан адамдарының антропологиялық тұрпатын анықтау

Сабақ мақсаты

Барлық оқушылар:

• Ежелгі адамдардың нәсілдік ерекшеліктерін ажыратып анықтайды;

Оқушылардың басым бөлігі:

• Тайпалардың нәсілдік ерекшеліктеріне қарай топтастырады.

Кейбір оқушылар:

• Тайпалардың нәсілдерге бөліну себептерін анықтайды.

Ойлау деңгейі

Білу, түсіну, қолдану

Бағалау критерийі

• Ежелгі адамдардың нәсілдік ерекшеліктерін ажыратып анықтайды;

• Тайпалардың нәсілдік ерекшеліктеріне қарай топтастырады.

• Тайпалардың нәсілдерге бөліну себептерін анықтайды

Тілдік мақсаттар

Негізгі сөздер:

Талқылауға арналған тармақтар:

• Тақырып бойынша мәтінді оқиды және топпен талқылайды. (оқылым, айтылым)

• Бір-бірінің пікірін тыңдайды (тыңдалым)

Жазылым бойынша ұсыныстар:

• Дәптерге терминдерді жазады, тарихи диктант жазады.

Сабақта қажетті терминдер:

Антропология, тайпа, нәсіл, әлеуметтік топтар

Құндылықтарға баулу

Қоғамдағы ұлттық бірлік,бейбітшілікпен келісім құндылығына өзін қандай да бір ұлттың өкілі ретінде сезінуді дамыту арқылы баулу.

Пәнаралық байланыс

Жаратылыстану:

Ежелгі адамдардың қоныстанған жерлерін картадан көрсетеді,

нәсілдерге бөліну.

Биология:

Ежелгі Қазақстан адамдарының бет-әлпеттерін, антропологиясын ерекшеліктерін аңықтап жазады.

Алдыңғы білім

Алғашқы адамдардың антропологиясын біледі, Қазақстан территориясындағы алғашқы мемлекеттік бірлестіктердің көрші елдермен қарым-қатынасын анықтады;

Сaбaқ бaрысы

Сaбaқтың жoспaрлаған кeзeңдeрі

Сaбaқтaғы жoспaрлаған жaттығу түрлeрі

Рeсурстaр

Сaбaқтың бacы

3 мин

6 мин

6 мин

Ұйымдастыру кезеңі

• Сәлемдесу,балалардың көңіл-күйін анықтау;

Сыныпта психологиялық ахуал туғызу.

• Шаттық шеңбері

Балалар ортаға шеңбер құрып, өлеңді хормен айтады.

Aрмысың, көк аспан!

Армысың, алтын күн!

Армысың Жер-ана!

Армысың жан досым!

Міне, менің қолым бос,

Жүрегіме жылу қос.

Үй жұмысын тексеру

«Екі шындық бір жалған» әдісі. «Ойлан ,жұптас, бөліс» әдісі арқылы жұптар бір-бірін тексереді.

1. Homo Sapiens – Homo Idealus – Homo Erectus

2. Шимпанзе – Бақа – Шошқа

3. Дарвин – Стерн - Фрейд

Тақырыпты ашу үшін балаларға бейнебаянның үзіндісі көрсетіледі. «Стоп-кадр» әдісі арқылы, суретке қатысты балалар тақырып жайында өз пікірлерін айтады, мақсаттарды анықтайды.

Сабақтың ортасы

18 мин

Сергіту сәті

(1 минут)

(Б) 1 тапсырма. «Кинометафора» әдісі:

Тақырып ашу мақсатында оқушыларға Жер шарындағы тұратын түрлі халықтар туралы бейнебаян көрсетеледі. Көрсетілім барысында өздеріне таныс емес терминдерді түртіп жазып алу. (4 мин)

Оқушылар тақырыптысұрақтарға жауап беріп ашады:

1. Антропология дегеніміз не?

2. Нәсіл дегенді қалай түсінесіңдер?

3. Ертеде Қазақстан аумағында қандай тайпалар мекендеген.

Дескрипторлары:

Тайпалардың нәсілдерге бөліну себептерін түсінеді, Қазақстанды мекендеген тайпаларды картадан дұрыс көрсетеді.

Көрсетілім барысында өздеріне таныс емес терминдерді түртіп жазып алады.

Топқа бөлу. Стикерлер беріледі,түрлі-түсті қағаз бойынша бөлінеді. (1 мин)

1-топ Сақтар

2- топ Үйсіндер сыныпты екі топқа бөлу.

2-тапсырма: « Ойлан, жұптас, бөліс » әдісі

Оқушыларға мәтін таратылады.

Топ ішінде мәтінді оқи отырып, мәтін бойынша сұрақтар құрастырады және оларға басқа топ жауап береді.

1 топтың тақырыбы «Тайпаларды нәсілдік ерекшеліктеріне қарай қалай ажыратуға болады?

2. Тайпалардың нәсілдерге бөліну себептері неде?

Тақырыптары бойынша балық қаңқасын толтырады, сол бойынша талқылайды топ ішінде, басқа топқа түсіндіреді

Қалыптастырушы бағалау: «Саусақ »әдісі арқылы бағалау.

ЖТ.3-тапсырма. Тарихи диктант.

1. Топ: Сақтардың бас сүйегі шағын, беті ............, көз .......... үлкен, ......... сүйегі шығыңқы, кеңсірігі ............... болып келеді.

2. Үйсіндердің бас ..........та емес,жалпақта емес, орташа болған. Маңдайы ..........., бет ........... шығыңқы, ........ доғасы орташа , кеңсірік бітімі дөңестеу болған.

Бір-бірінің тапсырмасын тексереді. Дұрыс болса, оларға смайликтер беріледі.

Дескриптор: Тарихи диктанттың дұрыс жауаптары:

1. Топ: жалпақтау, шарасы, қабақ дөңестеу .

сопақта,тайқылау, сүйегі,қабақ

• 1жауап-1-2б

• 2жауап -3б

• 3жауап -4б

Кері байланыс. Смайликтер арқылы тапсырмаға баға береді.

(

Ж :4-тапсырма:Кестені толтыр:

Бір-бірінің тапсырмасын тексереді. Әр жауап дұрыс болса, оларға смайликтер беріледі (1 смайлик – 1 ұпай).

https://youtu.be/6eCwQBAhFSU

Фото суреттер (нәсілдік ерекшеліктеріне байланысты)

сыныпты екі топқа бөледі.

Сабақтың соңы

6 мин

Рефлексия

Бағалау шәкілі (әр оқушының алдында болды). Оқушылар сабақты түсінгенін сандар арқылы белгілейді. Соған жинаған смайликтерін жабыстырып алады.

1-3 – «орташа», 4-6 – «жақсы», 7-10 – «өте жақсы».

Кері байланыс:

Үй тапсырмасы: Ежелгі тайпалардың нәсілдері туралы таңдау бойынша қосымша материал дайындау. (эссе,баяндама)