Электр токининг куввати

8-sinf “Fizika” fani

35-mavzu: “Elektr tokining quvvati”

Ta’limiy maqsad: Energiya turlari, energiya zahiralari quvvati haqida tushuncha berish.

Tarbiyaviy maqsad: Energiyani tejash, atrof-muhit va ekologiyani asrab avaylash.

Rivojlantiruvchi maqsad: Arzon, ekologik toza energiyani ishlab toppish usullari haqida fikrlash.

Ko’rgazma: ko’rgazmali plakatlar, tarqatma materiallar, video proyektlar.

Darsning borishi:

1. Darsning tashkiliy qismi.

2. O’tgan mavzu bo’yicha savol-javob.

3. Yangi mavzu bayoni.

4. Mustahkamlash masalalari.

5. Baholash va Uyga vazifa.

I. Darsning tashkiliy qismi. 3-daqiqa.

O’qituvchi o’quvchilar bilan salomlashi, davomat aniqlanadi. O’quvchilar darsga tayyorgarligi tekshiriladi.

II. O’tgan mavzu bo’yicha savol-javob. 7-daqiqa.

O’qituvchi o’tgan mavzu “Elektr to’kining ishi” dan savollar beradi.

Savollar:

1. Elektr tokening bajargan ishi qanday ifodalanadi?

2. Tokning bajargan ishi qanday birliklarda o’lchanadi?

3. Elektr energiya qanday asbob yordamida va qay tarzda hisoblanadi?

O’quvchilar javoblari to’ldiriladi va uyga berilgan masala tekshirib, o’quvchilar baholanadi.

III. Yangi mavzu bayoni: 15-daqiqa.

Elektr tokening p quvvatini toppish uchun tokning vaqt birligida bajargan ishni bajarihga ketgan t vaqtga bo’lish kerak, ya’ni

(1)

Ma’lumki, tokning t vaqtda bajargan ishi. A=I ga (1) formulani qo’ysak, elektr toki quvvatini quyidagicha ifodalanadi.

(2)

Quvvatning birligi ingliz olimi Jeyms Vatt (1736-1819) sharafiga vatt (W) qabul qilingan.

1 gW=100 W 1 kW=1000 W 1 MW=1000000 W

Elektr iste’molchilardagi tokning quvvati

Formuladan ma’lumki, elektr iste’molchilardagi tokning quvvatini ampermetr va voltmeter yordamida tok kuchi va kuchlanishni o’lchash orqali aniqlash mumkin.

Elektr iste’molchilarda tokning quvvati yozib qo’yilgan bo’ladi. Xonadonlarda ko’proq 60 W, 100 W, 150 W, 200 W quvvatli elektr asboblardan foydalaniladi. Lampochaning quvvati qancha ko’p bo’lsa, shuncha kuchli yoritadi va shuncha elektr energiya sarflaydi.

O’quvchilarga ba’zi elektr asboblarining quvvati yozilgan jadval bilan tanishtiriladi.

IV. Mustahkamlash masalalari 15-daqiqa.

O’quvchilar bilan savol-javob qilinadi va 13-masala yechish uchun ko’rsatma beriladi;

13-masala.

V. Baholash va uyga vazifa. 5-daqiqa.

O’quvchilar daftarlari tekshirilib, baholanadi.

Uyga vazifa: 13-masala (4) 85-bet 5-misol.