Բնագիտական մտորումներ

ԲՆԱԳԻՏԱԿԱՆ

ՄՏՈՐՈՒՄՆԵՐ

1

ԱԲԳԴ

2

ԵԶԷԸ

3

ԹԺԻԼ

4

ԽԾԿՀ

6

ՅՆՇՈ

5

ՁՂՃՄ

7

ՉՊՋՌ

8

ՍՎՏՐ

9

ՑՈՒՓՔ

0

ևՕՖ

Ֆրանսիացի ֆիզիկոս

Մ

Պ

Ե

Ր

5

Ա

1

7

8

2

Ընտրի ՛ ր

1. Ինչպե ՞ ս կփոխվի երկու լիցքերի կուլոնյան փոխազդեցության ուժը, եթե լիցքերի միջև հեռավորությունը փոքրացնեն 3 անգամ

• Կ մեծանա 9 անգամ
• Կ փոքրանա 9 անգամ
• Կ մեծանա 3 անգամ
• Կ փոքրանա 3 անգամ

2. Եթե չեզոք ատոմը կորցնի էլեկտրոն, ապա այն

• Կ մնա էլեկտրաչեզոք
• Կ դառնա բացասական իոն
• Կ դառնա դրական իոն
• Կ ունենա բացասական լիցք

3 . Մ ակընթացությունն ու տեղատվությունն առաջանում են

• Ք ամիների ներգործությամբ
• Մ շտական քամիների ներգործությամբ
• Լ ուսնի և Արեգակի ձգողության հետևանքով
• Ս տորջրյա երկրաշարժերից

4. Բարձրանալիս մթնոլորտային ճնշումը նվազում է, որովհետև

• Օ դի ջերմաստիճանը նվազում է
• Օ դի ջերմաստիճանը բարձրանում է
• Մ թնոլորտի սյան բարձրությունը փոքրանում է
• Մ թնոլորտի սյան բարձրությունը փոքրանում է

5 . Ո ՞ ր մեծությունը չի փոխվում ուղղագիծ հավասարաչափ շարժման ժամանակ

• Կոորդինատ
• Ա րագություն

3. Ա նցած ճանապարհ

4. Տ եղափոխություն

6 . Դեպի վեր նետած մարմինը Երկիրը ձգում է 5 Ն ուժով: Ի ՞ նչ ուժով է մարմինը ձգում Երկիրը

• Մարմինը Երկրին չի ձգում
• 5 Ն ուժով
• 5 Ն-ից մեծ ուժով
• 5 Ն –ից փոքր ուժով

7. Ո ՞ վ է առաջինը հասել հարավային բևեռ

• Ֆ . Նանսենը
• Ռ. Ամունդսենը
• Ռ.Սքոտը
• Ռ. Պիրին

8. Ո ՞ ր գիտահետազոտական կայանում է գրանցվել ամենացածր ջերմաստիճանը

• Վոստոկ
• Միռնի
• Քեյսի
• Տերրա Նովա

9. Ինչպե ՞ ս կփոխվի միավոր ժամանակում հաստատուն դիմադրությունում անջատված ջերմաքանակը, եթե հոսանքի ուժը մեծանա 4 անգամ

• Կմեծանա 16 անգամ
• Կ մեծանա 4 անգամ
• Կ փոքրանա 4 անգամ
• Կ փոքրանա 16 անգամ

10. Ո ՞ ր պետության տարածքում է գտնվում Հարավային Ամերակայի ամենաբարձր ջրվեժը

• Բրազիլիա
• Արգենտինա
• Կոլումբիա
• Վենեսուելա

Ինչուի ՞ կ

2

ԵԶԷԸ

3

ԹԺԻԼ

1

ԱԲԳԴ

6

ՅՆՇՈ

5

ՁՂՃՄ

4

ԽԾԿՀ

7

ՉՊՋՌ

8

ՍՎՏՐ

9

ՑՈՒՓՔ

0

ևՕՖ

Բարձր լեռնային լիճ

1

Կ

Տ

4

Ա

3

8

4

8

3

Ի

Տ

Ի

Կ

Ա

1

1. Ինչո ՞ ւ Երկրի վրա չկան այնպիսի լեռներ, որոնք, ասենք, տասն անգամ բարձր լինեն Էվերեստից: Մինչդեռ Մ արս մոլորակի վրա գտնվող Նիկո Օլիմպիկ գագաթը երկու անգամ բարձր է Էվերեստից: Ինչի ՞ ց է կախված լեռնագագաթների սահմանային բարձրությունը

• Եթե լեռները բարձր լինեն որոշակի կրիտիկական արժեքից, որը Երկրի համար 30 կմ է, ապա այդ լեռների հիմքում ճնշումն այնքան բարձր կլիներ, որ այնտեղ գտնվող ապարները կսկսեին հալվել, և լեռը կցածրանար մինչև իր կրիտիկական բարձրությունը: Դրա համար Երկրի վրա չեն կարող մի որոշ սահմանային արժեքից բարձր լինել: Քանի որ Մ արսի մակերևույթի մոտ ծանրության ուժի արագացման արժեքն ավելի փոքր է, քան Երկրի վրա, ուստի այնտեղ լեռնագագաթների կրիտիկական բարձրությունն ավելի մեծ է: Ակնհայտ է, որ լեռնագագաթների բարձրությունը կախված է ինչպես տվյալ մոլորակի վրա ծանրության ուժի արագացման մեծությունից, այնպես էլ լեռը կազմող ապարների միջին խտությունից :

2. Ինչո ՞ ւ լեռան գագաթին զսպանակավոր ժամացույցներն առաջ են ընկնում, մինչդեռ ճոճանակավորները ետ են ընկնում:

• Քանի որ լեռան գագաթին օդի ճնշումը փոքր է, հետևաբար փոքր կլինի նրա մածուցիկությունը: Այդ պատճառով այնտեղ տեղադրված զսպանակավոր ժամացույցներն ավելի արագ կաշխատեն և առաջ կընկնեն: Ճոճանակ ա վոր ժամացույցի տատանման պարբերությունը հակադարձ համեմատական է ծանրության ուժի արագացման քառակուսի արմատին: Քանի որ լեռան գագաթին ծանրության ուժի արագացումը փոքր է , ուստի այնտեղ մեծ կլինի ճոճանակի տատանման պարբերությունը: Այդ պատճառով ճոճանակավոր ժամացույցներն այնտեղ հետ են ընկնում :

3. Հ ավանաբար նկատել եք, որ մառախուղը արևածագից որոշ ժամանակ անց ցրվում է, և այն գետի վրա ավելի երկար է պահպանվում, քան ցամաքի վրա: Ինչպե ՞ ս է բացատրվում այդ երևույթը

• Արևածագից հետո, երբ օդի ջերմաստիճանը բարձրանում է, մառախուղը կազմող ջրային կաթիլները գոլորշիանում են, և մառախուղը ցրվում է: Գետի վրա օդի բացարձակ խոնավությունն ավելի մեծ է քան ցամաքի վրա: Մյուս կողմից, քանի որ ջրի ջերմունակությունն ավելի մեծ է, քան հողինը, այդ պատճառով արևածագից հետո այն ավելի ուշ է տաքանում: Հետևաբար ավելի ուշ է տաքանում նաև ջրի վրայի օդը: Ուստի մառախուղը գետի վրա ավելի երկար ժամանակ է պահպանվում, քան ցամաքի վրա:

4. Մարդը կարող է պառկած մնալ ջրի վրա ձեռքերը գլխի տակ դրած: Ինչո ՞ ւ

• Այդպիսի դիրքով, երբ մարդու թոքերը լցված են օդով, արքիմեդյան ուժը հավասարվում է մարմնի ծանրության ուժին, և մարդը լողում է ջրի մակերևույթին: Բայց բավական է, որ ձեռքերը ջրից դուրս հանվեն, ապա արքիմեդյան ուժը կփոքրանա, և գլուխը կսուզվի:

5. Ինչո ՞ ւ սղոցով փայտ կտրելիս սղոցն ավելի շատ է տաքանում, քան փայտը:

• Սղոցի ջերմունակությունը շատ ավելի փոքր է քան փայտինը: Այդ պատճառով նրա շարժման մեխանիկական էներգիայի հաշվին սղոցն ավելի շատ է տաքանում, քան փայտը:

առաջ է բերում վերոհիշյալ տհաճ երևույթները: " width="640"

6. Ինչո ՞ ւ ծովի մակարդակից 3500 մ-ից բարձր լեռնային շրջաններ ժամանած նույնիսկ առողջ մարդիկ զգում են գլխապտույտ, հևոց և սրտխառնոց

• Ծ ովի մակարդակից շատ բարձր վայրերում օդի մեջ պարունակող թթվածնի կոնցենտրացիան և մասնակի ճնշումը փոքր են: Հետևաբար փոքր կլինի նաև այրան մեջ գտնվող թթվածնի մասնակի ճնշումը: Օրգանիզմում թթվածնի առաջ է բերում վերոհիշյալ տհաճ երևույթները:

7. Թափ առնելով հնարավոր է քարը ավելի հեռու նետել, քան կանգնած տեղից: Ինչո ՞ ւ

• Թափ առնելով ձեռքի մկանային ուժի միջոցով քարին հաղորդված արագությունը գումարվում է վազքի ընթացքում ձեռք բերված արագությունը:

8. Արմենը փայտի կտորով, չափաքանոնով և վայրկյանաչափով որոշեց գետի տարբեր մասերի արագությունները և համոզվեց, որ գետի մեջտեղում նրա արագությունն ավելի մեծ է քան ափերի մոտ: Ինչո ՞ ւ է դա այդպես և ինչպե ՞ ս կարելի է որոշել գետի հոսանքի արագությունը

• Ք ամու բացակայության ժամանակ ջրի մակերևույթին լողացող փայտի կտորը ջրի հետ կշարժվի նույն արագությամբ: Չափելով մի որոշ ժամանակամիջոցում փայտի անցած ճանապարհը և այն բաժանելով այդ ժամանակամիջոցի վրա կարելի է որոշել փայտի, հետևաբար նաև նրա տակ գտնվող ջրի հոսանքի արագությունը: Գետի ափերի մոտակայքում ջուրը ( գետը) ավելի դանդաղ է շարժվում` ափերի հետ ջրի շփման հետևանքով:

9. Կփոխվե ՞ ր արդյոք, Երկրի պտտման պարբերությունը իր առանցքի շուրջը, եթե հալվեին Հյուսիսային սառուցյալ օվկիանոսի և Անտարկտիդայի սառույցները:

• Եթե հալվեին Հյուսիսային սառուցյալ օվկիանոսի սառույցները, ապա ջրի մակարդակը համաշխարհային օվկիանոսում չէր փոխվի, քանի որ սառույցի հալման հետևանքով ջուրը կզբաղեցներ ճիշտ նույնպիսի ծավալ, ինչպիսին և սառույցը, երբ այն լողում է Հյուսիսային սառուցյալ օվկիանոսում: Քանի որ ջրի մակարդակը չի փոխվում, չի փոխվում նաև Երկրի` իր առանցքի շուրջը պտտման պարբերությունը: Իսկ եթե հալվեն Անտարկտիդայի սառույցները, որոնք գտնվում են մայրցամաքում, ապա Համաշխարհային օվկիանոսում ջրի մակարդակը կբարձրանա: Դրա հետևանքով կմեծանա Երկրի Իներցիայի մոմենտը: իմպուլսի մոմենտի պահպանման օրենքի համաձայն` Երկրի իներցիայի մոմենտի մեծացումը պետք է հանգեցնի նրա պտտման անկյունային արագության փոքրացմանը: հետևաբար, եթե հալվեն Անտարկտիդայի սառույցները, ապա օրվա տևողությունը կաճի:

10.Ի ՞ նչ գույն ունի լեռնային թափանցիկ և վճիտ լիճը: Կախվա ՞ ծ է, արդյո ՞ ք, նրա գույնը ամպամածությունից: Ինչպե ՞ ս է ազդում գույնի վրա լճի խորությունը:

• Ե թե լիճը խորն է, և երկինքը պարզ է ու կապուտակ, ապա լճի մակերևույթին արտացոլում է երկնքի պատկերը, և այն ունենում է կապույտ գույն: Եթե լիճը ծանծաղ է, ապա հատակից կատարվող լույսի անդրադարձման հետևանքով այն ընդունում է կանաչավուն երանգ: Ամպամած և մութ երկնքի դեպքում մգանում է նաև լճի գույնը:

Անվանումներ

Ճիշտ պատասխաններ

Քաղաք

Մագելան

Կոպենհագեն

Մեծություն

Գալիլեյ

Ճանապարհորդ

Ինդոս

Ֆիզիկոս

Չափագլան

Գետ

Արագացում

Չափիչ սարք

Ինչու՞ են այս մեքենաների անիվների քանակները տարբեր:

Բեռնատար ավտոմեքենայի

անիվները շատ են նրա համար,

որպեսզի փոքրացնեն ճնշումը:

.

Աշխարհագրությունը նկարներով

« Ինչ ցանես ` այն էլ կհնձես ?

Նյուտոնի lll օրենք

Քամին և ջերմաչափի ցուցմունքը

• Ազդո ՞ ւմ է արդյոք քամին ջերմաչափի ցուցմունքի վրա

• Քամին օդի շարժում է: Եթե շարժվող օդի ջերմաստիճանն ամենուրեք նույնն է, և ջերմաչափը` չոր, ապա քամին ջերմաչափի ցուցմունքի վրա չի ազդում:

Աշխարհագրությունը նկարներով

Ո՞ր սայլակն է հեշտ կանգնացնել, եթե երկուսնել շարժվում են միևնույն արագությամբ:

Ինչքա՞ն մեծ է սայլակի զանգվածը,

այնքան նա իներտ է:Հետևաբար ծանր

սայլակը դժվար է կանգնացնել:

Ո ՞ ր ծովում չի կարելի խեղդվել: Ինչո ՞ ւ

Մեռյալ ծովում: Այդ ծովի ջրերը հագեցած են աղերով: Նրանց աղիությունը 260 ‰ է, կամ 7,5 անգամ ավելի ծովի ջրի աղիությունից :

« Եթե սարը չի գնում Մուհամեդի մոտ , Մուհամեդն է  գնում սարի մոտ »: 

Դա հնարավոր է, կախված նրանից ,թե որ

հաշվարկման համակարգում է նկարգրվում

շարժումը :

Ո ՞ ր գետն է երկու անգամ հատում հասարակածը և ո ՞ ր մայրցամաքում է գտնվում:

Կ ոնգո գետ,

Աֆրիկայում

Աշխարհը կլոր է...

Պտտական շարժում է: Արագությունը ուղղված է

շոշափողի ուղղությամբ:

Արագացումը կենտրոնաձիգ է:

2

ԵԶԷԸ

3

ԹԺԻԼ

1

ԱԲԳԴ

4

ԽԾԿՀ

5

ՁՂՃՄ

6

ՅՆՇՈ

7

ՉՊՋՌ

9

ՑՈՒՓՔ

8

ՍՎՏՐ

0

ևՕՖ

Ֆիզիկական մեծություն

Ծ

Ա

Վ

Ա

8

4

3

1

1

Լ

Բ լից հարցեր

• Ի տալացի ո ՞ ր գիտնականն է առաջին անգամ չափել մթնոլորտային ճնշումը :
• Ո ՞ ր ծովն է ողողում ամենից շատ աշխարհամասերի ափեր :
• Ո ՞ ր ծառից են ստանում բնական կաուչուկ :
• Ո ՞ րն է հոսանքի ուժի չափման միավորը :
• Քանի ՞ ջոուլ է 1կՎտ•ժամը :

6. Իրանի ամենամեծ լիճը ;

7.Ո ՞ վ է ատոմի կառուցվածքի մասին տեսության հիմնադիրը:

8. Որքա ՞ ն է տարրական լիցքի թվային արժեքը :

9. Ո ՞ րն է էլեկտրական դիմադրության միավորը :

10. Ո ՞ րն է օվկիանոս չթափվող ամենախոշոր գետը:

Պ ատասխաններ

Բ լից հարցեր

• Ո ՞ ր մեծության չափման միավորն է 1 կուլոնը :
• Ինչպե ՞ ս են փոխազդում մագնիսները միմյանց հետ :
• Ո ՞ րն է Ամերիկա աշխարհամասի ամենաբարձր գագաթը :
• Ո ՞ ր գետի ափերն են գտնվում` մեկը Եվրոպայում, մյուսը` Ասիայում :
• Ո ՞ րն է լարման չափման միավորը :
• Ո ՞ րն է ամենաբարձր ջրվեժը :

7. Աշխարհի ամենամեծ մակերեսով ջրամբարը :

8.Քանի ՞ ազդեցություն ունի էլեկտրական հոսանքը :

9. Որն է ամենադանդաղաշարժ կաթնասունը :

10 Ի ՞ նչ լիցք ունի մարմինը, եթե նրանում էլեկտրոնների թիվը գերազանցում է պրոտոնների թվին:

Պ ատասխաններ

1. Լ իցք

2. Կ արող են ձգել կամ վանել

3. Ակոնկագուա

4. Ուրալ գետը

5. 1 վ ոլտ

6. Անխել

7. Ակոսոմբա

8. 5

9. Համրուկը` հարավային Ամերիկայում

10. Բացասական

10. Բացասական