Мақсаты:
Жолда жүру ережесін есте сақтауға, оқушыларға жол белгілерін неше түрі бар, оны білу не үшін қажет, бағдаршамның, жол белгілерінің атқаратын қызметі қандай екенін үйрету. Жол ережесін есте сақтау қабілетін, қызығушылықтарын арттыру, барлығымызға ортақ қойылған тәртіпті бұзбауға тәрбиелеу.
Көрнекілігі:
Бағдаршам, жол белгілері, жолда жүру әліппесі, жол ережесіне арналған суреттер. интерактивті тақта, суретті тест, блиц -турнир сұрақтары, жұмбақтар, мультфильм
Әдіс-тәсілдері: сұрақ жауап,топпен жұмыс, ойын,оқушылардың шығармашылығы.
ІІ. Қызығушылығын ояту
.
Балалар көшеде жүру ережесін
білу бізге не үшін керек?
Жаяуға қай жермен жүруге
болмайды?
Көшеде жүру тәртібін кім
басқарады?
Бағдаршам туралы не білесіңдер?
Сұрақ – жауап:
ІІІ.Тарихтан тағылым
Жүргізуші:
Қызыл жанды, тоқтағын, Көрдің жұрттың тосқанын. Сары жанды – дайындал Айналаңа қарап ал. Жасыл жанды – тыңдағын Жолың ашық, тұрмағын.
Жол –қозғалыс үшін қолданылатын аумақ, көше, бұрылыс жер жолағы. “жол”деген сөздің өзі көлік құралдары мен жүргіншілер қозғалатын
аумақ ұғымын қамтиды. Жол көлік пен жүргіншілерге арналған деп, екі бөлікке бөлінеді .
Жол және оның элементтері
Жол жиегі
Тротуар
Қоршаулар
Тротуар сөзі француз тілінен аударғанда “Жаяу жүргіншіге арналған жол”дегенді
білдіреді.
Тротуарда жүру тәртібі
Жеке жүрсең:
1.Тротуардың оң жағын ала жүр.
2.Жүгірме,асықпай адымда.
3.Жол жиегін аттама,оның үстімен жүрме.
4.Тротуар үстіндегі кедергілерді жүргін бөлікке шықпай айналып өт.
5.Тротуардың ортасына тұрма,үйлерге жақын қапталына қарай барып тұр.
6.Тротуар үстінде ойнап,алыспа.
7.Әлдеқандай затыңды жүргін бөлікке түсіріп алсаң, ересектердің бірінен жәрдем сұра.
8.Жолаушылар қоршауынан асып өтпе.Оның астынан өтпе және үстіне асылып отырма.
Топпен бірге жүрсең:
1.Қатардан шықпа.
2.Алысып,ойнама.
3.Жүгірме, секірме, итеріспе.
4.Шуылдама.
5.Мұғалімнің жөн сілтеуіне ғана құлақ ас, басқаларға алаңдама.
6.Әлдеқандай затыңды жүргін бөлікке түсіріп алсаң, тротуар үстінде тұрып ересектерден көмек сұра.
Жол жиегі
Жол жиегі-жол жиегі мен мен тротуар аралығын бөліп тұру үшін қаланған арнайы тас қаптал. Оны кейде бордюр деп атайды.
Бордюр француз тілінде “бір нәрсені жиектеуге арналған жолақ”деген сөз. Балалар кейде жол жиегінің үстімен жүгіріп ойнағанды ұнатады. Ал егер әлдеқандай бір көлік жол жиегіне тақау жүріп жүрген баланы қағып кетуі де мүмкін ғой. Ондай жағдайыдың ақыры қайғылы оқиға соқтырмауына кім кепіл.
Қоршаулар
Аса қауіпті жерлерде арнайы қоршаулар қоюға тура келеді.Олар жолаушылардың жүргін бөлікке кенеттен шығып кетуіне бөгет жасайды.
Қоршаулар көбінесе көліктердің ерсілі-қарсылы қозғалысы көп жолдарда,мектептер маңында және жаяу жүргіншілердің топталған тұстарында жанына қойылады.
Жол қозғалысы ережелерін, нағыз қасақан бұзушылар қоршаулардың үстінен секіріп немесе оның астынан өтушілер. Бұл ереже бұзудың ең қауіпті түрі. Қоршау қойылған жерлерде көлік жүргізушілер жаяу жүргіншінің болмайтынына әрқашан сенімді. Сондықтан оның алдынан жаяу жүргінші шыға келгенде жүргізуші аса қиын жағдайға тап болады.
ІІІ.Топқа бөлу
Мұғалім: Бүгінгі шарамызға қатысатын топтарды таныстырайық.
Қызыл түсті белгілері бар «Қызылдар» тобы,
Жасыл түсті белгісі бар «Жасылдар» тобы,
Сары түстілер – «Сарылар» тобы.
Әр топ өздерін таныстырады:
«Қызылдар» тобы:
Қызыл көзін ашқанда, Сынық сүйем баспа алға.
«Сарылар» тобы:
Сары көзін ашқанда Қарап қалма аспанға.
«Жасылдар» тобы:
Жасыл көзін ашқанда, Жүре бергін, жасқанба!
Қызыл жанды, тоқтағын, Көрдің жұрттың тосқанын. Сары жанды – дайындал Айналаңа қарап ал. Жасыл жанды – тыңдағын Жолың ашық, тұрмағын.
Сайыс кезеңдерімен таныстыру:
1. «Кім жылдам?» ( әр топқа сұрақтар беріледі .)
2. Жол әліппесі.(Суреттерді бояп шығу,әрқайсысына шұғыл телефондарын жазу,белгісін табу.)
3.МАИ емтиханы. ( Сауалнама . 8 тест белгілеп береді.)
4. Жасырдым жұмбақ. (жұмбақтар шешу)
5. Шығармашылық жұмыс ( Өлең құрастыру)
6."Жол белгілерін еске түсірейік” лото
(1-суретте- жол белгілері салынған карта,
2-суретте-жол белгілерінің қиық картасы.)
7. Жолда жүруге байланысты «Жолдос көмекке асығады» мультфильмін көріп тамашалау.
ІІ-кезең:
«Кім жылдам?» ( әр топқа сұрақтар беріледі .)
І-топқа:
1. Жиек жол дегеніміз не?
2. Жаяуға қай жермен жүруге болмайды?
ІІ-кезең:
ІІ-топқа:
1. Аялдама белгісінде тоқтау ұзақтығы қанша уақыт?
2. Жолдың қанша жүріс бөлігі бар?
ІІ-кезең:
ІІІ-топқа:
1. Жаяу жүргіншілерге жолды қай жерден өтуіне болады?
2. Жеңіл автомобильдің трамвай жолымен қозғалуына рұқсат етіледі ме?
ІҮ-кезең:
МАИ емтиханы. ( Сауалнама . 8 тест белгілеп береді.)
1.Жүргіншілер деген кім?
А) машина жүргізетін адамдар В) көшеде жаяу жүрген адамдар С) белгілер
3. Көлік жүріп келе жатқанда жолаушыға жүргізушімен сөйлесуге бола ма?
А) болады В) болмайды С) білмеймін
4.Жолаушылар таситын қоғамдық көлікті қай жерден күтіп,міну керек?
А) аялдамалардан В) кез-келген жерден С) дүкен алдарынан
5. Қала көшелерінде жаяу адамдар қандай жолмен жүруге тиіс
А) кез-келген жолмен В) тротуармен С) автомобиль жолдарымен
6. Қала көшелерінде велосипедпен жүруге неше жастан бастап рұқсат етіледі?
А) 10 В) 12 С) 14
7. Дөңгелек шеңбер түрінде қызыл түспен белгіленген белгілер қандай ұғымды білдіреді?
А) ескерту белгілері В) көрсеткіш белгілер С) тыйым белгілері
8. Қай түс жанғанда машиналар жүреді?
А) сары В) жасыл С) қызыл
Тәбет ашады
Ү-кезең:
Жасырдым жұмбақ. (жұмбақтар шешу)
Қай көше,қай қалаға барсаңыз да,
қай ақыл өлшеміне салсаңыз да.
Жол жүру ережесі-заңды тәртіп,
Ол ортақ-үлкен-кіші баршамызға.
Көшеде біз сақ болайық,
Қаймықпасын ата-ана.
Жолда сен бол лайық,
Жас ұлан деген атыңа!
5
Қызыл көзін ашқанда, сынық сүйем баспа алға
Сары көзін ашқанда, қарап қалма аспанға
Жасыл көзін ашқанда, өте бергін жасқанба