Внекалссное занятие

Ч.К.Кыдрашевтиҥ ад.ад. Кан - Оозынын текши ÿредÿлÿ школы

Класста эмес иш «Алтай ойындар

Класста эмес иш « Алтай ойындар»

АМАДУЗЫ: Балдарды алтай ойындарла таныштырары, мастер - классты öткÿрип тура, эрмек - куучынынын, тилин темиктирери, бой - бойыла маргыжып, су - кадыгына аjару эдери, балдарды аjарыҥкай, jуунак, капшуун болорына темиктирери.

1.Башкараачы:

«Эзен» деген сöзисле

Эҥ jаркынду таҥ адат,

«Эзен» деген ÿнисле

Эрин чечектий jайылат.

1. Башкараачы :

- Алтай калыкта ойындар сÿрекей кöп. Тойлордо, jыргалдарда ла тегин кÿндерде ойындарды jаҥыс ла балдар эмес, jе анайда ок jаан да улус ойноп jат. Бис слерге эҥ сÿÿген ойындарыс керегинде куучындаарыс. Бу ойындар слерге тÿрген, эпчил, кöзи курч, чыдамкай болорго болужар. ( мастер - классты ÿренчиктер баштап, кажы ла ойынныҥ турултазын jартап берер учурлу)

- Бис слерге су - кадык ла ийде - кÿч кÿÿнзейдис.

Мастер - класстыҥ башкараачызы - Муклаева Виктория, 7 класстыҥ ÿренчиги

Баштапкы ойын «Кöрÿнбес бöрÿк»

- Балдар бой - бойына удура, тегерийте отургылап jат. Отурган балдардыҥ кийнинеҥ баштаачы базып, кажы бирÿзиниҥ кийнине бöрÿкти кöрÿнбес эдип салала, оноҥ ары jÿгÿрет. Кийнинде бöрÿк салынган баштаачыны jедижер керек. Баштаачы оноҥ качып, сÿрÿжип jаткан баланыҥ бош jерине отурарга албаданат. Бош jерге озо jедип келген кижи jеҥÿни алар, jедижип болбогоны кандый бир бойыныҥ jайалтазын кöргÿзер керек. Темдектезе: кожоҥ кожоҥдоор, кÿÿ- ойноткыларла ойноор, ÿлгер куучындаар, эмезе биjе кöргÿзер. Оноҥ ол бала баштаачы болуп, ойынды улалтат.

Экинчи ойын «Аксак турна». (башкараачызы - Бырышкакова Альбина, 7 класстыҥ ÿренчиги)

- Балдар эки бöлÿкке бöлингилейт. Кажызы ла бойлорына эжер табат. Оноҥ бойлорыныҥ келтей буттарын öрö кöдÿрип, секиргилеп, бой - бойын ийиндериле ийдижет. Экинчи будын jерге тийгискен бала ойыннаҥ чыгар. Кажы бöлÿкте jыгылбай арткан балдар кöп - ол бöлÿк jеҥÿчил.

Ÿчинчи ойын: «Арчуулды тут» . (башкараачызы - Мадык Сурлана, 7 класстыҥ енчиги)

- Кандый бир арчуулды тоолокко тÿҥей эдип буулаар. Бир бала айландыра турган ÿрбалдардыҥ ортозына турат. Берилген темдектиҥ кийнинде ончолоры (ортозында турганын баланаҥ башка) jÿгÿрижип бой - бойына арчуулды тудар керек. Кажы чачкан баланыҥ арчуулын тудуп албаза- ол бала jерине барат. Ойын jанынаҥ башталат.

1. Башкараачы:

«Албатыс» деген алкы – созисти

Айдып jурерис качан да! ( бир ÿнле айдадылар)

1. Башкараачы:

«Jоныс» деген jолду созисти

Jанчыкта тударыс качан да! (бир ÿнле айдадылр)