Урок "Учагыңда утың сүнмәсен"

• Аналарның күңеле балаларда,
• Бала күңеле, диләр, далада,

Тик онытмыйк шуны: ике килми

• Хезмәт итү ата- анага.
•  
•  

Әмирхан Еники- әдипләр остазы ...

Психологик тест

• ПРОГНАЕБАШКОРТСТАНТҖОПРНБЛАГОВАРҖИТРЕЯҢАКАРГАЛЫНГПРА1234519095462МАРТҖЛОНДИМБУЕНДАҖТОПРКАЗАНГА192541НРПО56419271931ТРДОНБАССТАОРПУКЫТАТПРККАЗАНДАИТПРФӘННИОЕШТЫРУИНСТИТУТЫҖТОР2319411945978ВАТАНТИРПСУГЫШЫБОЛРКАЗАНУТЛАРЫРОНГКАЗАНИТРАВИАЦИЯИМТЕХНИКУМЫИОТАТАРТЕЛЕУКЫТАИҖТЕӘВГТУКАЙОПРПРЕМИЯСЕРАПФЛАУРЕАТЫҮЙХӨТАТАРСТАННЫҢӨЗӘХАЛЫКТПРЯЗУЧЫСЫҖРОП46572000716ФЕВРАЛЕНДӘПРЕНКАЗАНЫРВОВАФАТЛШБАЛАРПГМАТУРЛЫКӘ

УЧАГЫҢДА УТЫҢ СҮНМӘСЕН Ә.Еники .“Әйтелмәгән васыят ь ”әсәре буенча дәрес-уйлану.

Нәрсә ул васыят ь?

• Үлем алдыннан әйтелгән теләк,үтенеч.
• Исәннәргә һәм алдагы буыннарга әйтеп калдырылган күрсәтмә.

АК ЪӘБИ НИНДИ КЕШЕ?

• -тырыш
•  
• -сабыр
•  
• -киң күңелле
•  
• -туган җирен,туган телен яратучы
•  

АК ЪӘБИНЕҢ ТОРМЫШ ЮЛЫН АНЫҢ ИСЕМЕ АША КҮРСӘТҮ

• АКСЫЛУ
• АККИЛЕН
• АКҖИҢГӘ
• АК Ъ ӘБИ

АК ЪӘБИНЕҢ ӘЙТЕП КАЛДЫРЫРГА ТЫРЫШКАН ВАСЫЯТЕ:

• -туган җир
• -туган туфрак
• -туган тел
• -халык
• -мөселманнарча күмү

НӘРСӘ УЛ МӨСЕЛМАННАРЧА КҮМҮ?

• АК КӘФЕН
• АК КӘФЕНГӘ МӨСЕЛМАН КАРЧЫКЛАРЫ ТӨРЕРГӘ ТИЕШ
• МУЛЛА КИЛҮ

Васыят ь не үтәмәү мөмкинме соң?!

...Инде, мулла-мәзин чакырып, тәхлил әйттерү кебек зур мәшәкат ь ле эшне сорамыйм да. Әмма ләкин гәүдәмне әйбәтләп юып, ак кәфенгә төреп, ләхетле кабергә куйсыннар иде. Ул кушканча эшләргә тиешләр – бу бит газиз аналарының соңгы васыяте!

Димәк,әсәй ,карчык китә!..

Иң яхшысы бол ь ни цага салу.

Җан биргәндә, янында кеше булмаган. Берәүне дә борчымыйча, күбәләктәй тавыш-тынсыз гына киткән дә барган.

Агыйдел, Дим буйларына караган биек тау башында Ак ъ әби берүзе генә торды да калды.

САНДЫК ЭЧЕНДӘГЕ ӘЙБЕРЛӘР:

• КӘФЕНЛЕК
• БӨКЛӘП САЛЫНГАН КИЕМ-САЛЫМНАР
• АТАЛАРЫНЫҢ КЫЗЫЛ СӘДӘПЛЕ КАРА КАЗАКИЕ БЕЛӘН КАМЧАТ БҮРЕГЕ

Ак ъ әби бәхетлеме?

- Әбинең тормышы ничек? Ни өчен ул ямансу?

Бер-беребезгә нинди бәгыр ь сез без,

Хәтта кансыз –кемнән өйрәндек?

Балаларын сагынучы, телнең, нигезнең юкка чыга баруына борчылучы Ак ъ әби.

“ Өй ялгыз кала бит”.

-Ходаем,гомер иткән өемә йозак салып китәрмен дип уйлаган идеммени мин...

-Һай, кәфенлегемне онытканмын лабаса!

-Тәк ъ дирдән узмыш юк, барысы да Алла кулында...

Елатмагыз әнкәйләрне.

Елатмагыз әниләрегезне,

Төнге тәрәзәләргә каратып:

Догаларын, керсез теләкләрен

Биргән алар сезгә яратып.

Елатмагыз әниләрегезне,

күз төбәтеп юллар чатына:

Онытмагыз –сезне төп нигездә

Әнкәгезнең йорты чакыра.

Салисә Гәрәева.

Күтәрелгән проблемалар

• Тормышта лаеклы шәхес булу.
• Үткән тормышны онытмау.
• Туган туфрак, нигез, халыкны онытмау.
• Ана хакын хаклау, ананы рәнҗетмәү.
• Гореф-гадәтләрне онытмау, хөрмәт итү.
• Исәннәрнең кадерен, үлгәннәрнең каберен белү.

БАЛАЛАР -----------------------------------------АКЪӘБИ

• Гөлбикә - дөреслектән курка
• Кияү ------ үзен борчырга теләми
• Килен ----- татарча аңламый
• Сафуан балалары – тел белми
• Гөлбикә балалары – кечкенәләр
•  

• Жанры
• Хикәя, эпик төргә карый; кеше язмышы хикәяләп бирелә; бер с южет сызыгы бар; чагыштырмача зур күләмле хикәя.
• Темасы
• Туган җиргә, туган туфракка мәхәббәт, гореф-гадәтләрне онытмау, йолаларны хөрмәтләү
• Проблемасы
• Милләт язмышы
• Идеясе
• Туган нигез, туган җир онытылмасын, ташланмасын, учак сүнмәсен, милләтебезнең рухы-гореф-гадәтләре, йола –тарихы онытылмасын, саклансын.
• Төп образлары
• Акъәби гомере буена хәләл көче белән көн күргән, киң күңелле. Иң кешелекле, бала җанлы, ирне ир итеп тоткан, балаларына ихлас күңелдән тәрбия биргән, хезмәт сөючән кеше. Балаларын илгә файдалы, укымышлы итеп үстерегә тырышкан.
• Сәнга тьч ә эшләнеше
• Тел-сүрәтләү чараларының байлыгы бөркелеп тора: әдип чагыштыру-метафоралардан иркен файдалана. Әмирхан Еники геройларның эчке дөньясын тасвирлаганда, рухи кичерешләрен бирү өчен, пейзажга, әдәби детальләр, психологик диалог, символларга еш мөрәҗәгать итә.