MAVZU: “INFORMATIKA VA HISOBLASH TEXNIKASI ASOSLARI” FANIDAN 8-SINFDAN” MS EXCEL DA MATEMATIK AMALLAR VA FUNKSIYALARNI QO’LLASH” GA DOIR TAKRORLASH YUZASIDAN NOAN’ANAVIY DARSNING BIR USLUBI HAQIDA
Hozirgi kunda “Informatika va hisoblash texnikasi asoslari” faninni noa’naviy dars asosida o’qitish o’quvchillarni fanga bo’lgan qiziqishlari va chuqur o’zlashtirishga xizmat qiladi. Bu esa o’qituvchiga juda katta ma’suliyat yuklaydi.
Umumta’lim maktablarida o’qituvchilar informatikadan sinifdan tashqari tadbirlar o’tkazishda qiynaladilar.Quyida ana shu tadbirlarni o’tkazishga moljallangan bitta dars ishlanmasini e’tiboringizga havola etmoqdamiz.
“Hisoblash texnikasining rivojanish tarixi”,”Axborot, axbotot ustida amallar. Axborot o’lchov birliklari”,”Kompyuterning asosiy qurilmalari”,”Grafikli axborotni qayta ishlash texnalogiyasi” mavzulari bo’yicha bilimlarni noan’anaviyo’yin shaklida dars o’tish.
Darsning maqsad:
Ta’limiy maqsad: O’quvchilardan topqirlik , zukkolik, mas’ullik va o’zaro bir-birlarini qo’llash hislarini rivojlantirish , fanga bo’lgan qiziqishni oshirish.
Tarbiyaviy maqsad: Tarbiyaviy-mantiqiy fikirlash, bilishga qiziqish, jamoa ishi uchun mas’ullik hislarini rivojlantirish.
Rivojlantiruvchi maqsad: diqqatni, xotirani rivojlantirish, matematik amallar va formulalar bilan ishlash ko’nikmasini rivojlantirish.
Darsning turi: Noan’anaviy, interfaol.
Dars jihozi: Kompyuterlar, videoproyektor, topshiriqli kartochkalar, krossvord, slaydlar.
Darsning borishi:
1.Tashkiliy qism. 2 daqiqa
2.O’tilgan mavzuni so’rash. 10 daqiqa
3.Yangi mavzu bayoni. 20 daqiqa
4. O’tilgan mavzuni mustahkamlash. 8 daqiqa
5. Xulosalash, baholash. 3 daqiqa
6. Uyga vazifa. 2 daqiqa
O’tilgan mavzuni mustahkamlash uchun slaydlardan foydalanib, darsni mustahkamlaymiz.
M
MATEMATIKA
INFORMATIKA
atematika va informatika fanining o’zaro bog’liqligini “VENN” diagrammasi orqali tanishamiz. “VENN” DIAGRAMMASI
Al-Xorazmiy
Matematik amallar
Funksiyalar
Formulalar
Mantiqiy amallar
O’quvchilardan har ikki fan haqida o’zaro bog’liqlik tomonlari haqida fikr-mulohaza almashamiz.
Qoida: sinf ikki guruhga ajratiladi, ular o’rtasida o’yin o’tkaziladi.o’yin oldidan har bir guruh nomi tanlanadi. Hay’at azosi o’qituvchilaridan iborat bo’ladi. O’yin 5 ta topshiriqdan iborat bo’ladi. Ularning har biriga aniq bir vaqt ajratiladi. Tanlovda aniq bir javobni birinchi va to’g’ri aytgan guruh oxiri g’olib bo’ladi. To’g’ri javob uchun bir ball beriladi. Bajarilmagan topshiriqlar jamoa bo’lib tahlil qilinadi.
Dara jarayoni bilim olish uchun qulay manba hisoblanadi. Shu jihatdan e’tiborga olib sing o’quvchilari 2-guruhga:
1.“Al-Xorazmiy” 2.”Abu Nasr Farobiy”
1-shart. Har bir guruhdan bittadan ishtirokchi tanlab olinadi. Ularga o’tilgan mavzu yuzasidan misollar beriladi.(masalan, sonlarning yig’indisi, eng kattasi, eng kichigi, bitta matnga birlashtirish, kvadratga ko’tarish, o’rta arifmatigini topish)
1.A1:A7 katakchalardagi sonlardan kichigini B4 katakchada aniqlang.
2. A2:A9 katakchalardagi sonlardan kattasini B5 katakchada aniqlang.
3. A1:A4 katakchalardagi sonlarning o’rta arifmetigini C4 katakchada aniqlang.
4. A2: B7 diapazonda nechta yacheyka bor.
5.Ixtiyoriy sonlar kiriting va yig’indini hisoblang.
6. Familiya, ism va sharifingizni bitta matnga o’tkazing.
7. Sonni darajaga ko’taring:
2 shart. Tarqatmali materiallar har bir guruhga tarqatiladi. (Test tarzidagi savollarga javob beradilar)
Informatika faniga qachon asos solingan?
XVII asr boshlarida;
XIX asr o’rtalarida;
XVI asr ikkinchi yarmida;
XX asr o’rtalarida.
Modem- bu … uchun mo’ljallangan qurilma
Axborotni chop etish
Axborotni saqlash
Axborotni shu vaqtda qayta ishlash
Axborotni telefon kanallari orqaliuzatish
Dunyo bo’ylab joylashgan va yagona tarmoqqa birlashtirilgan minglab kompyuter tarmoqlarining majmuiga nima deyiladi.
Tarmoq C) Internet
Radioaloqa D) Bo’lanish
“Informatika” faning o’tmishdoshisi (avvalgi nomi)
Informatsiyani avtomatlashtirish
Dokumentalistika
Avtomatika
Kibernetika
Internetda faqat qidiruv tizimlari ko’rsatilgan qatorni ko’rsating?
Opera, Rambler
Netscape Navigator
Netscape Communicator
Aport, Yahoo
Kompyuterda virus qanday baydo bo’lishi mumkin?
EMD, fleshkalardan o’tishi mumkin
Matematik masalalar yechush paytida
Kompyuterga modem ulash paytida
O’z-o’zidan o’taveradi
Quyidagilardan qaysi biri electron pochta?
Kitob.uz C) [email protected]
Ziyonet.uz D) uz.net
Uzluksiz axborotga qausilar misol bo’ladi
Tovush, vaqt, belgi
Fazo, vaqt
Vaqt, raqamlar
Fazo, belgilar
3. shart . Krossvord.
|
|
|
| 1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| 2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| 4 |
|
|
|
|
|
| |||
| 5 |
|
|
|
|
|
|
|
|
| |||
6 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| 7 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| |
|
|
| 8 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1.Kompyuterga ma’lumot kiritish qurilmasi
2.Avvaldan aniqlangan simvollarni yozish uchun shartli belgilashlar to’plami
3.XVII asrdan XX argacha foydalaniladigan hisoblash mashinasi
4.M’alumotlarni kompyuter xotirasidan qog’ozga chiqaruvchi qurilma
5.Kompyuter o’yinlari uchun maxsus boshqaruvchi mani pulyator
6.Axborotni ekranga chiqaruvchi qurilma
7.Axborotni signalga yoki signalni axborotga aylantiruvchi va internet tarmog’iga ulanishni ta’minlab beruvchi qurilma
8.Mantiqiy va hisoblash amallarni bajaruvchi hamda kompyuterning asosiy qismi .
Agar barcha savollar to’g’ri topilsa, “kompyuter” so’zi kelib chiqadi (bo’yiga (to’g’ri javoblar: klaviatura, kod, arifmometr, printer, djoystik, monitor, modem, protsessor).
4. shart Antianagramma.
Kartochkalardagi so’zlardan informatika va kompyuterga bog’liq so’zlar hosil bo’lishi kerak.
Barcha harflar so’zda qatnashadi. Masalan:
Sor, prot, ses (protsessor)
Mif, nota, ikra (informatika)
Tu, kla, ra, via (klaviatura)
5 shart. Axborotni olish va uzatish usullari:
Tushunchani aytmasdan turib, xarakat bilan tushuntirish (oy, klaviatura, fazoda uchish, sichqoncha, tekislik, suzish, maktab)
Harakatlar yordamida ovozsiz jumlani tushuntirish (quyosh, kompyuter, quyosh, yurak, suv, oila, kitob o’qish)
Natijada xay’at a’zolari ballarni hisoblaydi, barcha shartlardan to’plagan ballarini aytib o’tadilar. Ko’p ball to’plagan guruh g’olib bo’ladi. G’olib guruh a’zolari informatikadan “5” baho oladilar, har ikkala guruh a’zolari taqdirlanadilar.
Uyga vazifa:
O’tilgan mavzularni takrorlash.
‘’MS Excel da matematik amallar va funksiyalar ni qo’llash”ga doir misollar yechish