Координаталық жазықтықта қазақтың ұлттық құнды дүниелерін кескіндеу

Координаталық жазықтықта қазақтың ұлттық құнды дүниелерін кескіндеу

Біз көбінесе координаталар бойында графиктерді, фигураларды салуды ғана білеміз. Ал неге біз өзіміздің ұлттық нақыштағы дүниелерімізді суреттемеске. Сол себептен

мен киіз үй,ою-өрнек, домбыра, кебежелерді суреттеуді қолға алып отырмын.

Зерттеу мақсаты:

Координаталық жазықтықтың өмірде пайдасы зор екендігін айқындай отырып қазақтың ұлттық құндылықтарын кескіндеу. Жас ұрпақтың патриоттық сезіміндерін нығайту .

Міндеттері

• Координаталық жазықтықты және оның шығу

тарихын зерттеу

• Координаталық жазықтықта әртүрлі пішімдерді салып үйрену
• Қазақтың ұлттық құндылықтары - киіз үйді, ою-өрнектерді координаталық жазықтыққа кескіндеу
• Қорытындылау

Өзектілігі

Координаталық жазықтықты жақсы меңгерген оқушыдан біздің жас мемлекетімізге қажет ұлттық құндылықтарымызды сақтай алатын білімді маман қалыптасады.

Болжау

Координаталық жазықтықты пайдалана білетін

оқушы болашақта өзінің білімін әр-түрлі салаларда

пайдалана алады , еліміздің дамуына зор үлесін қосады .

Зерттеу жұмысымның ғылыми жаңалығы :

Кіріспе

Бізге барлық пәндер ұнайды, бірақ математика пәніне деген қызығушылығымыз көбірек болды. Математика пәні туралы көп білгіміз келеді. Маған математика және математикамен байланысының бәрі ұнайды. Біз не істесек те, барлығы математика мен сабақтасады. Математика грек тілінен қазақшаға аударсақ, «білім», «ғылым» деген мағынаны білдіреді. Ол бізге ғаламның көптеген құпияларын ашуға көмектеседі. Біз математика дегенде тек сандарды ғана еске алып қоймай , онда түрлі ғажайыптар бар екенінде білуіміз қажет.Соның бірі координаталық жазықтыққа графиктермен қатар қазақтың ұлттық құндылықтарын кескіндеу .

Координаталар жүйесін былай тапқан: кереуетінде жатып шыбынның ұшқанын бақылаған Рене Декарт былай пайымдаған: «Кез келген уақыт мезетінде шыбынның орналасқан орнын қалай түсіндіруге болады?». Ол кеңістіктері әр шамасы үшін (ілгері) кейін, жоғары (төмен), оңға (солға), үш координатаны (х,у және z) пайдалануға болатынын ашты.

Декарт сондай-ақ алгебрадағы шамаларды белгілеу үшін алфавиттің соңынан бастап әріптерді пайдаланған бірінші ғалым болған.

Ерекшеліктері:

Саясат мәселелеріне қызықпаған Декарт алгебра, аналитикалық, геометрия, механика мәселелерін зерттеумен айналысты жарықтың сыну заңын ашты, қанның айналуын зерттеді психология мен космогенияны, және әрине философияны талдады.

Белгілі еңбектері: «бірінші философия туралы пайымдаулар», «Философияның алғашқы бастаулары», «Метод туралы ойлар». Декарт адамның ақыл-ойына көбірек жүгінді. Бэкон жекеден жалпыға қарай жүрсе, Декарт жалпыдан жекеге көшті, оның бұл ерекшелігі математиканың ойлау тәсілінен көрінеді.

Өзінің математикалық ізденістерін негізінде Рене Декарт жалпы ғылыми тәсіл ұсынды. Негізі себеп адамдар ғылым және өнер саласында ақиқат ұғымдары емес, болжамды көбірек қолданылады, сондықтан басқа тәсіл керек. Декарттың ойынша, мейлінше дәл ойларды ұсынуға тек математика қабілетті, сол осы ғылымның тәсілдерін жаңа философиялық жүйе жасау ісінде қолдану қажет.

Координаталық түзулер координаталық осьтер деп аталады.

,.

Киіз туырлықты қазақпыз

«Атамыз – Алаш, керегеміз ағаш». «Киіз туырлықты, ағаш уықты қазақпыз»

Ою-өрнек

Менің түсінігімде ою-өрнек дегеніміз – дәлдік, есеп, теңдік, теңеу, үйлесім, жарасым, сәндік, көркемдік, сәйкестік, тазалық, нәзіктік, сүйкімділік, парасаттылық, жылылық, сұлулық, ойлылық, ақылдылық, зеректік, көңіл осы мүлікте ою-өрнек қолданылмайтын бөлшек жоқтың қасы. Ою-өрнекті жақсы саналы жасау үшін алдымен пайдаланатын материалды дұрыс таңдай білу қажет, оның ою-ырғағы мен мөлшерін, яғни оюдың заттың бетіне түсуі мен орналасуын нақты жобалау қажет. Оюдың жақсы шығуы оюшының ой ұшқырлығында, шеберлігі мен оюдың ретін келтіріп үйлестіре білуінде.

Координаталар бойында нүкте салу

Қорытынды

Қазіргі нарықты экономикалы Қазақстан үшін математикалық терең білім қажет деп білемін. Рас, математика ауруларды емдемейді, жер қойнауындағы қазба байлықты ашпайды, машина жүргізбейді. Бірақ математиканың құнды пікірлері мен әдістері арқылы аурудың алдын алу, құнды дүниелерімізді әлемге көрсету, жер қойнауындағы қазба байлықтың орнын анықтау математикалық білімнің құдіреттілігі емес пе? Математика тек математиктерге ғана қажет деген пікірден арылу керек деп ойлаймын. Математика арқылы құндылықтарымызбен тарихи дүниелерімізді ұрпағымызға, әлемге танытып мақтан етуіміз керек.

Сонымен қатар, математика - ғылымның бастауының негізі, ғылымның қан тамыры екенін ескеріп, қазақ халқының сан ғасырлық ақыл-ойының туындысы - киіз үй координаталық жазықтықта кескіндедім. Енді осы үйге математикалық тұрғыдан қарасақ оның күрделі геометриялық беттерден тұратынын көреміз. Мысалы, керегенің жоғарғы және төменгі жақтары гиперболаның параболасы болады. Үйді айнала таратын белдеу - шеңбер. Сол сияқты шаңырақ та шеңбер. Сонымен қатар аталарымыз уықтар арқылы уақытты да біліп отырған. Күн сәулесі екі уық арасын 20 минутта жүріп отырған. Сондай-ақ біз математикада есеп шығартып ғана қоймай салт-дәстүрлер мен әдеп-ғұрыптарды үйрене алдық деп ойлаймын. Ал осы ойымды ары қарай жалғастырып, дамыту біздің қолымызда.

Ұсыныстар :

• 1. Мектепте координаталық жазықтықты үйренуге қосымша үйірмелер ұйымдастыру
• 2. 10-11 сыныптарда мамандықтарды дұрыс таңдау барысында яғни болашақ сәулетшілер, тігіншілер, дизайнерлер шығу үшін қолданбалы курс бағдарламасына күрделендірілген тақырыптарды еңгізу.
• Технология, сурет пәндері математика пәнімен тығыз байланыста болуы