Қанайналым мүшелері және жүректің құрылысы

Мектеп:Абай атындағы мектеп-лицей

Оңтүстік Қазақстан облысы

Түлкібас ауданы

Т.Рысқұлов ауылы

Сабақтың тақырыбы:

 Қанайналым мүшелері.Жүректің құрылысы

Мұғалімнің аты-жөні: Мұсабекова Сәния Оңғарбайқызы

Күні: 15.01

Сынып: 8 а,ә,б

Қатысқандар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабаққа негізделген оқу мақсаты:

Қанайналым мүшелері және жүректің құрылысымен танысу

(СLILL) бойынша

Сабақ нәтижесі:

Барлық оқушылар білуі керек:

Қанайналым мүшелерін атай алады

Көптеген оқушылар мынаны жасай алуы керек:

Жүректің құрылысын сызбадан көрсете алады

Кейбір оқушылар айта алады:

Қанайналым мүшелері мен жүректің құрылысындағы терминдерді ағылшынша айта алады

Бағалау критерийі

Оқушылар оқу мақсатына жетеді, егер

Қанайналым мүшелерін атай алса

Терминдерді үш тілде айта алса

Тілдің құзіреттілігі

English

Русский

Қазақша

Heart

Сердце

Жүрек

Artery

Артерия

Күретамыр

Atria

Предсердие

Жүрекше

Capillary

Капилляр

Қылтамыр

Vein

Вена

Көктамыр

Ventricle

Желудочек

Қарынша

Vessel

Сосуд

Тамыр

Aorta

Аорта

Қолқа тамыр

Septum

Перегородка

Қалқа

Oxygenated

Артериальная кровь

Артериялық қан

Deoxygenated

Венозная кровь

Веналық қан

Pulmonary

Легочная

Өкпелік

Pulmonary circulation

Малый круг кровообращения

Кіші қанайналым жүйесі

Systemic

Большой круг кровообращения

Үлкен қан айналым жүйесі

Ресурстар

Слайд, плакат жүректің құрылысы,видео,Anatomy 4 D программасы

Әдіс-тәсілдер

Сұрақ-жауап, әңгімелеу,түсіндіру,ойын,көрнекілік

Пән аралық байланыс

Химия,валеология

Алдыңғы оқу

Иммунитет

Сабақ жоспары

Басталуы

Психологиялық дайындық

Бір бірімізге күлімсіреп қарап, амандасайық. Демді терең ішке тартып, демді шығарайық. Біз байсалды, деніміз сау, қайырымды, мейірімді және ақжарқын балалармыз. Бір-бірімізге тек қана жақсы тілектер тілейік.

Үй тапсырмасы:

Сұрақ менен,жауап сізден

- Иммунитет дегеніміз не?

- Эдуард Дженнердің биология ғылымына қосқан үлесі?

-ЖИТС-ның алдын-алу шаралары?

- Лейкоцитте болатын нәруыз?

-ЖИТСты жұқтыру жолдары?

- Антидене дегеніміз не?

- Жасанды иммунитет дегеніміз не?

- Енжар иммунитет дегеніміз не?

- Қандай жұқпалы ауруларды білесіздер?

- Вирустық ауруларды атаңыздар?

Жаңа сабақ

Ой қозғау

-Жүрегіміз қайда орналасқан?

Қанайналым туралы не білесіңдер?

-Жүректің қызметі қандай?

- Ал енді, балалар, қолдарыңды сол жақ

кеуделеріңе қойып тыңдаңдар. Не сезіледі?

INSERT немесе түртіп алу стратегиясы

Қолдарына қарындаш алып, «v»- білемін, «+» – білмеймін, «-» – мен үшін жаңа білім (ақпарат), «?» – мені таң қалдырды – деген белгілерді қойып отырып мәтіннің мазмұнын түсінеді.

Білу және түсіну

Қанайналым мүшелері мен жүректің құрылысымен танысу

Жүрек бұлшықетімен қаңқа бұлшықеттерінің айырмашылықтары: 

1) Ет талшықтары шоқтанып орналаспай, бір бірімен тор тәрізді жалғасып жатады. 

2) Жүректің жиырылуы - бірыңғай салалы бұлшықеттердің сыртқы орта тітіркенгіштігіне байланысты емес, өздігінен еріксіз жиырылуы 

3) Жүрек бұлшықеттері 2 түрлі болады: жиырылатын жасушалар, жүректің өткізгіш жүйесін құрайтын жасушалар. 

Anatomy 4 D программасы арқылы жүректің жұмысын қарау

https://www.youtube.com/watch?v=CoLIdRCzET8

Қантамырлар мен жүрекке қатысты қызықты деректер

-Жүрек қан тамырлары жүйесінің белсенділігі максималды түрде 18 сағатқа жалғасса, минималды көрсеткіші 3-4 сағатты құрайды

-Жүректің бір дүрсілі 200 мл қан айдауға қауқарлы

-Ересек адамның қан айналымы 20-28 секунд ішінде жүзеге асса, сәбилерде – 15 секунд, ал жасөспірімдерде – 18 секунд

-Адам организміндегі ең мықты бұлшық ет – жүрек емес, тіл. Ал, жүректің бұлшық еті  – ең шыдамды болып есептеледі

-Ересек адамның жүрегінің массасы – 0,425-0,570 кг. Жүректің салмағы жұқтырған немесе туа біткен аурулардың (жүрек ақауы болған жағдайда салмағы өседі), ал денені шынықтыру барысында салмақ түсірер болса, көбірек салмақ түсірген сайын жүректің массасы ұлғаяды.

-Адам күлгенде жүректің жұмысы жақсарады екен

Жүректің құрылыс бейне ролик

https://bilimland.kz/kk/content/structure/1669-biologiya_kk#lesson=12728

Ортасы

Қолдану

Жаңа термин сөздерді қайталау,жаттау

Есепте: 
Қалыпты жағдайда жүрек 1минут ішінде орта есеппен 5 л қанды тамырларға айдаса, 1 сағатта және 1 тәулікте қанша мөлшерде қан айдайды
1минут ішінде денедегі қан жүрек арқылы екі рет өтеді. Сонда тәулігіне қанша рет өтеді?
3. Қалыпты жағдайда жүрек орта есеппен 1минутта 70рет жиырылып - кеңейетін болса, 1тәулікте қанша рет соғады?
Жауаптар:
1. 60*5=300 рет, яғни1сағ. 300рет. 300рет*24сағ. =7200литр, яғни 1тәулікте 7200литр қан айдайды.
2. 60мин*2=120рет, яғни 1сағ - 120рет
120*24=2880рет, яғни 1тәулікте - 2880рет
3. 60*70=4200рет, яғни1сағ.=4200рет 4200*24сағ.=100800рет, яғни 1тәулікте – 100800рет

1 минуттағы тамыр соғысының саны:

Аяқталуы

Сабақты бекіту

Сызбамен жұмыс

Бағалау

критериалды бағалау

Үй жұмысы

Терминдерді қайталау. Тақырыпты оқу

Рефлексия

Сабақ/оқу мақсаттары шынайы ма?

Бүгін оқушылар не білді?

Сыныптағы ахуал қандай болды?Мен берілген уақыт ішінде үлгердім ба?

Төмендегі ұяшықтарға сабақ туралы өз пікіріңізді жазыңыз.Сол ұяшықтағы Сіздің сабағыңыздың тақырыбына сәйкес келетін сұрақтарға жауап беріңіз

Қорытынды бағамдау

Сабақтың жақсы өткен екі аспектісі (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақты жақсартуға не ықпал ете алады (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақ барысында сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістік/қиындықтары туралы нені білдім, келесі сабақтарда неге көңіл бөлу қажет?