Қаңқаның негізгі бөлімдері: бас сүйек,тұлға қаңқасы,иық және жамбас белдеулерінің қаңқасы, қол-аяқ.Омыртқа жотасының бөлімдері.

• Сабақтың тақырыбы: Қаңқаның негізгі бөлімдері: бассүйек, тұлға қаңқасы, иық және жамбас белдеулерінің қаңқасы.

Сыныбы: 8 “А”

Пән мұғалімі: Муканова Г.М.

• Мақсаты: Білімділік: Тірек – қимыл жүйесінің құрылысы мен қызметтері туралы жаңа анатомиялық-физиологиялық түсініктерді қалыптастыру, қаңқаның құрылысы мен қызметтері туралы білімдерін арттыру.
• Дамытушылық: оқушыларға жаңа тақырыпты түсіндіре отырып, коммуникативтік құзіреттілігін дамыту, қызығушылығын арттыруға, әрбір жеке тұлғаның ақыл-ойының дамуына, өздігінен жұмыс жасай білу қабілетін арттыру.
• Тәрбиелік: оқушыларды алғырлыққа, жүйелі білім алуға, ұжымшылдыққа, рухани адамгершілікке, бірін-бірі сыйлай білуге тәрбиелеу.

• Ұйымдастыру кезеңі

• Сәлемдесу
• “ Шаңырақ” шаттық шеңбері
• Топқа бөліну
• Топтық ережемен танысу
• Топ мүшелерін сайлау
• Бағалау парақшасын тарату

Шаттық

шеңбері

Дөңгеленіп тұрайық Керегені құрайық. Уықтар боп иіліп, Шаңыраққа киіліп Киіз үйді құрайық.

• Топқа бөлу

• Қаңқа бөлімдеріне байланысты.
• 1 топ «Бас қаңқасы»
• 2 топ «Тұлға қаңқасы»
• 3 топ «Иық-жамбас белдеулерінің қаңқасы»

Үй тапсырмасын сұрау

“ Бір қадам артқа”

1.«Сен -маған, мен-саған

2.Сызықтық диктант

• 1.«Сен маған, мен саған» Әрбір топ қарсылас топтарға 3 сұрақтан үй тапсырмасына байланысты қойып ұпай жинақтайды.

2.Сызықтық диктант

Дұрыс жауапқа «+», ал қате жауапқа «-» таңбасын қойыңыздар.

1.Оссеин заты сүйекке серпінді, иілгіштік қасиет береді.

2.Ми сауыты сүйектері жартылай қозғалмалы.

3.Қаңқада 200-ден астам сүйектер бар.

4.Ұзын сүйектерге қол-аяқты құрайтын жіліктер жатады.

5.Адамда 10 мойын омыртқа бар.

6.Бет бөлімі маңдай, төбе, самай, шүйде сүйектерден құралған

7.Жамбас белдеуі мен аяқ сүйектері аяқ қаңқасына жатады.

8.Жауырын жалпақ сүйектерге жатады.

9.Адам 25 жасқа дейін өседі.

10.Органикалық заттар сүйекке мықтылық қасиет береді.

• Жауабы:

• 1. +
• 2. -
• 3. +
• 4. +
• 5. -
• 6. -
• 7. +
• 8. +
• 9. +
• 10. -

• Бағалау критерийі.

9-10 ұпай - «5»

7- 8 ұпай - «4»

4- 6 ұпай - «3»

0 - 3 ұпай - «2»

• Бейнефильм «Қаңқа бөлімдері».

• Мәтінді оқу «Қаңқаның негізгі бөлімдері».

• 1 топ «Бас қаңқасы» қандай сүйектерден тұрады.

• Бас қаңқасының сүйектері

• 2 топ «Тұлға қаңқасы»

• Тұлға қаңқасының сүйектері

• Арқа омыртқалары-12
• 12 жұп қабырға
• Төс
• Қабырғалардың қозғалуы тыныс қозғалыстарына қатысады

Омыртқа жотасы 33-34

• Мойын омыртқа-7
• Арқа омыртқа-12
• Бел омыртқа-5
• Сегізкөз омыртқа-5
• Құйымшақ омыртқа-4 немесе 5

• Білгің келсе

• Сколиоз-омыртқаның бүйір жаққа қисаюы
• Лордоз-омыртқаның алға қисаюы
• Кифоз-омыртқаның артқа қисаюы

• 3 топ «Иық-жамбас белдеулерінің қаңқасы»

Иық белдеуі Жамбас белдеуі

• Қорытынды. Семантикалық карта

Орналасуына қарай

Бас

Сүйектер

Маңдай

Тұлға

Омыртқа

Қол

Жамбас

Құрылысына қарай

Аяқ

Тоқпан жілік

Ұзын

Қысқа

Қабырға

Ортан жілік

Байланысуы

Жалпақ

Қозғалмайтын

Қозғалмалы

Жартылай қозғалатын

• Жауабы

Орналасуына қарай

Сүйектер

Бас

Маңдай

Омыртқа

+ 

Тұлға

Жамбас

Құрылысына қарай

Қол

Тоқпан жілік

Ұзын

Аяқ

+

Қабырға

Қысқа

Ортан жілік

Жалпақ

Байланысуы

+

Қозғалмайтын

+

  +

+

+ 

+ 

  +

Қозғалмалы

+

Жартылай қозғалатын

+

+

+

+

+

+ 

+

+

Баға: 16-18 – “5” 13-15 –”4” 9-12 – “3”

• Тест жұмысы

• 1.Адам қаңқасы қанша сүйектен тұрады?
• А) 160 б) 200 ден астам в) 250
• 2. Омыртқа жотасы қанша омыртқадан тұрады?
• А) 40-45 б) 25-30 в) 33-34
• 3. Омыртқа жотасы неше бөліктен тұрады?
• А) 6 б) 8 в) 5
• 4. Садақ сүйек қай жерде орналасқан?
• А) аяқта б) қолда в) мойын омыртқада
• 5. Жалпақ үшбұрышты сүйек қалай аталады?
• А) бұғана б) жауырын в) қабырға
• 6. Сүйектің қозғалмалы байланысы қалай аталады?
• А) буын б) омыртқа в) тобық
• 7. Шүйде (қарақұс) бөлігі қай жерде орналасқан?
• А) тұлға сүйегінде б) бас сүйекте в) төс сүйегінде
• 8. Сүйектің құрамында қанша % органикалық заттар бар?
• А) 20 % б) 30 % в) 10 %
• 9. Адамның қаңқасы неше жасқа дейін өседі?
• А) 22-25 жас б) 15-20 жас в) 30-35 жас
• 10. Сүйекті зерттейтін ғылым қалай аталады?
• А) эндокринология б) ортопедия в) орнитология

• Жауаптары

• 1.Б
• 2.В Бағалау критерийі:
• 3.В 9 -10 -«5»
• 4.А 6 - 8 - «4»
• 5.Б 3 - 5 - «3»
• 6.А 0 - 2- «2»
• 7.Б
• 8.Б
• 9.А
• 10.Б

Үйге тапсырма §22,23 Қанқа бөлімдері кесте 1-2, 112 беттер, денгейлік тапсырмалар. Өз бетінше сүйек аурулары туралы хабарлама дайындап келу. Баяндама «Омыртқа жотасының қисаюы мен жалпақ табандылықтан сақтану».

Сүйектер

пішіні,мөлшері

жағынан

Жалпақ сүйектер

Ұзы сүйектер

Қысқа сүйектер

Жауырын,жамбас,

Аяқ-қол

Омырытқа,алақан,

табан,саусақ

сүйектері

қабырға,бас

сүйектер

сүйектер

Атқаратын

қызметіне

қарай

Аз қозғалатын

Қозғалмайтын

Өте жақсы

қозғалатын

Бас, жоғарғы жақ,

Қабырға,

Қол-аяқ сүйектері

омыртқа

жамбас

жоталары