Ядроның нуклондық моделі

Ой шақыру

Атауы

Белгіленуі

α -бөлшек

β -бөлшек

Протон

Нейтрон

Заряд

2 He 4 оң (+)

-1 e 0 теріс (-)

1 P 1 оң (+)

0 n 1 0

Электр және магнит өрісіндегі ауытқулар

β теріс

Ең көп ауытқитын

Азырақ ауытқитын

Ауытқымайды

α оң

γ бейтарап

Радиоактивті

• Радиоактивтілік дегеніміз – химиялық элементтердің өздігінен сәуле шығару процесі

• Атомды радиактивті элементтер 3 түрлі сәуле шығарады

• Альфа сәулесі – гелий атомының ядросы, заряды -оң
• б етта сәулесі - электрондар ағыны, заряды -теріс
• Гамма сәулесі - электромагниттік сәулелену кванты

 – ыдырау

 - ыдырау

 - ыдырау

Уранның қорғасынға айналу схемасы

Томсонның моделі

Резерфорд тың атомның планетарлық моделі

Сабақтың тақырыбы:

Ядроның нуклондық моделі

Протонның ашылуы

M p = 1.6726*10 -27 кг = 1.00 728м.а.б. = 938,27МэВ

Нейтронны ң ашылуы

M n = 1.6726*10 -27 кг = 1.00866 м.а.б. = 939,56МэВ

Атом ядросының құрамы

Z - Атомдық реттік нөмері

A – химиялық элементтің салыстармалы атомдық массасына тең.

Протон

Нейтрон

Изотоптар

Ядролық зарядтары бірдей( Z ), ал массалық сандары А әртүрлі элементтердің атомдарын изотоптар деп атайды.

Изобаралар

Массалық сандары А бірдей, зарядтық сандары Z әртүрлі нуклидтерді изобаралар деп атайды.

Суретте төрт атомның схемасы бейнеленген.Қою қара нүктемен электрондар белгіленген. Қай схема сәйкес келеді?

Атом ядросының төмендегідей нуклондардан тұратын химиялық элементті ата.

• 7p + 7n
• 18p + 22n
• 33p + 42n
• 84p +126n

N

Ar

As

Po

7 3 Х

6 3 Х

20 10 Х

22 10 Х

21 10 Х

Атомындағы ядролардың құрамын көрсететін қатарды көрсет.

P –поротондар саны

1

2

48

n – нейтрондар саны

28

68

3

20

20

4

20

48

28

Мынадай ядролық реакциялар кезінде энергия бөлініп шыға ма, әлде жұтыла ма?

1)

2)

Жауап беру үшін берілген шарт жеткіліксіз

3)

жұтылады

Жұтылмайды да, бөлінбейді де.

4)

бөлінеді

жұтылады

Изобараларды анықта (дұрысын тапсаң жеміс сенікі)

22 11 N а

22 12 Mg

40 20 Ca

10 5 B

22 10 Ne

54 26 Fe

19 9 F

2 1 H

35 17 CL

54 25 Mn

Алюминий ядросының заряды 13 тең , ал массалық сан 27 Ядроның құрамын анықта.

40p,27 n

13 p,27 n

27 p,13n

13p ,14 n

27 n,40 n

Литий изотобын дейтерий изотобымен атқылаған кезде бериллий изотобы алынады. Осы реакция нәтижесінде қандай бөлшек бөлініп шығады? _________

бөлшек

1)

Үйге тапсырма

§ 8,2 Ядроның нуклондық моделі

1172 – 1173 есептер