Специально для учителей!

СДЕЛАЙТЕ СВОИ УРОКИ ЕЩЁ ЭФФЕКТИВНЕЕ, А ЖИЗНЬ СВОБОДНЕЕ

Благодаря готовым учебным материалам для работы в классе и дистанционно

Выбрать материалы

Скидки до 50 % на комплекты
только до

Готовые ключевые этапы урока всегда будут у вас под рукой

Организационный момент

Проверка знаний

Объяснение материала

Закрепление изученного

Итоги урока

Разработки / Литература / Уроки / Прочее / "Әдебиет тарихы"

Новогодняя распродажа готовых материалов для учителей! Скидки до 50 %

"Әдебиет тарихы"

Хандық, феодалдық құрылыстың қазақ сахарасында ыдырай бастауы жөнінде қысқаша шолу. Жыраулық жанры туралы. Асанқайғы, Сыпыра жырау, Жиембет туралы аңыздарды топтаған түрде шолып өту.

Бұхар жырау Қалқаманұлы (1648—1787). Өмірі туралы мәлімет. XVIII ғасырдың екінші жарымындағы тарихи-әлеуметтік жағдайлар мен олардың Бұхар жырау творчествосына еткен әсері.

Бұхар толғауларына әдебиеттік, тарихтық тексеру - талдаулар. Ақынның таптық салт-санасының шығармадағы белгілері. Жалпы алғанда Бұхардың феодалдық санадағы жырау екендігі. Бұхар шығармаларының көркемдік шеберлігімен байланысты тарихтық, қоғамдық заман шындығын молырақ ашатын ерекше маңызы. Қазақтың жазба әдебиет тарихын бастауда Бұхар шығармаларының ерекше орны. Бұхар шығармаларында Россиямен қарым-қатынас турасындағы екі ұдай өзгешеліктер. Бұл жөніндегі қайшылықтары. Бұл жөніндегі историография деректерін кіріспеде аталған тұрғыдан қарап сынап - талдау.

Топтан тексерілетін Үмбетей, Жанкісі, Абыл, Тәтіқара, тағы басқалар туралы қысқаша шолу. Және бір бөлек тексерілетін дастан ақындар — Жанақ, Нұрым, Марабайлар туралы топтаған қысқаша тексерулер.

ҮШІНШІ БӨЛІМ

XIX ҒАСЫРДЫҢ БІРІНШІЖАРЫМЫНДАҒЫ

ХАЛЫҚ КӨТЕРІЛІСТЕРІНЕ БАЙЛАНЫСТЫ

ӘДЕБИЕТ

XIX ғасырдың бірінші жарымындағы тарихи-әлеуметтік жағдайлар. Айқындалған біріне-бірі қарама-қарсы әдебиеттік екі ағым белгілері. Халықтық санадағы Махамбет, Шернияз сияқты ақындар, феодалдық кертартпа сананы жақтаған Байтоқ, Жанұзақ сияқты сарай ақындары.

Дулат Бабатайұлы (1802-1874). Дулаттың өмірі. Толғаулары, жырлары. Дулат поэзиясындағы екіұдай жағдайлар, қайшылықтары. Дулаттың өзіне тән мысқылшыл, сатиралық ерекшеліктері. Жалпы сапасында заманның озғын ойын, ағымдарын жете танымаған тар көлемділігі. Историография.

Махамбет Өтемісұлы (1804—1846). Махамбеттің өмірі. Толғаулары. Махамбет поэзиясындағы отаншылдық, халықшылдық, хандарға қарсылық сарындар. Шаруалардың тілек-мүддесіне байланысты күресшіл озғын ойлары. Шығармаларының көркемдік шеберлігі. Махамбет шығармаларының кейбір қайшылық жақтары. Патшаның отаршылдық озбырлығына қарсы болумен қатар, жалпы орыс халқының мәдениеттік жаңалық әсерлерінен де тартыну. Россияға қараудан кей кезде Хиуаға бағынуды артық көргендей қателік, қайшылықтары. Сын - талдау ретінде берілетін историография.

Шернияз Жарылғасұлы. Ақынның өмірі. Шығармаларына талдау. Шернияз мұраларының хан-сұлтандарға қарсылық идеялары. Халық күресін, қарсылығын жақтайтын қасиеттері. Көп өлеңдеріндегі астарлы сатиралық әдістер, тіліндегі сарказм, иронияның күштілігі. Шернияз шығармаларының кейбір қайшылықтары. Историография.

Кенесары қозғалысының әр кезеңдерімен байланысты шығармалар тудырған бір топ ақындар (Күдері, Досқожа, Арыстан, Орынбай, Мұсабай). Шығармаларына топтап айтылатын шолу - тексерулер.

Нысанбай (1812—1870). Нысанбайдың өмірі. Кенесары қозғалысына соңғы тарихтық тұрғысынан берілетін баға. "Кенесары - Наурызбай" поэмасының тарихи шындықпен байланысты ерекшеліктері, идеясы мен образдары. Композициялық құрылысындағы өзгешеліктері. Жырдағы тарихтық реалистік өзгешеліктер. Ақын санасындағы таптық тар көлемділік, сарай ақынына тән дәріптегіш, жоқтағыш сарындар. Қырғыз бен Кенесары тартысын бейнелеудегі шындыққа байланысты кейбір сыншыл мінездемелері. Историография.

ТӨРТІНШІ БӨЛІМ

XIX ҒАСЫРДЫҢ ОРТА КЕЗІ МЕН ЕКІНШІ

ЖАРЫМЫНДАҒЫ ӘДЕБИЕТ

Бұл кездің ақындары: Күдері қожа, Шортанбай Қанайұлы, Мұрат Мөңкеұлы, Әубәкір (Кердері), Базар жырау, тағы басқалар.

Учебник: Литература: учебник для 11 класса. Сухих И. Н. М.: 2011, Ч. 2. - 368 с.

Тема: Литература и мир: образы эпохи 218

Жарху Ардақ Ерболатқызы

17.11.2017

Содержимое разработки

І-жүр: Құрметті ұстаздар ата-аналар,оқушылар! Сіздерді 8-наурыз төл мерекелеріңізбен шын жүректен құттықтаймыз. Құттықтай отырып жанұяларыңызға бақыт дендеріңізге саулық тілейміз.

ІІ-жүр:Көктем келді көгілдір

Көк бояуын атты небір гүл

Тіршілігін сағынып

І-ж:Көктем келді жып-жылы

Бақтары мен жер көктем

Сайрап таңдап бұлбұлы

Жайнап салда берді өлкем

ІІ-ж: Бүгін біздің мектепте дүбірлі той

Ден койып тындаңыздар көңілді кой

Жырдан шашу шашылсын куй кумбірлепэ

Қош келдіңіздер халайық сергісін бой

І-ж:Армыссыздар өнер суйер асыл халқым

Мереке құтты болсын ауылдасым

Тағыда келип жетті сайысымыз

Жырлайтын қазағымның дәстүр-салтын

Көктемнің алғашқы мерекесіне атап айтқанда ұстаз апайларымызға аналарымызға қыздарға арнап мерекелік көңіл күй сыйлау мақсатында «Көктем аруы- 2013»атты мектебіміздің

қыз балаларының қатысуымен өтетін сайысымызды ашық деп жариялауға рұқсат етіңіздер!

ІІ-ж:С айыс кезеңдерімен болыңыздар:

1.Таныстыру

2.Қыз сұлу көрінеді білімімен

3.Ана көрген тон пішер Ұршық иіру

4. Өнерлі өрге жүзер

5.Ас адамның арқауы

6.Қазақ киім сән үлгісі

І-ж: Енді осы сайысымыздың әділ бағасын беретін қазылар алқасымен таныс болыңыздар

ІІ-ж:

Нұрлы үмітін арқаға

Жан сәулесін тарататын баршаға

Шын пейілмен құрметімізді көрсетіп

Қыздарды шақырамыз ортаға

І-Ж: Ал енді сайыскерлерімізді ортаға шақырамыз

8 «ә» Исамадин Гүл»наз

8 «б» Жайылған Гүлнара

8 «в» Байдуллаева Мәнет

8 «д» Сметова Айгүл

9 «в» Нұрай Динара

9 «г» Досова Сұлу

10 «а» Есіркепова Айнура

10 «ә» Дуйсенбаева Қаламқас

ІІ-Ж:Сайыскерлерімізбен таныс болдық,ендеше сайысымызды бастайық

І-Ж: бастасақ бастайық

ІІ-Ж: Бірінші сайыскерімізді ортаға шақырайық

І-ж:Әділ-қазыларымыздан таныстыру кезеңінің ұпай санын сұраймыз

ІІ-ж: Қыздарымыз келесі кезеңге дайын болғанша ортаға мыңбұралған биші қыздарымызды ортаға шақырамыз. Қарсы алыңыздар «АҚҚЕРБЕЗ» би тобы кеңжайлау биімен

ІІ-ж:Ал кімнің бар білімі қаншалықты

Оқу оқып ал біреуі ән салыпты

Бүгінгі сайыста бәйге алуға

Қыздар аянбай-ақ жан салыпты

Келесі бөліміміз білім сайысы:

Қыздарымызды ортаға шақырайық

І-ж:Әділ-қазы алқаларымыздан 2кезеңнің қорытындысын сұраймыз. Қыздарға келесі бөлімге дайындалуға рұқсат

ІІ-Ж:Райымбек біздің қыздар тек білімді ғана емес, шебер қыздарымызда бар

І-ж:Дұрыс айтасын Байтұрсын бұны «АНА көрген тон пішер» кезеңінде білетін боламыз

ІІ-Ж:Олай болса кезекті ұршық иіру сайысы

І-Ж:Қыздарымыз бұл сайыста 1 әуен аясында ұршық иіреді.

ІІ-Олай болса не тұрыс қыздарымызды ортаға шақырайық

І-ж: Қыздар ұршықтарын иіргеігнше сахнаға жезтаңдай әнші қыздарыңыз «Іңкәр дуэтін» қарсы алыңыздар

ІІ-ж: Сайыскерлеріміз келесі кезеңге дайындалғанша Сахнага Қалышева Аңсағанды « Арулар» әнімен қарсы алыңыздар

ІІ-Ж: Әділ-қазы алқаларынан 3 кезеңнін қорытындысын сұраймыз

І-Ж:Ән қандай әнші қандай тұнған таңдай

Барады жүректерде тағат қалмай

Осы күй басылмады-ау емін тауып

Тамылжытып әншіміз бір ән салмай- дей келе кезекті өнерлі өнерге жүзер кезеңін кезек берейік

Сахнада .........................................................................................................................................................

ІІ-ж:Біздің мектептің қыздары өте өнерлі екен же

І-Ж: Дұрыс айтасын Байтұрсын Қанеки бәріміз бірге осы қыздарымыздың құрметіне қошемет көрсетейікші

ІІ-ж: Әділ-қазылардан 4 кезеңнің қорытындысын сұраймыз

І-Ж: Байтұрсын біз манадан бері тамақ жеген жоқпыз осы қазір бізге қыздар тамақ даярлап береді ау дим

ІІ-Ж: Себебі қазір көктемгі ас мәзірі кезең

І-Ж: Біздің қеріне сай ыздарымыздың аспаздық өнерін осы кезеңде байқайтын боламыз.

ІІ-ж: әділ-қазыларға тағамдарды апаруға рұқсат

І-ж:Әділ-қазы алқаларымыздан кезеңнің қорытбек сенындыссын сұраймыз

ІІ-ж: Сайыскерлеріміз келесі кезеңіне дайын болғанша сахнаға

Аудандық облыстық республикалық жайдармашыларды қошеметтеп қарсы алыңыздар. Сахнада

« Дәулет серілері»

І-Ж:Сымбатына сай киім жарасатын

Аспанда ай менен кун таласатын

Өнеріне сәні сай келіп тұрған

Қыздарға қызығып қарасаңыз

ІІ-Ж: Сайысымыздың соңғы кезеңі қазақ киім сән үлгісі

І-ж: ҚЫЗДАРЫМЫЗДЫ ортаға шақырамыз

ІІ-ж: Әділ-қазыларымыздан соңғы кезеңнің қорытынысын сұраймыз

І-Ж: Сайысымыздың қорытындысы шыққанша .........................

..............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................