Меню
Разработки
Разработки  /  Родной язык и литература  /  Разное  /  8 класс  /  Դեռահասության տարիքի առանձնահատկությունները դեռահասի հոգեբանական բնութագիրը

Դեռահասության տարիքի առանձնահատկությունները դեռահասի հոգեբանական բնութագիրը

08.05.2020

Содержимое разработки



ԴԵՌԱՀԱՍՈՒԹՅԱՆ ՏԱՐԻՔԻ ԱՌԱՆՁՆԱՀԱՏԿՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ

ԴԵՌԱՀԱՍԻ ՀՈԳԵԲԱՆԱԿԱՆ ԲՆՈՒԹԱԳԻՐԸ


Հոգեբանության առարկան մարդն է `որպես անձնավորություն և որպես անհատ:

Հայտնի է, որ հոգեբանությունը որպես ինքնուրույն գիտություն սահմանվել է 19-րդ դարի 60-ական թվականներին,իսկ 20-րդ դարում հոգեբանությունից տարանջատվեց տարիքային հոգեբանությունը,որը դարձավ ինքնուրույն գիտություն: Տարիքային հոգեբանության իմացությունն այսօր,կարծում եմ, անհրաժեշտություն է ուսուցիչներիս համար: Առանց դրա աներևակայելի է մեր աշխատանքը սովորողների խմբային պարապունքների կազմակերպման ժամանակ և անհատական աշխատանք կատարելիս: Տարիքային առանձնահատկությունների գիտակցումը և դրանց գործնական ուղղվածություն հաղորդելը ուսումնադաստիարակչական աշխատանքի արդյունավետության ապահովման երաշխիք է: Տարիքային հոգեբանությունը հոգեբանական գիտելիքների ինքնուրույն բնագավառ է , որն ուսումնասիրում է անձի ձևավորման հոգեբանական առանձնահատկությունները տարիքային տարբեր փուլերում: Որպես ինքնուրույն բնագավառ բաժանվում է ենթաբաժինների `մանկական հոգեբանություն, դեռահասության հոգեբանություն, պատանեկության հոգեբանություն, չափահասության, ծերության հոգեբանություն: Յուրաքանչյուր ենթաբաժին ուսումնասիրում է մարդու հոգեկան կյանքի շարժընթացը տվյալ տարիքում: Տարիքային հոգեբանությունն արձանագրում է այն

-2-

փոփոխությունները, որոնք տեղի են ունենում մարդու հոգեկանում և վարքում , երբ մարդը մեկ տարիքային խմբից անցնում է այլ տարիքային խմբի:Յուրաքանչյուր ուսուցիչ, մանկավարժ իր գործունեության  ընթաց-քում հանդիպում է աշակերտների տարիքային զարգացման օրինաչափությունների ճանաչման և դրանցով առաջնորդման խնդրին,  ինչը կարող է նպաստել ուսումնական գործընթացի արդյունավետ կազմակերպմանը: Ուսուցման գործընթացը կարևոր դերակատարում ունի հոգեբանության մեջ, քանի որ բացահայտում է սովորողի հոգեկան զարգացման առաջատար գործոնի էությունը տարիքային բոլոր փուլերում , այսինքն դաստիարակությունը և ուսուցումը ներառված են զարգացման գործընթացում, որոնցով ապահովվում են մտավոր կարողությունների ձևավորման ավելի բարձր չափանիշները և անձնավորության բարձր որակներ: Դպրոցահասակ տարիքի կարևոր շրջան է  դեռահասությունը: Դեռահաս-անչափահաս, դեռատի, մատղաշ, նորաբողբոջ: Բառն արդեն մեզ հուշում է որ գործ ունենք դեռևս չհասունացած, չկայացած նոր ձևավորվող անհատի հետ: Անհատ, որի համար ինքնագնահատականը, չափահասության ձգտումը դեռևս համարվում են նորագոյացություններ:

¸»é³Ñ³ëáõÃÛ³Ý ï³ñÇùÁ Ù³ñ¹áõ ÏÛ³ÝùÇ ³ÛÝ ßñç³ÝÝ ¿, áñÁ Áݹ·ñÏáõÙ ¿ 11-12-Çó 14-15 ï³ñ»Ï³ÝÝ»ñÁ: ²Ûë ßñç³ÝáõÙ ³ÝóáõÙ ¿ ϳï³ñíáõÙ Ù³ÝÏáõÃÛáõÝÇó ¹»åÇ å³ï³Ý»ÏáõÃÛáõÝ: Այս հասակը պատասխանատու շրջան է`աշխարհայացքի, հարաբերությունների համակարգի, հետաքրքրությունների, հակումների և ինքնագնահատականի, որն անխուսափելիորեն առնչվում է ինքնահարգանքի և ինքնավստահության ամրակայմանը: Այս շրջանում

-3-

պատանիները վախենում են ոչ միայն հոգեբանական , այլև ֆիզիկական փոփոխություններից: Բնորոշ է նաև վախը մահվան,հիվանդությունների,աղետների հանդեպ` հատկապես աղջիկների մոտ:Պատանեկան հասակը աղջիկների մոտ ավելի լեցուն է վախերով,որն արտացոլում է նրանց հակվածությունն ընդհանրապես վախի նկատմամբ: Ինչպես գիտենք գրականությունից հայտի է դ»é³Ñ³ëáõÃÛ³Ý ×·Ý³Å³Ù արտահայտությունը: Այն բնորոշվում է որպես բնավորության և հարաբերությունների ճգնաժամ: Այստեղ բացակայում են չափահասության և անկախության հասնելու հնարավորությունները: միջանկյալ կարգավիճակը չի բավարարում դեռահասին: Դ»é³Ñ³ëáõÃÛ³Ý ×·Ý³Å³Ù Ï³ñ¨áñíáõÙ ¿ »ñÏáõ ѳݷ³Ù³Ýùáí` ë»é³Ï³Ý ѳëáõݳóÙ³Ý ·áñÍÁÝÃ³ó ¨ ÇÝùݳ·Çï³ÏóáõÃÛ³Ý ³ñÃݳóáõÙ: Այս ընթացքում տեղի է ունենում երեխայի օրգանիզմի վերակառուցում, փոփոխություններ, որոնք նախապատրաստում են երեխային սեռական, ֆիզիկական և հոգեկան հասունության:Այդ շրջանում դեռահասները ընդունակ են ինքնակառավարման, քննադատական մոտեցման , կարող են բուռն և կտրուկ արձագանքել արտաքին ազդակներին: Նրանք կարող են շատ անտարբեր լինել արտաքին իրադարձությունների հանդեպ, քանի որ խորասուզված են իրենց փոփոխվող ներաշխարհի մեջ: Երկրորդ փուլում սկսում են հասունանալ երկրորդական սեռական հատկանիշները, փոխվում է վերաբերմունքը հակառակ սեռի նկատմամբ: Այս շրջանը ներքին կոնֆլիկտային, հակասական հոգեվիճակի շրջան է, որը սեփական մարմնի նախկին պատկերի կորստի և նոր ֆիզիկական Ես-ի ձևավորման արդյունք է: Երեխայի ուշադրությունը սևեռվում է

-4-

մարմնական փոփոխությունների վրա, որոնք երբեմն շատ ցավագին և հիվանդագին են ընկալվում: Դեռահասը դառնում է չափազանց զգայուն իր արտաքինի հանդեպ, դյուրագրգիռ և անհանգիստ: Այս շրջանի կարևորագույն բնութագրականն է Ես-ի ձևավորումը և հասունության զգացումի առաջացումը: Դեռահասը ձգտում է հավասար դիրք գրավել մեծահասակների հետ, ինչը նկատվում է տարբեր ասպարեզներում: Նա ցանկանում է, որ իրեն վերաբերվեն որպես մեծի, լինել ինքնուրույն, դուրս գալ մեծահասակների ազդեցությունից, ունենալ իր սեփական “կյանքը”, գաղտնիքները: Ի հայտ են գալիս սեփական կարծիքներ, հայացքներ, արժեքներ, որը դեռահասը եռանդով պաշտպանում է: Թեև կարծիքները կարող են լինել շատ ծայրահեղ և հակասական, փոփոխվել կարճ ժամանակահատվածում: Դեռահասը հետաքրքրված է իր ներքնաշխարհով, վերլուծում է տարբեր կողմեր, անձնային որակներ, համեմատում նշանակալից անձանց հետՆա նաև վեր է լուծում թե ինչպիսինն է ինքն իրականում, ինչպիսինը կուզենար լինել: Այս տարիքում դեռահասը հանդիպում է հետևյալ հիմնական խնդիրներին`

  • ծնողներից ինքնավարության և անկախության ձեռք բերում

  • նույնականացման ձևավորում, ամբողջական Ես-ի ստեղծում, որը ներդաշնակորեն կամբողջացնի տարբեր անձնային ասպեկտներ

  • ինքնագիտակցության արագ զարգացում

  • բնավորության ձևավորում

  • խմբավորման ձգտում, որը կբավարարի սերտ անձնային շփման պահանջմունքը

  • ինքնահաստատման ձգտում

-5-

  • բարձր հուզականություն

Այս տարիքում նա ϳñáÕ ¿ µ³ó³Ñ³Ûïáñ»Ý ¹»Ù ¹áõñë ·³É ٻͳѳë³ÏÝ»ñÇ ³ß˳ñÑÇÝ` ãÁݹáõÝ»Éáí Ýñ³Ýó ÝáñÙ»ñÝ áõ ³ñÅ»ùÝ»ñÁ, ¹ñ³Ýáí, ÇëÏ å³Ñ³Ýç»Éáí ³ñŨáñ»É Çñ ³ÝÓÁ: ²Ûë ï³ñÇùáõÙ ¹»é³Ñ³ëÁ å³ñզ³å»ë §å³Ñ³ÝçáõÙ ¿¦ ٻͳѳë³ÏÝ»ñÇó ÁݹáõÝ»É Çñ ÇÝùÝáõñáõÛÝáõÃÛáõÝÁ : гëáõÝáõÃÛ³Ý ½·³óáõÙÁ ϳñáÕ ¿ ³é³ç³Ý³É այն å³ÛÙ³ÝÝ»ñáõÙ, »ñµ ٻͻñÇ Ñ»ï ѳñ³µ»ñáõÃÛáõÝÝ»ñáõÙ ¹»é³Ñ³ëÁ »ñ»Ë³ÛÇ ¹Çñù ãÇ ½µ³Õ»óÝáõÙ, áõÝÇ Éáõñç å³ñï³Ï³ÝáõÃÛáõÝÝ»ñ: ì³Õ ÇÝùÝáõñáõÝáõÃÛáõÝÁ ¨ ßñç³å³ïáÕÝ»ñÇ íëï³ÑáõÃÛáõÝÁ »ñ»Ë³ÛÇÝ Ù»Í³Ñ³ë³Ï ¿ ¹³ñÓÝáõÙ áã ÙdzÛÝ ëáódzɳϳÝ, ³Ûɨ ëáõµÛ»ÏïÇí ï»ë³ÝÏÛáõÝÇó: ¸»é³Ñ³ëÇ Ñ³í³ë³ñí»ÉÁ ٻͻñÇÝ ¹ñë¨áñíáõÙ ¿ ³ñï³ùݳå»ë Ýñ³Ýó ÝÙ³Ýí»Éáõ, Ýñ³Ýó ѳïÏáõÃÛáõÝÝ»ñÁ, áõݳÏáõÃÛáõÝÝ»ñÁ, Çñ³íáõÝùÝ»ñÁ, ³ñïáÝáõÃÛáõÝÝ»ñÁ Ó»éù µ»ñ»Éáõ Ó·ïÙ³Ý Ù»ç : ¸»é³Ñ³ëÁ ÷áրÓáõÙ ¿ ³½³ïí»É ïÑ³× ¹³ñÓ³Í ËݳٳϳÉáõÃÛáõÝÇó ¨ ÍÝáÕÝ»ñÇ Ñ»ï Çñ ѳñ³µ»ñáõÃÛáõÝÝ»ñÁ ϳéáõó»É ѳí³ë³ñáõÃÛ³Ý ëϽµÙáõÝùáí: ijٳݳϳÏÇó Ñá·»µ³ÝáõÃÛáõÝÁ ѳëáõݳóáÕ »ñ»Ë³Ý»ñÇ ÇÝùݳí³ñáõÃÛ³Ý Ñ³ñóÁ ÏáÝÏñ»ï ùÝݳñÏÙ³Ý ¿ »ÝóñÏáõÙ ¨ ï³ñµ»ñáõÙ ¿.

³/ ì³ñùÇ ÇÝùݳí³ñáõÃÛáõÝÁ -Çñ»Ý í»ñ³µ»ñáÕ Ñ³ñó»ñÁ ¹»é³Ñ³ëÇ ÏáÕÙÇó ÇÝùÝáõñáõÛݳµ³ñ ÉáõÍ»Éáõ å³Ñ³ÝçÙáõÝùÝ áõ Çñ³íáõÝùÁ:

µ/ Ðáõ½³Ï³Ý ÇÝùݳí³ñáõÃÛáõÝÁ - ³ÛÝåÇëÇ ³ÝÓÝ³Ï³Ý Ï³å»ñ áõݻݳÉáõ Çñ³íáõÝùÝ áõ å³Ñ³ÝçÙáõÝùÁ, áñ³Ýù ÁÝïñí³Í »Ý ÍÝáÕÝ»ñÇó ³ÝϳË:

·/ ´³ñáÛ³Ï³Ý ¨ ³ñÅ»ù³ÛÇÝ ÇÝùݳí³ñáõÃÛáõÝÁ – ë»÷³Ï³Ý ѳ۳óùÝ»ñ áõݻݳÉáõ å³Ñ³ÝçÙáõÝùÝ áõ Çñ³íáõÝùÁ :

¸»é³Ñ³ëÝ»ñÝ ³í»ÉÇ Ù»Í ã³÷áí í³ñùÇ ÇÝùݳí³ñáõÃÛ³ÝÝ »Ý Ó·ïáõ٠ųٳÝóÇ Ñ³ñó»ñáõÙ: Ðá·»Ï³Ý ÇÝùݳí³ñáõÃÛ³Ý ËݹÇñÁ ¹Åí³ñ ¿, ù³ÝÇ áñ ¹»é³Ñ³ëÝ»ñÇÝ ÃíáõÙ ¿, áñ ÍÝáÕÝ»ñÝ Çñ»Ýó ÑáõÛ½»ñÝ áõ

-6-


³åñáõÙÝ»ñÁ Éáõñç ã»Ý ÁݹáõÝáõÙ,áñÇ Ñ»ï¨³Ýùáí ÷³ÏíáõÙ »Ý, ûï³ñíáõÙ ÍÝáÕÝ»ñÇó: ´³ñáÛ³Ï³Ý ¨ ³ñÅ»ù³ÛÇÝ ÏáÕÙÝáñáßáõÙÝ»ñÇ áÉáñïáõÙ ¹»é³Ñ³ëÝ»ñÁ Ïñùáï Ó¨áí å³ßïå³ÝáõÙ »Ý ÇÝùݳí³ñáõÃÛ³Ý Çñ»Ýó Çñ³íáõÝùÁ: Սակայն ¹»é³Ñ³ëÝ»ñÁ, ·»ñ³¹³ë»Éáí ѳë³Ï³ÏÇóÝ»ñÇ Ñ»ï ß÷áõÙÝ»ñÁ, ³ÛÝáõ³Ù»Ý³ÛÝÇí, Ï»Ýë³Ï³Ý Éáõñç ËݹÇñÝ»ñÇ ³éϳÛáõÃÛ³Ý ¹»åùáõÙ ¹ÇÙáõÙ »Ý ÍÝáÕÝ»ñÇÝ: ê³Ï³ÛÝ ÙÛáõë ÏáÕÙÇó ѳϳëáõÃÛ³Ý å³ï׳éÁ óùÝí³Í ¿ Ñ»Ýó ÍÝáÕÝ»ñÇ Ù»ç: ì»ñçÇÝÝ»ñë Ñ»ï »Ý ÙÝáõÙ Çñ»Ýó »ñ»Ë³Ý»ñÇ ½³ñ·³óÙ³Ý ï»Ùå»ñÇó:ºí Ñ»Ýó ³Û¹ ßñç³ÝáõÙ, »ñµ ³ñÃݳÝáõÙ ¿ ¹»é³Ñ³ëÇ ÇÝùÝáõñáõÛÝáõÃÛ³Ý Ó·ïáõÙÁ , ݳ ѳݹÇåáõÙ ¿ ÍÝáÕÝ»ñÇ ¹ÇÙ³¹ñáõÃÛ³ÝÁ,ù³Ý½Ç í»ñçÇÝÝ»ñë ã»Ý ϳñáÕ³Ýáõ٠ѳßïí»É ³Û¹ ÇñáÕáõÃÛ³Ý Ñ»ï: Üñ³Ýù ¹Åí³ñáõÃÛ³Ùµ »Ý ѳٳϻñåíáõÙ ³ÛÝ ÙïùÇÝ,áñ Çñ»Ýó »ñ»Ë³Ý ³ñ¹»Ý ѳëáõݳó»É ¿ ¨ Çñ³íáõÝù áõÝÇ ïÝûñÇÝ»É ë»÷³Ï³Ý ÏÛ³ÝùÝ áõ ׳ϳﳷÇñÁ: ä³ñ½íáõÙ ¿` ³ÛÝ ÁÝï³ÝÇùÝ»ñáõÙ,áñï»Õ Ï³Ý ÙÇ ù³ÝÇ »ñ»Ë³Ý»ñ, ÇëÏ ÍÝáÕÝ»ñÁ í³ñáõÙ »Ý ³ÏïÇí Ï»Ýë³Ï»ñå, ѳëáõݳóÙ³Ý ·áñÍÁÝóóÝ ÁÝϳÉíáõÙ ¿ ³í»ÉÇ Ù»ÕÙ ¨ ѳݷÇëï :

Ü»ñ¹³ßÝ³Ï ¿ ѳٳñíáõÙ ³ÛÝ ÁÝï³ÝÇùÁ,áñï»Õ ³Ý¹³ÙÝ»ñÇ ß÷áõÙÝ»ñÁ ѳ·»ó³Í »Ý Ñáõ½³Ï³ÝáõÃÛ³Ùµ,ëáóÇ³É³Ï³Ý ¹»ñ»ñÁ Éñ³óÝáõÙ »Ý ÙÇÙÛ³Ýó ¨ áã áù ãÇ Ó·ïáõÙ ëï³ÝÓÝ»É ÙÛáõëÇ ¹»ñÁ ` ã³Ýï»ë»Éáí ë»÷³Ï³Ý ¹»ñÁ: ¶áÛáõÃÛáõÝ áõÝÇ ÁÝï³ÝÇùÇ Ñá·»µ³Ý³Ï³Ý ѻﳽáïáõÃÛáõÝÝ»ñÇ, ³Ûëå»ë Ïáãí³Í, ëáóÇ³É – Ñá·»µ³Ý³Ï³Ý Ùáï»óáõÙ, áñÝ áõëáõÙݳëÇñáõÙ ¿ ÁÝï³Ý»Ï³Ý ÷á˳½¹»óáõÃÛáõÝÝ»ñÁ áõ ÷áËѳñ³µ»ñáõÃÛáõÝÝ»ñÁ: Üñ³ ßñç³Ý³ÏÝ»ñáõÙ »ñ»Ë³Ý»ñÇ ³Ýµ³ñ»Ýå³ëï í³ñùÁ µ³ó³ïñíáõÙ ¿ ÁÝï³ÝÇùÇ ³Ý¹³ÙÝ»ñÇ ÷á˳½¹»óáõÃÛ³Ý Ë³ËïáõÙÝ»ñáí, ÁÝï³ÝÇùáõÙ Ó¨³íáñí³Í ¹»ñ³µ³ßËٳٵ ¨ ÍÝáÕÝ»ñÇ í»ñ³µ»ñÙáõÝùáí: ²Ûë ѳٳï»ùëïáõÙ »ñ»Ë³ÛÇ í³ñù³ÛÇÝ ³é³ÝÓݳѳïÏáõÃÛáõÝÝ»ñÁ ѳٳñíáõÙ »Ý ÁÝï³Ý»Ï³Ý ³Ýѳí³ë³ñ³ÏßéáõÃÛ³Ý ÷áËѳïáõóÙ³Ý »Õ³Ý³ÏÝ»ñ: êáóÇ³É – Ñá·»µ³Ý³Ï³Ý Ùáï»óÙ³ÝÁ ½áõ·³Ñ»é ³é³ÝÓݳóÝáõÙ »Ý ݳ¨ ÏÉÇÝÇÏ³Ï³Ý Ùáï»óáõÙ,áñÁ Ù³ïݳÝßáõÙ ¿ ÍÝáÕÝ»ñÇ

-7-


áñáß ³ñï³Ñ³Ûïí³Í ·Í»ñÇ ³Ýµ³ñ»Ýå³ëï ³½¹»óáõÃÛáõÝÁ »ñ»Ë³ÛÇ íñ³:ºñ»Ë³Ý»ñÇ í³ñùÇ Ë³ËïáõÙÝ»ñÁ ѳٳñíáõÙ »Ý ³Ýѳï³Ï³Ý Ñá·»µ³Ý³Ï³Ý å³ßïå³ÝáõÃÛ³Ý ¨ ѳñÙ³ñÙ³Ý »Õ³Ý³ÏÝ»ñÇ ³Ýѳٳå³ï³ë˳ÝáõÃÛ³Ý ³ñ¹ÛáõÝù: ÌÝáÕÝ»ñÇ ³ÝÓݳÛÇÝ ³Ýµ³ñ»Ýå³ëï ·Í»ñÇó »Ý ѳٳñíáõÙ å³Ñ³ÝçÏáïáõÃÛáõÝÁ, ³ñï³Ñ³Ûïí³Í é³óÇáÝ³É Ùï³Í»É³Ï»ñåÁ, Ù³Ûñ³Ï³Ý ùÝùß³ÝùÇ å³Ï³ëÁ, µ³ñÓñ Ñáõ½³Ï³ÝáõÃÛáõÝÝ áõ ﳷݳå³ÛÝáõÃÛáõÝÁ, »ñ»Ë³ÛÇ Ñáõ½³Ï³Ý ûï³ñ³óáõÙÁ ¨ ³ÛÉÝ: ì×éáñáß Ý߳ݳÏáõÃÛáõÝ ¿ ïñíáõ٠ѳñ³µ»ñáõÃÛáõÝÝ»ñÇ Ñáõ½³Ï³Ý ÏáÕÙÇÝ, áñÇ Ë³ËïáõÙÝ»ñÁ ϳ٠å³Ï³ëÁ »ñ»Ë³Ý»ñÇ Ùáï ³é³ç³óÝáõÙ ¿ ÃßݳÙáõÃÛ³Ý , í³ËÇ ½·³óáõÙ, Ýå³ëïáõ٠ѳë³Ï³ÏÇóÝ»ñÇ Ñ»ï ѳÕáñ¹³ÏóÙ³Ý Ó¨»ñÇ Ë³Ý·³ñÙ³ÝÁ,կ»ÕÍáõÙ Ñáõ½³Ï³Ý ß÷Ù³Ý å³Ñ³ÝçÙáõÝùÁ ` ³½¹»Éáí »ñ»Ë³Ý»ñÇ ë»é³¹»ñ³ÛÇÝ í³ñùÇ íñ³:ÌÝáÕÝ»ñÇ Ñ³ñ³µ»ñáõÃÛáõÝÝ»ñÁ ٻͳå»ë ϳÝËáñáßáõÙ »Ý ¹»é³Ñ³ëÝ»ñÇ ÇÝùݳ·Çï³ÏóáõÃÛ³Ý ³é³ÝÓݳѳïÏáõÃÛáõÝÝ»ñÁ:

¸»é³Ñ³ëÝ Çñ»Ý ׳ݳã»Éáõ (ë»÷³Ï³Ý »ë-Ç Ñ»ï ÝáõÛݳóáõÙ) å³Ñ³ÝçÙáõÝùÇ ¨ Ùßï³Ï³Ý é»ýÉ»ùëÇ ßÝáñÑÇí, Çñ ¿áõÃÛáõÝÁ µ³ó³Ñ³Ûï»Éáõ Ó·ïÙ³Ý ßÝáñÑÇí ½ñÏíáõÙ ¿ Ñá·»Ï³Ý Ñ³Ý·Çëï ÏÛ³ÝùÇó: ¸»é³Ñ³ëÇ ½·³óáõÙÝ»ñÁ µéÝÏíáÕ »Ý. »ñµ»ÙÝ áãÇÝã ãÇ Ï³ñáÕ Ë³Ý·³ñ»É Ýñ³Ý ѳëÝ»É Ýå³ï³ÏÇÝ, ³Û¹ å³ÑÇÝ Ýñ³ ѳٳñ ·áÛáõÃÛáõÝ ãáõÝÇ áã µ³ñáÛ³Ï³Ý ³ñÅ»ù, áã ¿É í³Ë Ù³ñ¹Ï³Ýó ¨ Ù³Ñí³Ý Ýϳïٳٵ: ºñµ á·¨áñáõÃÛáõÝÁ ³ÝóÝáõÙ ¿, ݳ ¹³ï³ñÏí³Í ¿, ¨ ÃíáõÙ ¿, áãÇÝã Ýñ³Ý áõÅ ãÇ ï³ÉÇë: ´³Ûó ÙÇ ÷áùñ ¿É áõ ÝáñÇó ݳ µéÝÏíáõÙ ¿ և ãÇ Ï³ñáÕանում ÙdzÛÝ³Ï ·Ý³Ñ³ï»É ÇÝùÝ Çñ»Ý ËáñÝ áõ ûµÛ»ÏïÇíáñ»Ý:Üñ³ ÙáÉáñí³Í §»ë¦-Á Ó·ïáõÙ ¿ §Ù»Ýù¦-ÇÝ, µ³Ûó ³Ûë ³Ý·³Ù ³Û¹ §Ù»Ýù¦ - Á ¹³éÝáõÙ »Ý Ýñ³ ѳë³Ï³ÏÇóÝ»ñÁ: ¸»é³Ñ³ëáõÃÛաÝ ßñç³ÝáõÙ ³ÝÓÁ ëÏëáõÙ ¿ ·Ý³Ñ³ï»É Çñ ѳñ³µ»ñáõÃÛáõÝÝ»ñÁ ѳë³Ï³ÏÇóÝ»ñÇ Ñ»ï: ÜٳݳïÇå Ï»Ýë³÷áñÓ áõÝ»óáÕÝ»ñÇ Ñ»ï ß÷áõÙÁ ¹»é³Ñ³ëÇÝ Ñݳñ³íáñáõÃÛáõÝ ¿ ï³ÉÇë ÇÝùÝ Çñ»Ý ÝáñáíÇ Ý³Û»Éáõ: Æñ


-8-

ÝÙ³ÝÝ»ñÇ Ñ»ï նույնականանալու Ó·ïáõÙÁ ÍÝáõÙ ¿ ѳٳٳñ¹Ï³ÛÇÝ ÏáõÉïáõñ³óáõÙ ³Û¹ù³Ý ·Ý³Ñ³ïáÕ ÁÝÏ»ñáõÃÛ³Ý å³Ñ³ÝçÙáõÝùÁ: ÀÝÏ»ñÝ ³Ûëï»Õ Ó»éù ¿ µ»ñáõ٠ѳïáõÏ ³ñÅ»ù: ÀÝÏ»ñáç Ù»ç, ÇÝãå»ë ѳۻÉáõ Ù»ç, ¹»é³Ñ³ëÁ ï»ëÝáõÙ ¿ Çñ §»ë¦-Á: ¸»é³Ñ³ëáõÃÛ³Ý ï³ñÇùáõÙ ÁÝÏ»ñáõÃÛáõÝÁ ¨ ¹ñ³Ý ͳé³Û»ÉÁ ¹³éÝáõÙ ¿ ³Ù»Ý³Ý߳ݳϳÉÇ ³ñÅ»ùÝ»ñÇó Ù»ÏÁ: лÝó ÁÝÏ»ñáõÃÛ³Ý ÙÇçáóáí ¿ ¹»é³Ñ³ëÁ Ûáõñ³óÝáõÙ Ù³ñ¹Ï³Ýó µ³ñÓñ³Ï³ñ· ÷á˳½¹»óáõÃÛ³Ý ·Í»ñÁ` ѳٳ·áñͳÏóáõÃÛáõÝ, ÷áËû·ÝáõÃÛáõÝ, ÙÛáõëÇ Ñ³Ù³ñ éÇëÏÇ ¹ÇÙ»ÉÁ ¨ ³ÛÉÝ: ÀÝÏ»ñáõÃÛáõÝÁ ݳ¨ Ñݳñ³íáñáõÃÛáõÝ ¿ ï³ÉÇë ÷á˳¹³ñձ íëï³ÑáõÃÛ³Ý å³ÛÙ³ÝÝ»ñáõÙ ³é³í»É ËáñÁ ׳ݳã»É Çñ»Ý ¨ ÙÛáõëÝ»ñÇÝ: гë³Ï³ÏÇóÝ»ñÇ ßñç³ÝáõÙ áõÝ»ó³Í ѳçáÕáõÃÛáõÝÝ»ñÁ ¹»é³Ñ³ëÝ»ñÁ ß³ï »Ý ³ñŨáñáõÙ: ¸»é³Ñ³ëÝ»ñÇ ÁÝÏ»ñáõÃÛáõÝÁ ÙÇç³ÝÓݳÛÇÝ Ñ³Õáñ¹³ÏóÙ³Ý ó³ÛïáõÝ ¹ñë¨áñáõÙÝ»ñÇó Ù»ÏÝ ¿, áñÁ ãÇ Ñ³ñ³µ»ñ³ÏóíáõÙ áã ËÙµաíáñáõÙÝ»ñ ëï»ÕÍ»Éáõ ѳÏա½¹Ù³Ý, áã Ó³ÝÓñáõÛÃÇ, áã ¿É ³ÛÉ` ³í»ÉÇ å³ñ½ ѳñ³µ»ñáõÃÛáõÝÝ»ñÇ Ñ»ï: ÀÝÏ»ñáõÃÛ³Ý Ó·ïáõÙÁ ãÇ Ï³ñ»ÉÇ Ñ³Ù³ñ»É ÙdzÛݳÏáõÃÛáõÝÇó Ëáõë³÷»Éáõ ³ÛÉÁÝïñ³Ýù³ÛÇÝ ï³ñµ»ñ³Ï. կñïë»ñ ï³ñÇùÇ ¹»é³Ñ³ëÝ»ñÁ í³Ë»ÝáõÙ »Ý ÙdzÛݳÏáõÃÛáõÝÇó, ÇëÏ ³í³·Ý»ñÁ ëÏëáõÙ »Ý ·Ý³Ñ³ï»É Ù»ÝáõÃÛáõÝÁ` ï³ñµ»ñ»Éáí ³ÛÝ ÙdzÛݳÏáõÃÛáõÝÇó: Ø»ÝáõÃÛ³Ý ÙÇçáóáí ¹»é³Ñ³ëÁ ÷áñÓáõÙ ¿ µ³í³ñ³ñ»É ë»÷³Ï³Ý ³ÝÓÇ Ñ»ï ÇÝïÇÙ ß÷Ù³Ý å³Ñ³ÝçÙáõÝùÁ:

Դեռահասության շրջանում է,որ աñï³ùÇÝ ï»ëùÁ ¹»é³Ñ³ëÇ ÏÛ³ÝùÇ համար կարևոր գործոն է դառնում ¿: Üñ³Ýù սկսում են ß³ï Å³Ù³Ý³Ï ³ÝóϳóÝել ѳۻÉáõ ³é³ç ¨ Ù»Í áõß³¹ñáõÃÛáõÝ ¹³ñÓÝել Çñ»Ýó ѳ·áõëïÇÝ, áã û ÇÝùݳµ³í³ñ³ñÙ³Ý Ñ³Ù³ñ, ³ÛÉ »ÉÝ»Éáí ﳷݳåÇ ½·³óáõÙÇó: Öã³Ý ѳ·áõëïÝ»ñÁ, áñáÝù áõß³¹ñáõÃÛáõÝ »Ý ·ñ³íáõÙ,áõÕÕ³ÏÇ ÙÇçáó »Ý, áñå»ë½Ç ¹»é»Ñ³ëÁ ÏñÏÇÝ ³Ý·³Ù ѳëï³ïÇ, áñ Ùï³í³ËáõÃÛáõÝÝ»ñÝ ³ÝÑÇÙÝ »Ý ¨ ǽáõñ, áñ ÇÝùÁ ϳñ·ÇÝ ¿,ϳñáÕ ¿ ·ñ³í»É áõ ¹áõñ ·³É: î³ñÇùÇÝ ½áõ·ÁÝóó ³ñï³ùÇÝÇ Ù³ëÇÝ Ùï³Ñá·áõÃÛáõÝÁ Ýí³½áõÙ ¿:

-9-

Ուսումնական գործունեության առանձնահատկությունները

Ինչպես նշեցի ուսուցման գործընթացում շատ է կարևորվում հոգեբանության դերը:Սակայն պակաս կարևոր չէ նաև ուսուցչի դերը :Համամիտ եմ Ադոլֆ Դիստերվեգի հետևյալ մտքի հետ : Ուսումնական գործընթացում մենք` ուսուցիչներս, հանդիպում ենք բազմաթիվ դժվարությունների, սակայն կան որոշ առավելություններ, որոնց վրա կարելի է հենվել: Այդ առավելություններից մեկը այն է, որ դեռահասը դրսևորում է ուսումնական բազմատեսակ գործընթացների մասնակից լինելու պատրաստակամություն` ինքն իր աչքում դառնալով հասուն մարդ: Ուսումական գործընթացում դեռահասին հրապուրում են նաև դասի ընթացքում ինքնուրույնություն դրսևորելու հնարավորությունը, ինչպես նաև ճանաչողական գործունեության ծավալումը: Այսօրվա մանկավարժի խնդիրն է դեռահասի մեջ հետաքրքրություն առաջացնել ուսուցման գործընթացի նկատմամբ` սովորեցնելով ուսումնառության նոր եղանակներ և ձևեր: Դեռահասի մտավոր հասունությունը ի հայտ է գալիս ինչ որ բան իմանալու և կարողանալու ձգտումով, որն էլ հենց խթանում է նրա ճանաչողական գործունեությունը, ընդգծում նրա ինքնուրույն աշխատանքը: Հատկապես նրանց մեծ բավականություն է պատճառում հետազոտական գործունեությունը ,որովհետև նրանք ուզում են ինքնուրույն հասնել ինչ որ բանի, նոր բացահայտումներ անել: Իսկ եթե ճանաչողական պահանջմունքները չեն բավարարում, այդ դեպքում դեռահասի մոտ նկատվում է ձանձրույթ, ընկճվածություն, որն էլ երբեմն հանգեցնում է բացասական վերաբերմունքի ուսման կամ

-10-

անհետաքրքիր առարկաների հանդեպ: Այդ պատճառով էլ այդ տարիքի սովորողին պետք է անընդհատ ներգրավել ուսումնական պրոցեսի մեջ ` խթանելով նրա հետաքրքրությունները:

Ուսումնական գործունեության ընթացքում մեծ է գնահատման գործոնը:Այն ունի մի շարք դրական կողմեր.

.Դեռահասը կատարում է իր պարտականությունները:

.Արժանանում է ուսուցիչների և ծնողների հարգանքին:

. Խթանում է ուսումնական գործընթացում հաջողությունների հասնելու ձգտումը:

Դեռահասի համար խիստ կարևորվում է ինչպես սեփական անձին տված ուրիշների գնահատականը,այնպես էլ ինքնագնահատումը,որը,սակայն ,կհամապատասխանի ուրիշների տված գնահատականին:

Ուզում եմ ամփոփել Սուխոմելինսկու հետևյալ խոսքերով.:



Ա.Մաթևոսյան

Սյունիքի մարզ ,Աճանանի միջն.դպրոց

-75%
Курсы повышения квалификации

Занимательное искусствознание: как научить школьников понимать искусство

Продолжительность 72 часа
Документ: Удостоверение о повышении квалификации
4000 руб.
1000 руб.
Подробнее
Скачать разработку
Сохранить у себя:
Դեռահասության տարիքի առանձնահատկությունները դեռահասի հոգեբանական բնութագիրը (75 KB)

Комментарии 0

Чтобы добавить комментарий зарегистрируйтесь или на сайт