Чăваш чĕлхи урокĕсен календарлă-тематикăллă планĕ . 1 класс

Урок №

Урок теми

Ачасен ĕ­ç-хĕлĕ

Умĕнхи тапхăрти уроксем (12 сехет)

1

Шкула!

Шкул пурнăçне, йĕркесене, вĕренекен яваплăхĕсене ăнланма, тăрăшаççĕ

2

Тăван кил-йыш. Çыхăнуллă пуплев

«­Çемье», «йăх», «ял-йыш» ăнлавсене уçăмлаççĕ

3

Шкул ачин кун йĕрки. Вĕренÿ хатĕрĕсем. Çыхăнуллă пуплев

Вĕренÿ ĕç-хĕлĕн уйрăмлăхне ăша хываççĕ

4

Шкул ачин кун йĕрки. Çыхăнуллă пуплев

«Пуплев», «текст» ăнлавсемпе паллашать, вĕсемпе усă курма хăнăхаççĕ

5

Кĕрхи садра. Улма-çырпа. Предложени

Тĕрлĕ йĕре, сас паллисен пайĕсене йĕрлесе тата евĕрлесе çырма вĕренеççĕ

6

Пахча. Пахча çимĕç. Предложени

«Предложени»

ăнлавпа ăпаллашаççĕ

7

Ача-пăча вăййисем. Вылямаллисем. Сăмах

Сасăсене, сăмахсене литература чĕлхинчи пек калама вĕренеççĕ

8

«Йăва» юмах. Предложени. Сăмах. Сыпăк

«Сăмах», «сыпăк» ăнлавпа паллашать, вĕсемпе усă курма хăнăхаççĕ

9

Килти выльăх-чĕрлĕх, кайăк-кĕшĕк. Уçă(хупă) сасă

Таврари япаласемпе пулăмсене, вĕсен хушшинчи çыхăнусене сăнама хăнăхаççĕ

10

«Çарăк» юмах. Варманти йывассем, тискер кайаксем. Уса (хупă) сасăсем терминсем

«Уçă сасă», «хупă сасă»терминсемпе паллашать, вĕсемпе усă курма хăнăхаççĕ

11

Килти кайăк_кĕшĕк. вĕçен кайăксем. Пусăм

«Пусăм» терминпа паллашать, унпа усă курма хăнăхаççĕ

12

Ялти ĕçсем. Тырă вырни. Утарта

Пĕр-пĕринпе, аслисемпе кăмăллăн хутшăнма вĕренеççĕ

Сас палли тапхăрĕнчи уроксем (91сех)

13

[а] сасă; А, а сас паллисем

[а] сасăпа; А, а сас паллисемпе палашаççĕ. А,а сас паллисене тĕрĕс çырма, çыхăнтарма вĕренеççĕ

14

[у] сасă; У, у сас паллисем

[у] сасăпа; У, у сас паллисемпе палашаççĕ. А,а сас паллисене тĕрĕс çырма, çыхăнтарма вĕренеççĕ

15

[а], [у] сасăсем; А, а, У, у сас паллисем

Вĕренÿ ĕç-хĕлне хăнăхса пыраççĕ, вĕренÿ задачисене ăнланма вĕренеççĕ

16

[ă] сасă; Ă, ă сас паллисем

[ă] сасăпа; Ă, ă сас паллисемпе палашаççĕ. Ă, ă сас паллисене тĕрĕс çырма, çыхăнтарма вĕренеççĕ

17

[н] сасă; Н, н сас паллисем

[н] сасăпа; Н,н сас паллисемпе палашаççĕ. Н,н сас паллисене тĕрĕс çырма, çыхăнтарма вĕренеççĕ

18

[л] сасă; Л, л сас паллисем

[л] сасăпа; Л, л сас паллисемпе палашаççĕ. Л,л сас паллисене тĕрĕс çырма, çыхăнтарма вĕренеççĕ

19

[м] сасă; М, м сас паллисем

[м] сасăпа; М,м сас паллисемпе палашаççĕ. М,м сас паллисене тĕрĕс çырма, çыхăнтарма вĕренеççĕ

20

[т] сасă; Т, т сас паллисем

[т] сасăпа; Т,т сас паллисемпе палашаççĕ. Т,т сас паллисене тĕрĕс çырма, çыхăнтарма вĕренеççĕ

21

[п] сасă; П,п сас паллисем

[п] сасăпа; П,п сас паллисемпе палашаççĕ. П,п сас паллисене тĕрĕс çырма, çыхăнтарма вĕренеççĕ

22

[ш] сасă; Ш, ш сас паллисем

[ш] сасăпа; Ш,ш сас паллисемпе палашаççĕ. Ш,ш сас паллисене тĕрĕс çырма, çыхăнтарма вĕренеççĕ

23

[р] сасă; Р,р сас паллисем

[р] сасăпа; Р,р сас паллисемпе палашаççĕ. Р,р сас паллисене тĕрĕс çырма, çыхăнтарма вĕренеççĕ

24

[ы] сасă; Ы, ы сас паллисем

[ы] сасăпа; Ы,ы сас паллисемпе палашаççĕ. Ы,ы сас паллисене тĕрĕс çырма, çыхăнтарма вĕренеççĕ

25

[в] сасă; В, в сас паллисем

[в] сасăпа; В,в сас паллисемпе палашаççĕ. В,в сас паллисене тĕрĕс çырма, çыхăнтарма вĕренеççĕ. Сыпăкăн сыпăнтарса вулама вĕренеççĕ

26

[х] сасă; Х, х сас паллисем

[х] сасăпа; Х,х сас паллисемпе палашаççĕ. Х,х сас паллисене тĕрĕс çырма, çыхăнтарма вĕренеççĕ

27

[и] сасă; И, и сас паллисем. Хытă (çемçе) сасăсем, сыпăксем, сăмахсем. Хутăш сăмах

[и] сасăпа; И,и сас паллисемпе палашаççĕ. И,и сас паллисене тĕрĕс çырма, çыхăнтарма вĕренеççĕ.

Тишкерÿре схемăсемпе, ятарлă паллăсемпе, хатĕрсемпе усă курма вĕренеççĕ

28

и] сасă; И, и сас паллисем. Хытă (çемçе) сасăсем, сыпăксем, сăмахсем. Хутăш сăмах

29

[э] сасă; Э, э сас пали

[э] сасăпа; Э,э сас паллисемпе палашаççĕ. Э,э сас паллисене тĕрĕс çырма, çыхăнтарма вĕренеççĕ. Çыру правилисемпе паллашаççĕ

30

[ĕ] сасă; Ĕ, ĕ сас паллисем

[ĕ] сасăпа; Ĕ,ĕ сас паллисемпе палашаççĕ. Ĕ,ĕ сас паллисене тĕрĕс çырма, çыхăнтарма вĕренеççĕ

31

[ĕ] сасă; Ĕ, ĕ сас паллисем

32

[с] сасă; С,с саспаллисем

[с] сасăпа; С,с сас паллисемпе палашаççĕ. С,с сас паллисене тĕрĕс çырма, çыхăнтарма вĕренеççĕ

33

[с] сасă; С,с саспаллисем

Пичетлĕ сăмахсене, предложенисене, çырса илеççĕ

34

[к] [к΄] сасăсем; К,к саспаллисем

[к] сасăпа; К,к сас паллисемпе палашаççĕ. К,к сас паллисене тĕрĕс çырма, çыхăнтарма вĕренеççĕ

35

[к] [к΄] сасăсем; К,к саспаллисем

Вулав пахалăхĕсене (тĕрĕслĕхе, ăнланулăха, палăртулăха, хăвăртлăха) аталантараççĕ

36

[ӳ] сасă; Ӳ,ӳ саспаллисем

[ÿ] сасăпа; Ϋ,ÿ сас паллисемпе палашаççĕ. Ϋ,ÿ сас паллисене тĕрĕс çырма, çыхăнтарма вĕренеççĕ

37

[ӳ] сасă; Ӳ, ӳ саспаллисем

Аслисем ертсе пынипе ушкăнра ĕçлеме вĕренеççĕ

38

[Ç] сасă; Ç, ç саспаллисем

[ç] сасăпа; Ç,ç сас паллисемпе палашаççĕ. Ç,ç сас паллисене тĕрĕс çырма, çыхăнтарма вĕренеççĕ

39

[Ç] сасă; Ç, ç саспаллисем

Харпăр хăй хăтланăвĕсене сăнама-асăрхама, вĕсемшĕн яваплă пулма хăнăхаççĕ

40

[Ч] сасă; Ч,ч саспаллисем

[ч] сасăпа; Ч,ч сас паллисемпе палашаççĕ. Ч,ч сас паллисене тĕрĕс çырма, çыхăнтарма вĕренеççĕ

41

[Ч] сасă; Ч,ч саспаллисем

42

Çемçелĕх палли(ь)

Çемçелĕх паллипе (ь) палашаççĕ, тĕрĕс çырма, вĕренеççĕ

43

Çемçелĕх палли(ь)

Аслисем ертсе пынипе ушкăнра ĕçлеме вĕренеççĕ

44

[й] сасă; Й,й саспаллисем

[й] сасăпа; Й,й сас паллисемпе палашаççĕ. Й,й сас паллисене тĕрĕс çырма, çыхăнтарма вĕренеççĕ

45

Й,й саспаллисем

Çыру правилисемпе паллашаççĕ. Аслисем ертсе пынипе ушкăнра ĕçлеме вĕренеççĕ

46

[йу]сыпăк;

Ю,ю саспаллисем

[йу] сыпăкпа; Ю,ю сас паллисемпе палашаççĕ. Ю,ю сас паллисене тĕрĕс çырма, çыхăнтарма вĕренеççĕ

47

Ю саспаллин иккĕмĕш пĕлтерĕшĕ

Çыру тата вулав правилисемпе паллашаççĕ

48

[Йа]сыпăк;

Я,я саспаллисем

[йа] сыпăкпа; Я,я сас паллисемпе палашаççĕ. Я,я сас паллисене тĕрĕс çырма, çыхăнтарма вĕренеççĕ

49

Я саспаллин иккĕмĕш пĕлтерĕшĕ

Çыру тата вулав правилисемпе паллашаççĕ

50

Е,е саспаллисем [йэ] сыпăка пĕлтерни

Харпăр хăй хăтланăвĕсене сăнама-асăрхама, вĕсемшĕн яваплă пулма хăнăхаççĕ

51

«Анне» сăвă

Вулав пахалăхĕсене (тĕрĕслĕхе, ăнланулăха, палăртулăха, хăвăртлăха) аталантараççĕ

52

[о] сасă; О,о саспаллисем

[о] сасăпа; О,о сас паллисемпе палашаççĕ. О,о сас паллисене тĕрĕс çырма, çыхăнтарма вĕренеççĕ

53

[о] сасă; О,о саспаллисем

Çыру тата вулав правилисемпе паллашаççĕ

54

Ё (йо) саспалли

Ç,ё сас паллисемпе палашаççĕ. Ё,ё сас паллисене тĕрĕс çырма, çыхăнтарма вĕренеççĕ

55

Кун ячĕсем (вулав хăнăхĕвĕсене çирĕплетесси)

Вулав пахалăхĕсене (тĕрĕслĕхе, ăнланулăха, палăртулăха, хăвăртлăха) аталантараççĕ

56

[б] [б'] сасăсем; Б,б сас паллисем

[б] [б'] сасăсем; Б,б сас паллисемпе палашаççĕ. Б,б сас паллисене тĕрĕс çырма, çыхăнтарма вĕренеççĕ

57

Б,б сас паллисем

Вулав пахалăхĕсене (тĕрĕслĕхе, ăнланулăха, палăртулăха, хăвăртлăха) аталантараççĕ

58

[г] [г'] сасăсем; Г,г сас паллисем

[г] [г'] сасăсем; Г,г сас паллисемпе палашаççĕ. Г,г сас паллисене тĕрĕс çырма, çыхăнтарма вĕренеççĕ

59

Г,г сас паллисем

Пичетлĕ ансат текстсене çырса илеççĕ

60

[д] [д'] сасăсем; Д,д сас паллисем

[д] [д'] сасăсем; Д,д сас паллисемпе палашаççĕ. Д,д сас паллисене тĕрĕс çырма, çыхăнтарма вĕренеççĕ

61

Д, д сас паллисем

Харпăр хăй хăтланăвĕсене сăнама-асăрхама, вĕсемшĕн яваплă пулма хăнăхаççĕ

62

[з],[з’] сасăсем;

З,з сас паллисем

[з],[з’] сасăсем;

З,з сас паллисемпе палашаççĕ. З,з сас паллисене тĕрĕс çырма, çыхăнтарма вĕренеççĕ

63

[з],[з’] сасăсем;

З,з сас паллисем

Пичетлĕ ансат текстсене çырса илеççĕ

64

[ф],[ф’] сасăсем;

Ф,ф сас паллисем

[ф],[ф’] сасăсем;

Ф,ф сас паллисемпе палашаççĕ. Ф,ф сас паллисене тĕрĕс çырма, çыхăнтарма вĕренеççĕ

65

Ф,ф сас паллисем

Ал çырăвлĕ, пичетлĕ сăмахсене, предложенисене, ансат текстсене çырса илеççĕ, каланă тăрăх çырма хăнăхаçççĕ

66

[ж] сасă;

Ж,ж сас паллисем

[ж] сасăпа; Ж,ж сас паллисемпе палашаççĕ. Ж,ж сас паллисене тĕрĕс çырма, çыхăнтарма вĕренеççĕ

67

Ж,ж сас паллисем

Ал çырăвлĕ, пичетлĕ сăмахсене, предложенисене, ансат текстсене çырса илеççĕ, каланă тăрăх çырма хăнăхаçççĕ

68

[ц] сасă;

Ц,ц сас паллисем

[ц] сасăпа; Ц,ц сас паллисемпе палашаççĕ. Ц,ц сас паллисене тĕрĕс çырма, çыхăнтарма вĕренеççĕ

69

Ц,ц сас паллисем

Харпăр хăй хăтланăвĕсене сăнама-асăрхама, вĕсемшĕн яваплă пулма хăнăхаççĕ

70

[щ] сасă;

Щ,щ сас паллисем

[щ] сасăпа; Щ,щ сас паллисемпе палашаççĕ. Щ,щ сас паллисене тĕрĕс çырма, çыхăнтарма вĕренеççĕ

Вулав пахалăхĕсене (тĕрĕслĕхе, ăнланулăха, палăртулăха, хăвăртлăха) аталантараççĕ

71

Уйăракан хытăлăх (Ъ) тата çемçелĕх (Ь) паллисем

Уйăракан хытăлăх (Ъ) тата çемçелĕх (Ь) паллисем паллашаççĕ, вĕсене тĕрĕс çырма вĕренеççĕ

72

Уйăракан хытăлăх (Ъ) тата çемçелĕх (Ь) паллисем

Çыру тата вулав правилисемпе паллашаççĕ

73

«Çуркунне» сăвă

Вулав ăслайне çирĕплетеççĕ, вулав пахалăхĕсене лайăхлатаççĕ, çыхăнулăхне тарăнлатаççĕ

74

Талăк. «Тул çутăлать» сăвă

Вулав мелĕсене, тĕсĕсене вĕренеççĕ

75

Вăхăт. «Каç пулать» сăвă

Текстпа ĕçлеме, вĕсене тишкерме вĕренеççĕ

76

Тăван çĕр-шыв Чăваш Республики

Каланă тăрăх çырас пахалăха аталантараççĕ

77

Тăван ялăм

Вулани тăрăх ыйтусене çырса хуравлама вĕренет. Тăван халăх историне, йăли-йĕркине тарăнрах пĕлес туйăма аталантараççĕ

78

«Мучи пĕви» калав

Каланă тăрăх çырма хăнăхаççĕ

79

«Карăшпа каюра» юмах

Вуланă хайлавсен содержанине асăмласа каласа пама вĕренеççĕ

80

И.Я.Яковлев

Ϋкерчĕк тăрăх ыйтусене çырса хуравлама вĕренеççĕ

81

Чăваш халăх сăвăçи

Тăван чĕлхе ăнлавсене, хăйсем хăш халăх çынни пулнине ăнланаççĕ

82

«Сентти» сăвă

«Чĕкеç» сăвă

Мăшăрăн тата ушкăнпа калаçăва хутшăнма, пит-куç, алă, кĕлетке хусканăвĕсене тĕрĕс усă курма вĕренеççĕ

83

Виççĕмĕш космонавт-летчик

Вуланă хайлавсен содержанине асăмласа каласа пама вĕренеççĕ

84

Аслă Çĕнтерÿ кунĕ

Тăван çĕршыв, тăван халăх, тăван халăх историне, йăли-йĕркине тарăнрах пĕлес туйăма аталантараççĕ

85

«Пĕртăван паттăрсем» калав

Вуланă хайлавсен содержанине асăмласа каласа пама вĕренеççĕ

86

«Пĕрчĕ» калав.

«Пÿлĕмре» сăвă

Ϋкерчĕк тăрăх содержани асăмласа каласа пама вĕренеççĕ

87

«Пĕрремĕш пан улми» калав. «Хама çеç, тен, хăналас» сăвă

Япаласемпе пулăмсене, çынсем тата харпăр хăй хăтланăвĕсене сăнама, хак пама вĕренеççĕ

88

«Хăйсемех» калав. «Натали кĕпе тĕрлет» сăвă

Итлев хăнăхăвĕсене çивĕчлетеççĕ, тĕллевлĕ итлеме, илтнине хак пама, ас туса асăмлама вĕренеççĕ

89

«Ырпи» сăвă. «Улине тĕлĕнет», «Маринепе Кампур» калавсем

Тĕрлĕ жанрлă хайлавсене лартнă задачăсене кура ăнланса вулама вĕренеççĕ

90

«Уçланкăра» калав.

«Парчăкан» савă

Тăван тавралăха, çут çанталăка сăнама хăнăхаççĕ, ăна упрас, унпа киленес, хăйсем те ун тĕпречĕкĕ пулнине ăнланаççĕ

91

«Арçури» калав

­Ăславлă каласа пама вĕренеççĕ

92

Чăваш халăх юрри-сăвви

Тăван халăх историне, йăли-йĕркине тарăнрах пĕлес туйăма аталантараççĕ

93

«Çĕвĕç» юмах

Тĕрлĕ жанрлă хайлавсене лартнă задачăсене кура ăнланса вулама вĕренеççĕ

94

Тĕрĕслев ĕçĕ

Тĕрлĕ жанрлă хайлавсене лартнă задачăсене кура ăнланса вулаççĕ

95

«Кушак аçипе çерçи» юмах

Вулав ăслайне çирĕплетеççĕ, вулав пахалăхĕсене лайăхлатаççĕ, çыхăнулăхне тарăнлатаçççĕ

96

«Хресченпе упа» беларус халăх юмахĕ

Текстпа ĕçлеме, ăна тишкерме вĕренеççĕ

97

«Икĕ шапа» испан халăх юмахĕ

Итлев хăнăхăвĕсене çивĕчлетеççĕ, тĕллевлĕ итлеме, илтнине хак пама, ас туса асăмлама вĕренеççĕ

98

«Сывă пул, пĕрремĕш кĕнекемĕр!»

Япаласемпе пулăмсене, çынсем тата харпăр хăй хăтланăвĕсене сăнама, хак пама вĕренеççĕ

99

Пĕтĕмлетÿ урокĕ

Итлев хăнăхăвĕсене çивĕчлетеççĕ, тĕллевлĕ итлеме, илтнине хак пама, ас туса асăмлама вĕренеççĕ