''Բայի սեռը հայերենում ''

Բայի սեռը

• Բայն ունի երեք սեռ՝   ներգործական, կրավորական չեզոք: 

Ներգործական սեռ

• Ներգործական սեռի բայերը ցույց են տալիս ենթակայի կատարած այնպիսի գործողություն,
• որի համար պահանջվում է կրող առարկա: 
• Ներգործական սեռի բայերը պատասխանում են  ո՞ւմ, ի՞նչ  հարցերին, որոնց պատասխանը լինում է հայցական հոլովով դրված լրացում:
• Այդ լրացումը կոչվում է  ուղիղ խնդիր:
• Օրինակ՝
• Երեխան կոտրեց բաժակը: Նա ճանաչեց իր վաղեմի ընկերոջը:
• Այս նախադասություններում  բաժակը, ընկերոջը   բառերն ուղիղ խնդիրներ են:

Մտապահել

• Բոլոր պատճառական բայերը ներգործական սեռի են:
• Ներգործական սեռի բայերից  վ  ածանցով կազմվում են  կրավորականներ:

Կրավորական սեռ

• Կրավորական  սեռի բայերը ցույց են տալիս այնպիսի գործողություն, որը ենթական կրում է իր վրա մի ուրիշ առարկայից:
• Կրավորական սեռի բայերը պատասխանում են  ինչի՞ց, ումի՞ց, ո՞ւմ կողմից   հարցերին, որոնց պատասխանը լինում է բացառական հոլովով դրված կամ  կողմից   բառով կազմված լրացումը:
• Այդ լրացումը կոչվում է ներգործող խնդիր:

Վ ածանցը

• Կրավորական սեռի բայերը կազմվում են ներգործական սեռի բայերից  վ  ածանցով:

• Ուշադրություն
• Վ  ածանցով ոչ բոլոր բայերն են կրավորական սեռի:

Չեզոք սեռ

• Եթե ենթական ինքն է կատարում գործողությունը, այլ ոչ թե կրում է մի ուրիշ առարկայից, ապա  չեզոք   սեռի է: Այսինքն՝  վ  ածանց ունեցող բայի կրավորական լինելը կամ չլինելը կախված է նախադասության իմաստից:
• Օրինակ
• Երկնքում ամպեր են կուտակվել:
• Այս նախադասության մեջ  կուտակվել   բայը կրավորական սեռի չէ: Այդպիսի բայերը կոչվում են   կրավորակերպ չեզոք :
•  

Սյունիքի մարզ

Աճանանի միջնակարգ դպրոց

Նարեկ Առաքելյան