Жеке компьютердин таржымалы

Жеке компьютердин архитектурасы

Архитектура термини 20-кылымдын 70-жылдарынан баштап компьютерге жаңыдан колдонуп келүүдө.

Компьютердин негизги түзүлүштөрүн, алардын кызматтарын, машинадагы программанын жана берилгендерди көрсөтүү ыкмалары жөнүндө аракет кылуу жана уюштуруунун жыйындысын компьютердин архитектурасы дейбиз.

Монитор

Монитор (дисплей) негизинен компьютердин системдик биримдиги менен бирге сатылып, бүгүнкү күндө үч түрдүү стандартта чыгарылат: VGA (Video Graphic Array), SVGA (Super VGA), LCD (Liquid Crystallic Display). Алар компьютердеги (системдик биримдиктеги) видеоадаптерлердин (adapter – көндүрүүчү, жөнгө салуучу) жөндөмдүүлүктөрүнө жараша 4 түс (640х480 чекит), 16 түс (1024x768 чекит) жана 32 млн. түс берүү мүмкүнчүлүктөрүнө ээ. LCD (суюк кристаллдык дисплей) Note Book (чөнтөк дептерчеси) деп аталуучу чакан компьютерлерде колдонулат.

Системдик блок

Персоналдык компьютердин м аанилүү бөлүгү болуп саналат. Анын ичинде компьютердин негизги түзүлүштөрү: Микропроцессор,

компьютердин ээ,

системалык шина, компьютердин түрдүү компоненттеринин өз ара байланышын камсыз кылуучу электрондук схемалардын тобу, ток булагынын тобу,

желдеткич, ж.б.

Микропроцессор

Микропроцессор атайын технология жардамында кристалл, кремнийден жасалып, жалпы аянты 1-3 см 2 болот.

Түзүлгөн программадгы берилгендерди кайта иштетүүнү камсыз кылган компьютердин негизги түзүлүшүн процессор дейбиз.

Энелик такта

Системалык такта ( энелик такта- motherboard ) - Компьютердин системалык блогундагы системалык плата башкы плата болуп саналат. Анда эң маанилүү микросхемалар- процессор жана ички эс жайгашат . Системалык плата персоналдык компьютердин негизги компоненттеринин иштөөгө шарттарын жана алардын ортосундагы байланышты камсыз кылат.

Сырткыв эс- программаларды, берилгендерди жана маалыматтардын көптүгүн узак убакытта сактоого кызмат кылган жабдууларды сырткы эс дейбиз.

Катуу диск

Бул Америкада мурда өтө популярдуу болгон мылтыктын түрү (автомат сыяктуу), ал эми компьютердеги түзүлүш жөнөкөй (ийилчээк) дискеттерге салыштырганда, андагы дискалардын саны эси жагынан көп, ишенимдүүлүгү жана маалымат алмашуу жөндөмү жогору болгондуктан батышта «винчестер» деген ат менен белгилүү. Англис тилинде бул түзүлүш HDD (Hard Disk Drive - катуу дискти башкаруучу, айландыруучу деген мааниде) деп айтылат.

CD-ROM

CD-ROM же компакт диск окуучу (башкаруучу) түзүлүш. Бул түзүлүш азыркы мезгилде чыгарылуучу компьютерлердин бирден-бир ажырагыс бөлүгү катарында болуп калды. Компакт диск өзүнө (азырынча) 640 Мбайт маалыматты сактайт. Анда компьютерге орнотулуучу программалар жазылып, 1,5 сааттык аудио- жана видеофильмдер ойнотулушу мүмкүн.

Клавиатура

Клавиатура – бул бүгүнкү күндө информацияны ЭЭМге кийирүүнүн эң негизги каражаты болуп эсептелет. Буюм катарында карап көрсөк клавиатура – металлдан же пластмассадан жасалган жалпак кутуча – бетинде 103-110 го чейин жеткен бармакчалар (клавишалар) жайгашкан түзүлүш. Клавишаларды басуу аркылуу борбордук процессорго белгилүү сигналдарды жиберебиз.

Чычкан

Чычкан – ичинде шарчага өз ара перпендикуляр 2 валик (сайылган) тийип турат. Чычкан столдун үстү менен жылганда валиктер өздөрүнүн огунда шариктин бурулуу бурчуна барабар бурчка бурулушат.

Чычкандын учурдагы координаттарын сурап туруу, анын столдогу кыймылын кароо жана кыймылдагы көрсөткүчтү экранга чагылдыруучу атайын программа – чычкандын драйвери аркылуу жүзөгө аткарылат.

Кошумча т үзүлүштөр

Сканер- тазыркы убакта сүрөттөлүштөрдү, текстерди, сүрөттөрдү сканерлөө түзүлүштөрү кеңири таралган.

“ Сканерлөө” деген термин англис тилинен to scan - деген сөзүнөн алынган “ тигилип кечке кароо” деген маанини билдирет. Сүрөттөлүштөрдү компьютерде кайрадан иштетүү үчүн монитордун экранына чыгаруу үчүн цифралык формага өзгөртүлөт.

Сканер сүрөттөлүштөрдү таанып, автоматтык түрдө анын электрондук көчүрмөсүн түзөт.

ЭЭМ ишинин натыйжасын кагазга түшүрүү үчүн эң негизги каражат катарында принтерлер эсептелинет. Принтер программа тарабынан башкарылып, компьютер менен драйверлер аркылуу байланыш түзөт.

Көңүл бурганыңыздарга чоң рахмат!!!