Жаңартылған бағдарлама бойынша берілген сабақтарда байқалған жетістік пен кемшіліктер

1. Құтадғу білік ("Құтты білік") атты еңбектің авторы.- Жүсіп Баласағұн.

2. Сарай қаласынан шыққан Құтб ақын қай кезде өмір сүргенін белгілеңіз. -?????

3. Eр Төстік жер бетіне шыққан соң күресетін жауыздың иесі.- Шойынқұлақ.

4. Айман - Шолпан жырындағы Айманның ақылы неден байқалатынын

белгілеңіз.- Баланы баурап алуынан.

5. Біржан салдың "Жанбота"өлеңінің шығуына себеп болған жайт -Өткір ыза.

6. Мақалдың алғашқы жолын белгілеңіз. …, тірлік болмас. Бірлік болмай.

7. Бұлт болған айды ашқан, Мұнар болған күнді ашқан, -...
деген үзіндіде Қазтуған кім туралы айтып отырғанын белгілеңіз. - Өзі

8. Екі арыстан жау шапса,
Оқ қылқандай шаншылса …
Бетегелі Сарыарқаның бойында
Соғысып өлген өкінбес! – деген шумақ кімнің өлеңінен.- Доспамбет.

9.  "Жалп - жалп еткен жапалақ, Жазыда кімге жолдас болмаған,"- қай шығармадан

"Қоғалы көлдер, қом сулар".

10. Махамбеттің ағасын атаңыз - Бекмағамбет.

11. Исатай - Махамбет бастаған көтеріліс жыршысының бірі, күрескер ақын

аты - Шернияз Жарылғасұлы.

12. XІX ғасырдың бірінші жартысындағы әдебиет өкілі, ұлттық тәуелсіздікті жырлаған

ақынды атаңыз.- Дулат.

13. Мұрат Мөңкеұлының өлеңдерін көрсетіңіз.- «Үш қиян», «Өлім».

14. Шоқанның қазақ өлеңдерін нешеге бөлгендігін анықтаңыз.- 5

15. «Асыл шөп», «Қыпшақ Сейітқұл», «Бақша ағаштары», «Бір уыс мақта»әңгімелерінің

авторын табыңыз.- Ыбырай Алтынсарин

16. Абай Құнанбайұлының Лермонтовтан аударған шығармаларының жалпы санын

белгілеңіз.- 27.

17. Шәкәрімнің "Қалқаман - Мамыр" дастанында Мамырды атып өлтірген кім екенін

анықтаңыз.- Көкенай.

18. Батыр Баян поэмасында қай ханның аты көп аталады?- Абылай хан.

19. «Мен таңқы мұрын, бадырақ көз, шұнақ құлақтау, жарқабақтау, кірпі

шаш, қарыс маңдай, қара сұр жігітпін. Жасым - отыз бесте»
Кімнің портреті екенін көрсетіңіз.- Мұқаш.

20. Бейімбет Майлиннің шын есімін табыңыз.- Бимағамбет.

21. Тілінің көркемдігі, сөз образдарының байлығы жағынан І. Жансүгіров

қазақ әдебиетінде айрықша орын алады, - деген пікірдің авторы- Қ. Жұмалиев.

22. Жамбылдың шәкіртін белгілеңіз.- Кенен.

23. С. Мұқановтың «Балуан Шолақ» шығармасында бала Нұрмағанбеттің алғашқы

ерлігі қашан байқалғанын табыңыз.- Асау тайды үйретуінен.

24. Қазақ мәдениетінде театр өнері тұңғыш қай жерде пайда болғанын табыңыз.-

Ералы жазығындағы Ойқұдық жайлауында

25. Ғ. Мүсіреповтің шығармаларындағы Есеней - қай шығарманың кейіпкері "Ұлпан".

26. Мойыным сұңғағындай жүзген қудың,
Лебізім шырынындай шәрбат судың.
Қандай көркемдегіш сөз бар? - Теңеу.

27. Қазақ театрының туып, қалыптасуына артист ретінде үлес қосқан азаматтарды

көрсетіңіз.- Қ. Қуанышбаев, С. Қожамқұлов, Е. Өмірзақов.

28. Парижде болғанда дағыстандық суретшіні көргенін, қартайған суретшінің

суреттерінде туған елге деген сағыныш тұнып тұрғанын әсерлі жазған қаламгерді табыңыз.- Р. Ғамзатов.

29. Шерхан Мұртазаның туған жерін табыңыз.- Жамбыл облысының Жуалы ауданында.

30. Ақын Қадыр Мырзалиевтің «Қызыл кітап» поэмасының негізгі тақырыбын табыңыз.- Табиғаттың байлығын қорғау.

************************************************

1. «Руна жазуы» деген ұғым қай халықтың сөзі екенін табыңыз.- Скандинавия халықтарының сөзі.

2. Құдатғу біліг дастанының авторын табыңыз.- Жүсіп Баласағұн.

3. Аяз би ертегісінің кейіпкерін табыңыз.- Жаман.

4. Жәнібек ханның Жиреншеге әйелінің өлгенін хабарлауын тұрмыс - салт жырының қай түріне жатқызатынымызды белгілеңіз.- Естірту.

5. Театр өнерінің үлгісі байқалатын ауыз әдебиеті түрін белгілеңіз.- Айтыс.

6. Қазақ халқының ауыз әдебиетін зерттеген қай батыр жазушы екенін белгілеңіз.- Мәлік Ғабдуллин.

7. Жабағылы жас тайлақ
Жардай атан болған жер.
Жатып қалып бір тоқты
Жайылып мың қой болған жер...
Қазтуғанның қай өлеңінен алынған үзінді екенін анықтаңыз.- "Салп - салпыншақ".

8. Ағайынның ішінде
Бір жақсысы бар болса,
Қоңқалаған көп жаман
Сол жақсыны көре алмас, – деген шумақ кімнің өлеңі- Шалкиіз.

9. Найза бойы жар екен.
Түсіп кетсең түбіне,
Түбі жоқ терең көл екен
Ел қонбайтын шөл екен, - деп Бұқар жырау қандай мәселені айтқан.- Кәрілік.

10. Мына шығармалардың қайсысы Махамбеттікі -"Ереуіл атқа ер салмай"

11. Шернияз:
Ар жақта Арынғазы дүмбірлеген,
Байеке, елің бар ма бүлдірмеген? – деп кімге айтқан- Баймағамбетке.

12. Аққан бұлақ сай - салаң,
Шытырман тоғай айналаң,
Жоның жайлау, кең алаң,
Атам қонған кең далам! - Дулаттың қай шығармасынан "Ақжайлау мен Сандықтас"

13. Еділ, Жайық екі су,
Алтын, күміс тас болар.
Арпа, бидай ас болар,
Бірігіп жан тусаң да,
Қарап та жүріп қас болар, - Шортанбай Қанайұлының қай өлеңінен - «Замана».

14. Шоқан бірінші рет баспаға ұсынып, орыс ғалымдарына таныстырған жыр.- "Манас".

15. Ы. Алтынсарин оқыған Орынбордағы орыс - қазақ мектебінің ашылған жылы.- 1850

16. Абай «Шегертке мен құмырсқа» мысалын кімнен аударғанын табыңыз.- Крылов.

17. Ақан сері өмірінің соңғы кезеңі.- Қоскөл бойында жалғызілікті өмір сүрді.

18. Ахмет Байтұрсыновтың аудармалары енген жинақ- «Қырық мысал».

19. М. Жұмабаевтың «Батыр Баян» поэмасындағы оқиға- Қазақ пен қалмақ арасындағы жаугершілік.

20. Бейімбет Майлиннің шығармасын белгілеңіз. - «Шұғаның белгісі».

21. Суреттелген ағаш, шөп атаулыдан тұтас ботаникалық бауды толтыруға болатындай

І. Жансүгіров өлеңі-«Жер түгі».

22. Аш - жалаңаш, жоқшылық тұрмыстағы кедейдің халін Жамбыл қай өлеңінде

бейнелегенін табыңыз.- «Кедей күйі".

23. ... Еңбекшілер, ендігі күн сенікі, Жасайды кедей, гүлденсін кедей, жасасын. –

Бұл үзінді С. Мұқановтың қай өлеңі- "Кедей баласы".

24. Мына сөйлемдегі салт - дәстүрге байланысты керек сөзді белгілеңіз.
... Алшынбай Ұлжан отырған үйдің есігін аштырып, тысқа семіз асау құнан тайды көлденең ұстап тұрып, қонақтардан - бата тілетті.

25. Қайроштың (Ғ. Мүсірепов "Қазақ солдаты") қай жерлерде соғысқанын белгілеңіз.- Кавказ, Новороссийск, Ростов, Керчь.

26. Мінездеу дегеніміз не, анықтамасын табыңыз.- Кейіпкердің мінезін, дүниеге көзқарасын суреттеу.

27. Лирикалық жанрдың ерекшелігін көрсетіңіз.- Өмір құбылысын автор өзінің түсінуіне қарай өріп, күйініш, сүйінішін өрнектейтін көлемі шағын өлең.

28. Ш. Айтматов қай ұлттың перзенті екенін атаңыз.- Қырғыз.

29. «Аңыздың ақыры», «Үркер», «Елең - алаң» романдарының авторын табыңыз.- Әбіш Кекілбай.

30. О. Бөкейдің «Тортай мінер ақ боз ат» әңгімесінің негізгі кейіпкерін атаңыз.- Тортай.

3 вариант

1. VІ - VІІ ғасырдағы туындыны табыңыз.- «Күлтегін», «Тоныкөк».

2. А. Яссауидің «Диуани хикмат» кітабының қазақша атауын табыңыз.- Даналық кітабы.

3. Қиял - ғажайып ертегісін табыңыз.- «Күн астындағы Күнікей қыз»

4. Өмірде болмайтын нәрселер жайлы әңгімеленетін ертегі түрін белгілеңіз.- Қиял - ғажайып ертегілері.

5. «Ер Тарғын» жырында Ақжүніс ару қай батырдың бес жасынан алпыс бес жасқа дейінгі өмірін шеберлікпен айтып беретінін табыңыз.- Қартқожақ.

6. Мақалдың екінші жартысын көрсетіңіз.- Жаңбыр жауса – жер ырысы.
Батыр туса – ел ырысы, …

7. Қазтуған:
"Азамат ердің баласы,
Жабыққанын білдірмес.
Жамандар мазақ қылар деп" - деген өлең шумағында қандай мәселені айтқанын анықтаңыз.- Ерлік, елдік.

8. Шалкиіздің "Асқар, асқар, асқар тау... " толғауы қай жинаққа енгенін анықтаңыз.- "Алдаспан ".

9. «Отының болсын жантақтан,
Қатының болсын қалмақтан,
Қонысың болсын қазақтан, » - деген жолдардың авторын табыңыз.- Бұқар.

10. Махамбет:
Атадан туған аруақты ер
Жауды көрсе жапырар,
Үдей соққан дауылдай, – деген өлең шумағында қандай мәселені айтатынын табыңыз.- Ерлік.

11. Ақын Шернияздың әкесінің атын табыңыз.- Жарылғас.

12. Дулат Бабатайұлы өмір сүрген ғасырды табыңыз.- XIX ғ.

13. «Зар заман», «Бала зар», «Насихат» шығармаларының авторын табыңыз.- Шортанбай Қанайұлы.

14. Шоқанның Атығай Арыстанбай ақынның аузынан жазып алған шығармасын атаңыз.- "Қозы Көрпеш - Баян сұлу" жыры.

15. Ыбырай Алтынсариннің дүниеден өткен жылын көрсетіңіз-1889 жыл.

16. Абайдың табиғат лирикасына жататын өлеңін белгілеңіз.- «Жазғытұры».

17. Ақан сері қай ғасырда өмір сүргенін табыңыз.- XІX ғ

18. А. Байтұрсыновтың "Әдебиет танытқыш" еңбегі қай жылы жарияланғандығын көрсетіңіз.- 1926 ж.

19. Спандияр Көбеевтің романын табыңыз.- «Жазғытұры».

20. Сұлтанмахмұт қызмет еткен журналды көрсетіңіз.- "Айқап".

21. «... Бұрын «Тарғыл өгіз сойған» деуші едік. Есімбек сол өгіз сойғанның» ең шырайлы жеріне қонушы еді». Үзіндінің қай шығармадан алынғандығын анықтаңыз.- «Шұғаның белгісі».

22. 1936, 1938, 1939 жылдары қатарынан үш ірі орденмен наградталған ақынды белгілеңіз.- Ж. Жабаев.

23. М. Әуезов кейіпкерлерін табыңыз.- Бақтығұл, Тектіғұл.

24. Ғ. Мүсіреповтің Жантық атты кейіпкеріне ұқсас, басқа шығармасындағы кейіпкерді табыңыз.- Жантық - Сердәлі.

25. Ғ. Мұстафиннің "Қарағанды" романының тақырыбы қандай екенін белгілеңіз.- Өндіріс тақырыбы.

26. Төмендегі мысалдардан метафораға тәнін табыңыз.- Әйнегі - күн, шатыры - аспан.

27. Реализмге анықтама берген адамды табыңыз.- М. Горький.

28. Найман - Ана аңызындағы (Ш. Айтматов) оқиға қай жерде өтетінін табыңыз.- Сарыөзекте.

29. І. Есенберлиннің алғашқы тарихи романын есіңізге түсіріңіз.- "Алмас қылыш".

30. Жоғалуға бет алған аң - құс, өсімдік, жәндіктерді қорғауға арналған «Қызыл кітап» өлеңінің авторын табыңыз.- Қ. Мырзалиев.

4 вариант

1. VІІІ ғасырда Сыр бойында өмір сүрген ақын, күйші, аңыз кейіпкерін табыңыз.- Қорқыт.

2. С. Сарайдың назиралық үлгіде жазылған дастаны қалай аталатынын табыңыз.- "Гүлстан бит - турки".

3. Жиреншеге қандай жаманат хабарға байланысты естірту айтылғанын табыңыз.- Әйеліне уақыт жеткенде.

4. Алпамыс батыр жырындағы:
"Аш бүгіліп жарағыр,
Жетім қалып жасыңнан
Мендей болып жылағыр,
Тарта бер, жұртым, тарта бер!... "- деген жолдар қандай кейіпкердің сөзі екенін көрсетіңіз.- Жәдігер.

5. Біржан - Сара айтысындағы:
Сараны Жиенқұлға бере көрме,
Қыз түгіл ер құнына келер шамаң.
Бар болса сүйегіңде ойларсыңдар,
Өлі тілін тірі алмас деген заман... - деген жолдар кімдікі екенін белгілеңіз.- Біржан.

6. Мақалдың тақырыбын анықтаңыз.- Ынтымақ, бірлік тақырыбы.
Алтау ала болса, ауыздағы кетеді.
Төртеу түгел болса, төбедегі келеді.

7. Аңыз жырлар Асан қайғымен және оның баласы Абатпен пікірлес болған жырау кім екенін анықтаңыз.- Қазтуған.

8. "Еңсегей бойлы ер Есім,
Есім сені есірткен
Есіл менің кеңесім,
Ес білгеннен, Есім хан,
Қолыңа болдым сүйесін", - деген өлең жолдарының авторы қай жырау екенін анықтаңыз.- Жиембет.

9. Шалкиіз:
Бір жақсымен дос болсаң,
Азбас - тозбас мүлкі етер.
Бір жаманмен дос болсаң,
…Жімле ғаламға күлкі етер, - деп қандай мәселені қозғағандығын анықтаңыз.- Достық, жолдасық.

10. Махамбет өлеңін көрсетіңіз.- "Қызғыш құс".

11. «Мінкен ер» өлеңінің авторын табыңыз.- Махамбет.

12. Алмажанның дастанын табыңыз.- "Жетім қыз"

13. Зар заман өкілдері кімдер екенін анықтаңыз.- Шортанбай, Дулат, Мұрат.

14. Шоқан туралы естелік қалдырған Г. Н. Потанин кім екенін анықтаңыз.- Саяхатшы, географ, этнограф.

15. Ыбырай Алтынсариннің қай жылдары уездік жаңа мектептер ашқандығын табыңыз.- 1879 - 1883 жж.

16. Абай неше поэма жазғанын табыңыз.- 3.

17. Шәкәрімнің «Қалқаман - Мамыр» дастанындағы Қалқаманның өз еліне ренжіген соң қайда кеткенін белгілеңіз.- Ұлы жүз Еділбайдағы нағашыларына кетеді.

18. Ахмет Байтұрсыновтың туған жерін белгілеңіз.- Торғай облысы.

19. Қартқожаның әкесінің атын белгілеңіз.- Жұман.

20. Бейімбет Майлиннің ел - жұртты тегіс еңбекке шақыратын өлеңін белгілеңіз.- Қуаныш».

21. І. Жансүгіровтің қай шығармасында Сағынайдың асы суреттелетінін табыңыз.- «Құлагер».

22. Сүйінбай туралы естелігінде: "Өлеңді тыңдаушының көкейінен кетпестей етіп айт. Сенің өлеңдерің жеке адамдардың емес, бүкіл халқымыздың игілігіне айналатын болсын. Әділ сөйле, адал бол!... " - деп айтқан адамды белгілеңіз.- Ж. Жабаев.

23. Итбай қай шығарманың кейіпкері екенін атаңыз.- "Ботакөз".

24. М. Әуезовтің өмір сүрген жылдарын көрсетіңіз.- 1897 - 1961 ж. ж.

25. Ғ. Мүсіреповке тән мінез - сипатты табыңыз.- Ақиқатты ашық айтып, азаматтық қалпынан жазбаған әділ адам.

26. Сыртым - құрыш, жүзім - болат,
Тасқа салсаң, майрылман.
Ақтамбердіден алынған бұл өлең жолдарындағы асты сызылған тіркестер көркем бейнелеу құралдарының қайсысына жататынын табыңыз.- Метафора.

27. Поэманың анықтамасын көрсетіңіз.- Оқиғаны өлеңмен суреттейтін көлемді шығарма.

28. Р. Ғамзатовтың «Менің Дағыстанымда» ана алыстағы тірі ұлын неге өлді деп есептегенін табыңыз.- Ана үйреткен өзінің туған тілін ұмытқандықтан.

29. Т. Әлімқұлұлының Махамбет туралы шығармасындағы «Қараой» ненің аты екенін табыңыз.- Жердің.

30. Ж. Молдағалиевтің «Мен - қазақпын» шығармасындағы лирикалық кейіпкер кімнің атынан сөйлейтінін табыңыз.- Халық атынан.

5 вариант

1. Әдет - ғұрып жырының түрін анықтаңыз.- Беташар.
Айт келін - ау, айт келін!
Атыңның басын тарт келін!…

2. Төмендегі шешендік сөздің авторын белгілеңіз.- Бұхар жырау.
Өлмегенде не өлмейді?
Жақсының аты өлмейді.
Әкімнің хаты өлмейді.

3. Абайдың шығыс әдебиетімен танысқан оқу орнын белгілеңіз.- Ахмет Риза

4. «Қамар сұлу» романындаңы Жорға Нұрымның жақтастарын белгілеңіз.- Қалтан қажы, Оспан би.

5. Б. Майлиннің әңгімесін табыңыз.- «Қанды кек».

6. Ертегідегі "Шалқұйрық" атты тұлпар қай кейіпкердің сенімді серігі ретінде суреттелгенін белгілеңіз.- Ер Төстік.

7. Жаманды байқап қарасаң,
Күндердің күні болғанда
Өз басына өзі жау, - деген өлең шумағында Махамбеттің айтқан мәселесін анықтаңыз.- Жаманнан кесапат.

8. Алтынсариннің үнемі хат жазысып, пікірлесіп отыратын досын табыңыз.- Н. И. Ильминский.

9. Батыр Баяндағы Баянның інісінің атын табыңыз.- Ноян.

10. Жамбылдың «Ленинградтық өренім» өлеңінің тақырыбын атаңыз.- Отан қорғау.

11. М. Әуезовтің пьесасын белгілеңіз.- «Бәйбіше - тоқал».

12. «Мына қараңғы түнде, қараңғы көлеңке бөлмеде тағы да бір әлсіз шырақ тұтанып, жылтырап жанып келеді. » Тахауи Ахтановтың «Шырағың сөнбесін» романынан алынған осы үзіндінің кімге арнап айтылғанын табыңыз.- Бойға біткен балаға.

13. Ж. Баласағұнның «Құтты біліг» дастанында мемлекетті дұрыс басқару үшін ең алдымен не керек дегенін табыңыз.- Әділдік.

14. Омырауы даладай,
Әлпетіне қараса,
Тамнан соққан моладай... («Ер Тарғыннан». )
Қандай бейнелеуіш сөз барын табыңыз.- Теңеу.

15. Қаларсың бір күн, Сандықтас,
Құлан жортпас бел болып.
Кімнің өлеңінен алған үзінді екенін табыңыз.- Д. Бабатайұлы

16. Төмендегі еңбектердің қайсысы Шоқанның еңбегіне жатпайтынын анықтаңыз.- "Қисса сұл - әнбия".

17. Жасымнан жетік білдім түрік тілін,
Сол тілге аударылған барлық білім, - деп жазған Абайдың шәкірті - Шәкәрім.

18. Ғайша мен Қожашқа (С. Көбеев «Қалың мал») көмектесетін жақын ағасының атын белгілеңіз.- Серғазы.

19. С. Мұқанов өлеңдеріндегі қазақ кедейінің типтік бейнесі жасалған туындыны табыңыз.- "Шоқпыттың шаруасы".

20. Ғ. Мүсіреповтің "Ұлпан" романындағы Ұлпанның қызына арамдық жасаған жігіттің атын табыңыз.- Торсан.

21. Лирикалық жанрдың ерекшелігін көрсетіңіз.- Өмір құбылысын автор өзінің түсінуіне қарай өріп,
күйініш, сүйінішін өрнектейтін көлемі шағын өлең.

22. Құтты білік дастанында ақыл - парасат бейнесінде кім жырланғанын белгілеңіз.- Ұғділміш.

23. Қазтуған жырау қандай тайпалардың ру басы, көсемі, әскер басы, батыры болғанын анықтаңыз.- Түркі.

24. Доспамбет жырау қай ғасырда өмір сүргенін белгілеңіз.- XV - XVІ ғ.

25. Бұқар жыраудың қай жерде дүниеге келгендігін табыңыз.- Баянауылда.

26. Қас итсің, қасыңа да адам жуымас,
Ел ұстап жұрт билейтін қылығың жоқ,
Хан емес, қас қатынсың мұндар қу бас, - деген үзіндінің авторын табыңыз.- Шернияздікі.

27. «Жарандар, кеңес жазайын», «Заманның опасыз халіне айтқаны» деген өлеңдердің авторын көрсетіңіз.- Кердері Әбубәкір Шоқанұлы.

28. «Eр Төстік» ертегісіндегі Төстіктің астына мінген атын белгілеңіз.- Шалқұйрық.

29. «Дүниеде не болып жатқанынан хабарсыз, аулынан адым жер шығып көрмеген, аң сықылды жайылған қазақ біздің неғып мұндай күйге түскенімізді қайдан білсін …»
Кімнің сөзі екенін белгілеңіз.- Орыс офицері.

30. Бейімбет Майлиннің «Шұғаның белгісі» повесіндегі Шұғаның сүйген жігітін табыңыз.- Әбдірахман.

6 вариант

1. Бекмағамбет кімнің ағасы екенін белгілеңіз.- Махамбеттің.

2. Ыбырай Алтынсариннің қай жылы, қай жерде қыздар мектебін ұйымдастырғанын анықтаңыз.- 1887 жылы, Ырғызда.

3. Жамбылдың ұстазын белгілеңіз.- Сүйінбай.

4. М. Әуезовтің Қазақ ұлттық театрының шымылдығын тұңғыш ашқан пьесасын атаңыз.- "Еңлік - Кебек".

5. Мінездеменің ерекшелігін анықтаңыз.- Шығармаға қатысушының мінезін, дүниеге көзқарасын
сипаттау.

6. М. Әуезов пен Р. Ғамзатов арасындағы байланысты табыңыз.- Рухани үндестік.

7. Күлтегін жырының негізгі тақырыбын анықтаңыз.- Ерлік, ел қорғау.

8. «Балталы, Бағаналы ел, аман бол», - деп, туған жерімен қимай қоштасатын лиро - эпос жырындағы қыздардың атын табыңыз.- Ай, Таңсық.

9. Би Темірге қай жырау шығармасы екенін анықтаңыз.- Шалкиіз.

10. Ар жақта Арғынғазы дүмбірлеген,
Байеке, елің бар ма бүлдірмеген, - деп Баймағамбет төренің озбырлығын бетке айтатын ақынды анықтаңыз.- Шернияз.

11. Ш. Уәлиханов өміріне арнап пьеса, роман жазған қаламгерді табыңыз.- С. Мұқанов.

12. Абай: «Балаларыңды әке орнына бағу қарызым болар», - деген сөздерді кімге айтқанын табыңыз.- Құдайбердіге.

13. Қыста, күзде,
Қырда, құмда,
Шөлде, түзде,
Сайда, шыңда... - төрт жолды шумақ ("Социалды Қазақстан") қандай ұйқасқа құрылғанын анықтаңыз.- Шалыс ұйқас.

14. С. Мұқановтың «Өмір мектебінің» екінші кітабынан алынған «Есіл бойында» үзіндісінде суреттелетін оқиғаны көрсетіңіз.- Әсем табиғат, жастық сезім, ғажап ән туралы айтылады.

15. Ғ. Мүсіреповтің ана туралы әңгімесіндегі мүгедек жігітті өз баласындай күтіп баққан ана образы:- Ақлима.

16. Төмендегі мысалдан метафораны табыңыз.- Дәулет – қызық, бала – бал.

17. Қазтуғанның өлеңін табыңыз.- «Салп - салпыншақ үш өзен».

18. Дулат ақын туған жылды көрсетіңіз.- 1802 ж.

19. Зар заман ақындары шығармаларының өзіндік ерекшелігін көрсетіңіз.- Торығу, кемшіліктерді сынау.

20. Жазушы Шерхан Мұртаза қай жылы туғанын есіңізге түсіріңіз.- 1932.

21. «Халық мектептері үшін ең керектісі - оқытушы» деп жазған ағартушы.- Ы. Алтынсарин.

22. «Абай жолы» роман - эпопеясының басты кейіпкерін белгілеңіз.- Абай.

23. Жүзі құбыла, сөзі құран Шұғамның
Бір Шұға үшін жанды құрбан қыламын...- деген Бейімбет Майлиннің «Шұғанығ белгісі» повесіндегі үзіндінің кімнің аузынан айтылғандығын табыңыз.- Әбдірахманның.

24. «Ер Төстік» ертегісіндегі басты кейіпкердің, яғни әкесінің атын табыңыз.- Ерназар.

25. Қыздар тобы, жігіттер тобы болып екіге бөлініп айтылатын өлең тұрмыс - салт жырының қай түрі екенін табыңыз.- Жар - жар.

26. Әйел теңдігі мәселесін көтерген айтысты табыңыз.- Біржан - Сара.

27. Ақжігіт деген есімнің кімге қойылғанын табыңыз.- Ақан сері.

28. Жамбыл өзінің пірі ретінде санаған ақынды табыңыз.- Сүйінбай.

29. М. Жұмабаевтың ақындығын сүйетінін мойындаған қаламгерді белгілеңіз.- М. Әуезов.

30. XІX ғасырдың ІІ жартысында және ХХ ғасырдың басында қазақ халқымен тығыз әдеби байланыста болған туысқан халықтарды белгілеңіз.- Татар, қырғыз, өзбек.

7 вариант

1. Д. Исабековтің пьесасын табыңыз.- «Әпке».

2. Күлтегін, "Тоныкөк" дастандары қай ғасырдың туындысы екенін анықтаңыз.- VІ - VІІІ ғ. ғ.

3. Шағырмақ бұлт жай тастар қай жыраудың шығармасы екенін анықтаңыз.- Шалкиіз.

4. Дулат Бабатайұлының шығармасын табыңыз.- "Аягөз"

5. Шоқанның әдебиетші ғалым екендігін танытатын туындысын табыңыз.- "Манас".

6. І. Жансүгіров «Әнші» өлеңіне қандай анықтама жазғанын табыңыз.- Ескі әнші аузынан.

7. С. Мұқановтың "Ботагөз" романына арқау болған оқиғаларды белгілеңіз.- 1916 - 17 ж. тарихи жағдай.

8. Ғ. Мүсіреповтің әкесінің атын табыңыз.- Махмұт.

9. Төмендегі мысалдан метафораны табыңыз.- Жел – тым тентек бір бала.

10. Дүниежүзілік әдебиеттер байланысының жаңа белеске көтерілген уақытын табыңыз.- ХХ ғасыр.

11. Диуани лұғат ат - түрік еңбегі қай халықтың мұрасына жататынын анықтаңыз.- Түркі халықтарына ортақ мұра.

12. Қазтуғанның жырын табыңыз.- "Еділ".

13. Ел бастау қиын емес,
Қонатын жерден көл табылады,
Қол бастау қиын емес,
Шабатын жерден ел табылады.
Шаршы топта сөз бастау қиын … - деген шумақ кімдікі екендігін табыңыз.- Бұқар жырау.

14. Самаурын мен шайдың өзін қазақтың дәстүрлі салтын бұзатын жағымсыз құбылыс көрген ақындарды табыңыз.- Зар заман ақындары.

15. Үзінді кімдікі және қай шығармасынан алынғанын табыңыз.
... Ол со тұнжыраған қалпында бәріміздің жүзімізді бір сүзіп өтті де:
- Ертеде бір жетім бала болыпты... - деп ертегісін бастады. Сол күні оның ертегісі түннің жарымында бір - ақ аяқталды. Тіпті Аянның әжесінің өлгенін де ұмытып кетіппіз...- С. Мұратбеков «Жусан иісі».

16. Үзінді авторын белгілеңіз.- A. Құнанбаев.
Туғанда дүние есігін ашады өлең,
Өлеңмен жер қойнына кірер денең.

17. Сөз өнері жөнінде айтылған төмендегі үзіндінің авторын белгілеңіз.- А. Құнанбаев.
Білімдіден шыққан сөз
Талаптыға болсын кез.
Нұрын, сырын көруге
Көкірегінде болсын көз.

18. Ғылымға берілудің, ғалым болудың жолдары айтылған Абайдың өлеңін табыңыз.- «Ғылым таппай мақтанба».

19. Ы. Алтынсариннің халық аңызына жаңаша мазмұн берген әңгімесін белгілеңіз.- «Атымтай Жомарт».

20. Спандияр Көбеевтің Ыбырай Алтынсарин мектебін қашан бітіргендігін табыңыз. 1892 жыл.

21. Жазушылардың Бүкіл Одақтық ІІ съезіндегі баяндамасында А. Сурков Жамбылдың қай тақырыптағы поэзиясын ерекше атап көрсеткенін белгілеңіз. Соғыс кезіндегі өлеңдері.

22. М. Әуезовтің «Көксерек» шығармасындағы баланың атын табыңыз. Құрмаш.

23. Ғ. Мұстафиннің өзі романтикалық шығарма деп бағалаған туындысын атаңыз.- "Миллионер".

24. Рубаилары әлем поэзиясының өшпес жұлдыздарының бірінен саналатын ақынды табыңыз.- О. Хайям.

25. Қ. Мырзалиевтің өлеңін табыңыз.- «Қызыл кітап».

26. ... Атса мылтық өтпеді,
Шапса қылыш кеспеді,
Суға салса батпады... Қай батырды айтып отырғанын табыңыз.- Алпамыс.

27. Сен алтынсың, мен пұлмын, Сен жібексің, мен жүнмін деген өлең жолдарын Шалкиіз жырау кімге арнап айтқанын белгілеңіз.- Би Темірге.

28. Дулат ақынның шығармасын табыңыз.- "Ақжайлау мен Сандықтас"

29. ... Орта Азияның ел билеушілері қазір бұрынғы ата - бабалары сияқты өлең - жырлар, мемуарлар жазбайды, астрономия кестесін жасамайды, оның орнына... сүзіске үйретілген екі қошқардың сүзіскенін тамашалайды...
Бұл жолдар алынған Шоқан шығармасын белгілеңіз.- "Жоңғария очерктері".

30. Ақан серінің өзін - өзі жұбату ретінде айтқан Құлагердің артын басар тұлпардың атын белгілеңіз.- Кербесті.

8 вариант

1. Қазақ тіліндегі 9 сөз табын алғаш сұрыптаған ғалымды белгілеңіз.- А. Байтұрсынов.

2. Жаңыл, Жәмила, Зылиха, Рысты атты бақытсыз әйел кейіпкерлері бар С. Торайғыров туындысын табыңыз.- "Кім жазықты".

3. Ғ. Мүсіреповтің "Қозы Көрпеш - Баян сұлу" драмасына автордың өзі енгізген әдеби бейнені табыңыз.- Жантық.

4. Ирония дегеніміз:- Сөздерді қарама - қарсы мағынада, кекесін мағынасында қолдану.

5. 1920 - 1930 жылдар әдебиетіндегі дарынды, бірақ өмірі қысқа болған ақын қызды табыңыз.- Шолпан Иманбаева.

6. Сайф Сараидың «Гүлстан бит - туркі» неше тараудан тұратынын белгілеңіз.- Сегіз.

7. Қазтуған жыраудың шыққан тегін анықтаңыз.- Шонжар.

8. Бұқар жыраудың «Мен - өгіз терісі талыспын» деген өлең жолындағы «талыс» сөзінің мәнін ашыңыз.- Шеберлік аспаптарын салатын сірі - көн ыдыс.

9. Кердері Әбубәкір Шоқанұлының шығармасын табыңыз.- «Заманның опасыз халіне айтқаны».

10. Қыз қуатын жігітке ат беремін,
Жанам деген жүрекке от беремін.
Мен әйтеуір бар жиған - тергенімді
Бір тамаша той қылып өткеремін. Үзінді қай ақынның өлеңінен алынғанын табыңыз.- Төлеген Айбергенов.

11. Ынтымақ, бірлік тақырыбына жазылған мақалды анықтаңыз.- Кеңеспен пішкен тон келте болмас.

12. Абайдың өнер - білім тақырыбындағы өлеңін белгілеңіз.- «Интернатта оқып жүр».

13. Ахмет Байтұрсыновтың өлеңдер жинағын табыңыз.- «Маса».

14. Ақбілектің ең жақын жеңгесінің есімін белгілеңіз.- Ұрқия.

15. Бейімбет Майлиннің өлеңін көрсетіңіз.- Мырқымбай».

16. Қожа Ахмет Яссауидің кітабы қалай аталатынын анықтаңыз.- "Диуани хикмет".

17. Шөк! деп қандай малға айтылатынын анықтаңыз.- Түйеге.

18. «Кемітер қай жеріңді дұшпан шіркін,
Адамзат озар емес өз басыңнан», - деген сөздерді қай айтыс ақыны кімге арнап айтқанын табыңыз.- Біржан Сараға.

19. Ор, ор қоян, ор қоян... қай жыраудың шығармасы екенін анықтаңыз.- Шалкиіз.

20. Атасы Балқожа бидің немересі Ыбырайға арнап жазған өлеңінің аты қалай аталатынын көрсетіңіз.- "Үміт еткен көзімнің нұры, балам".

21. І. Жансүгіровтің қай шығармасында Ақан сері туралы айтылатынын табыңыз.- "Құлагер".

22. Ә. Нұрпейісовтің "Қан мен тер" романында қай өңір балықшыларының трагедиялық өмірі суреттелетінін көрсетіңіз.- Арал балықшыларының өмірі.

23. Жалынды поэзиясына әлем жұртшылығы құлақ түрген ақынды табыңыз.- О. Сүлейменов.

24. Қорқыт ата кітабында неше жыр бар екенін анықтаңыз.- 12 жыр.

25. Мыстан кемпір қатысатын эпостық жырды белгілеңіз.- «Алпамыс батыр».

26. Мен кескекті ердің сойымын,
Кескілеспей басылман, - деген жолдар Махамбеттің қай өлеңінен алынғанын анықтаңыз.- "Баймағамбет сұлтанға айтқаны".

27. Сағынам, ауызға алсам Исатайды,
Ер тумас ел жағынан ондай жайлы, - деп жырлаған ақынды атаңыз.- Шернияз.

28. Шоқан жалпы жолдастарына, соның ішінде маған, ол еріксіз, Европаға ашқан терезе" сықылды болды", - деген сөздің авторын табыңыз.- Г. Потанин.

29. Ш. Құдайбердиевтің қай поэмасында Нысан абыз бейнесі кездеседі?- "Еңлік - Кебек".

30. 1916 жылғы көтеріліске арнап Жамбыл қандай өлеңдер жазғанын белгілеңіз.- Зілді бұйрық".

9 вариант

1. С. Мұқановтың поэзиядағы жаңалығы деп танылған өлеңін табыңыз.- «Майға сәлем».

2. Қазақ театрында ұзақ жылдар бойы Қарабайды («Қозы - Көрпеш - Баян сұлу») ойнаған артисті белгілеңіз.- С. Қожамқұлов.

3. Төмендегі шумақтың өлең құрылысындағы дауыссыз дыбыстардың қайталануы қандай құбылысқа жататынын анықтаңыз.- Аллитерация.
Күдеріден бау тағып,
Кіреуке киер күн қайда,
Күмбір, күмбір кісінетіп,
Күреңді мінер күн қайда?...

4. Бұдырайған екі шекелі
Мұздай үлкен көбелі - үзінді қай өлеңнен алынғанын анықтаңыз.- Мадақ.

5. Арғымаққа оқ тиді,
Қыл майқанның..,
Аймадетке оқ тиді,
Отыз екі омыртқаның буынынан, - өлеңінің тармақтағы жалғасын табыңыз.- Түбінен.

6. М. Әуезовтің 20 - жылдардағы пьесалар бәйгесінде Ж. Аймауытовтың «Шернияз» пьесасынан кейін орын алған шығармасын табыңыз.- "Қаракөз".

7. Ызалы жүрек, долы қол,
Улы сия, ащы тіл.
Абай өлеңінің осы жолдарында қандай көркемдегіш құрал жасағанын табыңыз.- Эпитет.

8. Ы. Алтынсариннің өлеңін табыңыз.- «Кел, балалар, оқылық».

9. Абай Құнанбайұлының Крыловтан аударған мысалын белгілеңіз.- «Шегіртке мен құмырсқа».

10. «Қырық мысал» жинағының авторын белгілеңіз.- Ахмет Байтұрсынов.

11. Ақбілектің жасырынған жерін біліп, бандыларға ұстап берген кейіпкерді белгілеңіз.- Мұқаш.

12. Бейімбетпен Медресе - Ғалияда жақын дос болған башқұрт ақынын белгілеңіз.- Сайфи Құдаш.

13. УІІІ ғасырда Сыр бойында өмір сүрген ақын, күйші, аңыз кейіпкерін табыңыз.- Қорқыт.

14. Беташардың қандай жыр екендігін көрсетіңіз.- Жас келіншекті елмен таныстырып, тәрбие беру жыры.

15. Қарлығаш әулие, "Қарлығаш би" атанған кім екенін анықтаңыз.- Төле.

16. Таза мінсіз асыл тас,
"Су түбінде жатады.
Таза мінсіз асыл сөз,
Ой түбінде жатады"Үзінді кімдікі екенін белгілеңіз.- Асан қайғы.

17. «Еділдің бойы ен тоғай -
Ел қондырсам деп едім.
Жағалай жатқан сол елге
Мал толтырсам деп едім», - деген жолдарды жазған ақынды табыңыз.- Махамбет.

18. Шоқанның шын атын табыңыз.- Мұхаммедқанафия.

19. М. Жұмабаевтың алғашқы жинағының атын табыңыз.- "Шолпан".

20. «Халық поэзиясының алыбы, XX ғасырдың Гомері» атанған ақынды табыңыз.- Ж. Жабаев

21. Қ. Мырзалиев өлеңін неге «Қызыл кітап» деп атағанын табыңыз.- Тірі жан тимесін деп, жоғалуға айналған хайуанатқа берілген қызыл мандат бар екенін көрсету үшін.

22. Сопылық әдебиеттің өкілін белгілеңіз.- А. Яссауи.

23. Алпамыс батыр жырындағы Гүлбаршынның әкесін табыңыз.- Байсары.

24. Қозы Көрпеш - Баян сұлу жырындағы Қозының әкесінің атын белгілеңіз.- Сарыбай.

25. Жиһанкез атанған жырауды табыңыз.- Шалкиіз.

26. Баймағамбет сұлтанмен қақтығысқан ақынды табыңыз.- Шернияз.

27. Шортанбай Қанайұлының шығармаларында кімдердің қатты сынға түскендігін анықтаңыз.- орыс патшасы, жандарал, майырлар.

28. Жыланды атты жер аты Ақан серінің қай туындысында кездесетінін белгілеңіз.- "Құлагер".

29. С. Мұқановтың «Ботагөз» романының «Таң атарда» деген атпен нешінші бөлімі аталатынын табыңыз.- ІІ бөлімі.

30. Ұлпанның қызының атын белгілеңіз. (Ғ. Мүсірепов «Ұлпан»)- Біжікен - Бібіжиһан.

10 вариант

1. Үзіндіде өз мағынасында қолданылатын көркем сөзді көрсетіңіз.- Архаизм.
... Таспен ұрып жібердім,
Тоқал астындағы басындай
Былш ете түсті иленіп,
Бәйбіше астындағы нанындай.

2. Қамшыны сипаттаған жырауды табыңыз.- Доспамбет.
Қарағайлы көдік бойында,
Қамшым қалды ойында:
Бүлдіргесі бұлан терісі,
Өрімі құнан білдің қайысы,
Шырмауығы - алтын, сабы - жез...

3. М. Әуезов Батыс Европа мен орыс драматургиясынан қанша пьеса аударғанын табыңыз.- Сегіз.

4. Бұлбұлмын, даусы көкте дамылдаған...
Тұлпармын, топтан озған, тосырқаман... (І. Жансүгіров «Әнші»)
Үзіндідегі көркемдегіш құралды табыңыз.- Метафора.

5. Ш. Айтматовпен бірігіп пьеса жазған драматургты көрсетіңіз.- Қ. Мұхаметжанов.

6. Т. Айбергеновтің қанша жыл ғұмыр кешкенін белгілеңіз.- 30 жас.

7. Ы. Алтынсариннің «Қазақ хрестоматиясына» енген материалдардыі біразы қайдан алынғанын табыңыз.- Лев Толстойдың балаларға арналған кітаптарынан.

8. Абай Құнанбайұлының Лермонтовтан аударған аудармасын белгілеңіз.- «Альбомнан».

9. Ахмет Байтұрсынов «Қазақ» газетін ұйымдастырған қала атын белгілеңіз.- Орынбор.

10. «Қамар сұлу» романындағы кедей ортасынан шыққан, аздап оқыңан жігіт, жаңа дәуірдің өкілі кім екенін белгілеңіз.- Ахмет.

11. Бар, шақырып кел!
Сары атты бер!..– үзіндісі қай өлеңнен алынғанын белгілеңіз.- «Мырқымбай».

12. Ер Төстіктің қалыңдығының атын табыңыз.- Кенжекей.

13. Жоқтау - қандай жыр екенін табыңыз.- Лирикалық.

14. Махамбеттің "Мұнар күн" өлеңі кімге арналғанын табыңыз.- Исатайға.

15. Мұхаммедқанафия кімнің шын аты екенін табыңыз.- Шоқанның.

16. Ақанның махаббат тақырыбына жазған өлеңін табыңыз.- Ақ көйлек"

17. С. Көбеевтің "Қалың мал" романындағы басты кейіпкер кім, табыңыз.- Ғайша.

18. Алғадай деген баласына жоқтау жыр арнаған ақынды табыңыз.- Ж. Жабаев.

19. Абайдың «Шоқпардай кекілі бар, қамыс құлақ» өлеңінің жазылу түрін анықтаңыз.- Суреттеу түрінде.

20. Ш. Айтматовтың «Боранды бекет» романында Найман - Ананы атқан адамды атаңыз.- Мәңгүрт.

21. Алпамыс батыр жырындағы өнерлі баланы табыңыз.- Кейқуат.

22. Қозы Көрпеш - Баян сұлу жырында Қозы мен Баянға тілеулес боп, көмектесетін жандар кімдер екенін белгілеңіз.- Ай мен Таңсық, Айбас, Көсемсары.

23. Асан қайғы "Базары жақын - байымас, мазары жақын - көбеймес" деген сөздерді қазақ жерінің қай аймағына арнағанын белгілеңіз.- Шымкент, Сайрам.

24. Доспамбет жырау мен Шалкиіз жыраудың аттас шығармасын табыңыз.- "Қоғалы көлдер, қом сулар".

25. Шернияз Жарылғасұлы өмір сүрген жылдарды көрсетіңіз.- 1817 - 1881 жж.

26. Тыңдағы толқындар, "Аққан жұлдыз" романдарының авторы қай жазушы екенін табыңыз.- С. Мұқанов.

27. Ғ. Мүсіреповтің әйел - анаға арнаған туындыларының шоқтығын табыңыз.- "Ұлпан".

28. Жатқан жері даладай,
Екі өркеші баладай. Көркемдегіш құралдың қайсысы қолданылғанын табыңыз (Үмбетей жырау).- Теңеу.

29. Қазтуған жыраудың өлеңін табыңыз.- Салп - салпыншақ анау үш өзен".

30. Асан қайғы, Қазтуған,
Орақ, Мамай, Телағыс -
Шораның шұбап кеткен жер, - деген тармақтар қай шығармадан алынғандығын анықтаңыз.- «Үш қиян».

------------------------------------------------

Тест 1

1. «Халық мектептері үшін ең керектісі - оқытушы» деп жазған ағартушы.- Ы. Алтынсарин.

2. «Абай жолы» роман-эпопеясыныњ басты кейіпкерін белгілеңіз.- Абай.

3. Ахмет Байтұрсыновтың аудармалары енген жинақтыњ атын белгілеңіз.- «Қырық мысал».

4. М.Жұмабаевтың «Батыр Баян» поэмасындағы суреттелетін оқиға.- Қазақ пен қалмақ арасындағы жаугершілік.

5. Ж‰зі қ±была, сµзі қ±ран Шұғѓамныњ

Бір Ш±ѓа ‰шін жанды құрбан қыламын... - деген Бейімбет Майлинніњ «Шұғаныњ белгісі» повесіндегі өзіндініњ кімніњ аузынан айтылған.- Әбдірахманның

6. «Ер Төстік» ертегісіндегі басты кейіпкердің, яғни әкесінің аты.- Ерназар.

7. Қыздар тобы, жігіттер тобы болып екіге бөлініп айтылатын өлең тұрмыс-салт жырының қай түрі екенін табыңыз.- Жар-жар.

8. Әйел теңдігі мәселесін көтерген айтысты табыңыз.- Біржан-Сара.

9. Махамбеттің ағасын атаңыз.- Бекмағамбет.

10. Ақжігіт деген есімнің кімге қойылған.- Ақан сері.

11. Жамбыл өзінің пірі ретінде санаған ақынды табыңыз.- Сүйінбай.

12. М.Жұмабаевтың ақындығын сүйетінін мойындаған қаламгер.- М.Әуезов.

13. XІX ғасырдың ІІ жартысында және ХХ ғасырдың басында қазақ халқымен тығыз әдеби байланыста болған туысқан халықтар.- Татар, қырғыз, өзбек.

14. Д.Исабековтің пьесасын табыңыз.- «Әпке».

15. ’’Күлтегін’’, ’’Тоныкөк’’ дастандары қай ғасырдың туындысы- VІ-VІІІ ғ.ғ.

16. Қазақ халқының ауыз әдебиетін зерттеген қай батыр жазушы - Мәлік Ғабдуллин.

17. ’’Шағырмақ бұлт жай тастар’’ қай жыраудың шығармасы- Шалкиіз.

18. Дулат Бабатайұлының шығармасын табыңыз.- “Аягөз”

19. Шоқанның әдебиетші ғалым екендігін танытатын туындысын табыңыз.- ’’Манас’’.

20. І.Жансүгіров «Әнші» өлеңіне қандай анықтама жазған.- Ескі әнші аузынан.

21. С.Мұқановтың "Ботагөз" романына арқау болған оқиғалар. -1916-17 ж. тарихи жағдай.

22. Ғ.Мүсіреповтің әкесінің атын табыңыз.- Махмұт.

23. Төмендегі мысалдан метафораны табыңыз.- Жел – тым тентек бір бала.

24. Дүниежүзілік әдебиеттер байланысының жаңа белеске көтерілген уақыт- ХХ ғасыр.

25. ’’Диуани лұғат ат-түрік’’ еңбегі қай халықтың мұрасы.- Түркі халықтарына ортақ мұра.

26. Қазтуғанның жырын табыңыз.- “Еділ”.

27. Ел бастау қиын емес,

Қонатын жерден көл табылады,

Қол бастау қиын емес,

Шабатын жерден ел табылады.

Шаршы топта сөз бастау қиын … - деген шумақ кімдікі- Сырым.

28. Шернияз:

Ар жақта Арынғазы дүмбірлеген,

Байеке, елің бар ма бүлдірмеген? – деп кімге айтқан- Баймағамбетке.

29. Самаурын мен шайдың өзін қазақтың дәстүрлі салтын бұзатын жағымсыз құбылыс көрген ақындарды табыңыз.- Зар заман ақындары.

30. Үзінді кімдікі және қай шығармасынан алынғанын табыңыз.

... Ол со тұнжыраған қалпында бәріміздің жүзімізді бір сүзіп өтті де:

- Ертеде бір жетім бала болыпты...- деп ертегісін бастады. Сол күні оның ертегісі түннің жарымында бір-ақ аяқталды. Тіпті Аянның әжесінің өлгенін де ұмытып кетіппіз...- С.Мұратбеков «Жусан иісі».

Тест 2

1. Қиял-ғажайып ертегісі- «Күн астындағы Күнікей қыз»

2. Үзінді авторын белгілеңіз.

Туғанда дүние есігін ашады өлең,

Өлеңмен жер қойнына кірер денең.- A.Құнанбаев.

3. Сөз өнері жөнінде айтылған төмендегі үзіндінің авторын белгілеңіз.

Білімдіден шыққан сөз

Талаптыға болсын кез.

Нұрын, сырын көруге

Көкірегінде болсын көз.- А. Құнанбаев.

4. Ѓылымѓа берілудіњ, ѓалым болудыњ жолдары айтылѓан Абайдыњ µлењін табыңыз. - «Ѓылым таппай мақтанба».

5. Бейімбет Майлиннің шын есімі- Бимағамбет.

6. Махамбет:

Атадан туған аруақты ер

Жауды көрсе жапырар,

Үдей соққан дауылдай, – деген өлең шумағында қандай мәселе- Ерлік.

7. Ақын Шернияздың әкесінің атын табыңыз.- Жарылғас.

8. Ы.Алтынсариннің халық аңызына жаңаша мазмұн берген әңгімесі- «Атымтай Жомарт».

9. Спандияр Көбеевтің Ыбырай Алтынсарин мектебін қашан бітірген-1892 жыл.

10. Жазушылардың Бүкіл Одақтық ІІ съезіндегі баяндамасында А.Сурков Жамбылдың қай тақырыптағы поэзиясын ерекше атап көрсеткен- Соғыс кезіндегі өлеңдері.

11. М.Әуезовтің «Көксерек» шығармасындағы баланың атын табыңыз.- Құрмаш.

12. Ғ.Мұстафиннің өзі романтикалық шығарма деп бағалаған туындысы - ’’Миллионер’’.

13. Рубаилары әлем поэзиясының өшпес жұлдыздарының бірінен саналатын ақын- О.Хайям.

14. Қ.Мырзалиевтің өлеңін табыңыз.- «Қызыл кітап».

15. ... Атса мылтық өтпеді,

Шапса қылыш кеспеді,

Суға салса батпады... Қай батырды айтып отырғанын табыңыз.- Алпамыс.

16. "Сен алтынсың, мен пұлмын, Сен жібексің, мен жүнмін" деген өлең жолдарын Шалкиіз жырау кімге арнап айтқанын белгілеңіз.- Би Темірге.

17. Дулат ақынның шығармасын табыңыз.- “Ақжайлау мен Сандықтас”

18. ...Орта Азияның ел билеушілері қазір бұрынғы ата-бабалары сияқты өлең-жырлар, мемуарлар жазбайды, астрономия кестесін жасамайды, оның орнына... сүзіске үйретілген екі қошқардың сүзіскенін тамашалайды... Бұл жолдар - Шоқан шығармасы.- ²Жоңғария очерктері².

19. Ақан серінің өзін-өзі жұбату ретінде айтқан Құлагердің артын басар тұлпардың атын белгілеңіз.- Кербесті.

20. Қазақ тіліндегі 9 сөз табын алғаш сұрыптаған ғалымды белгілеңіз.- А.Байтұрсынов.

21. Жаңыл, Жәмила, Зылиха, Рысты атты бақытсыз әйел кейіпкерлері бар С.Торайғыров туындысы- ²Кім жазықты².

22. Ғ. Мүсіреповтің “Қозы Көрпеш-Баян сұлу” драмасына автордың өзі енгізген әдеби бейне- Жантық.

23. Ирония дегеніміз: Сөздерді қарама-қарсы мағынада, кекесін мағынасында қолдану.

24. 1920-1930 жылдар әдебиетіндегі дарынды, бірақ өмірі қысқа болған ақын қыз- Шолпан Иманбаева.

25. А.Яссауидің «Диуани хикмат» кітабының қазақша атауы- Даналық кітабы.

26. Сайф Сараидың «Гүлстан бит-туркі» неше тараудан тұратынын белгілеңіз.- Сегіз

27. Қазтуған жыраудың шыққан тегін анықтаңыз. Шонжар.

28. Бұқар жыраудың «Мен-өгіз терісі талыспын» деген өлең жолындағы «талыс» сөзінің мәні Шеберлік аспаптарын салатын сірі-көн ыдыс.

29. Кердері Әбубәкір Шоқанұлының шығармасы-«Заманның опасыз халіне айтқаны».

30. Қыз қуатын жігітке ат беремін,

Жанам деген жүрекке от беремін.

Мен әйтеуір бар жиған-тергенімді

Бір тамаша той қылып өткеремін. Үзінді қай ақынның өлеңі- Төлеген Айбергенов.

Тест3

1. Ынтымақ, бірлік тақырыбына жазылған мақал.- Кеңеспен пішкен тон келте болмас.

2. Абайдың өнер-білім тақырыбындаѓы µлењін - «Интернатта оқып жүр».

3. Ахмет Байтұрсыновтың өлеңдер жинағы- «Маса».

4. Ақбілектің ең жақын жеңгесінің есімін - Ұрқия.

5. Бейімбет Майлинніњ өлеңі -«Мырқымбай».

6. Қожа Ахмет Яссауидің кітабы қалай аталатын- ’’Диуани хикмет’’.

7. ’’Шөк!’’ деп қандай малға айтылатынын анықтаңыз.- Түйеге.

8. «Кемітер қай жеріңді дұшпан шіркін,

Адамзат озар емес өз басыңнан», - деген сөздерді қай айтыс ақыны кімге айтқан - Біржан Сараға.

1. ’’Ор, ор қоян, ор қоян...’’ қай жыраудың шығармасы - Шалкиіз.

2. Махамбет өлеңін көрсетіңіз.- ’’Қызғыш құс’’.

3. Атасы Балқожа бидің немересі Ыбырайға арнап жазған өлеңінің аты -’’Үміт еткен көзімнің нұры, балам’’.

4. І.Жансүгіровтің қай шығармасында Ақан сері туралы -²Құлагер².

5. Ә.Нұрпейісовтің ²Қан мен тер² романында қай өңір балықшыларының трагедиялық өмірі –

Арал балықшыларының өмірі.

1. Жалынды поэзиясына әлем жұртшылығы құлақ түрген ақын- О.Сүлейменов.

2. ’’Қорқыт ата’’ кітабында неше жыр бар -12 жыр.

3. Мыстан кемпір қатысатын эпостық жыр- «Алпамыс батыр».

4. "Мен кескекті ердің сойымын,

Кескілеспей басылман", - деген Махамбеттің қай өлеңі -"Баймағамбет сұлтанға айтқаны".

1. Сағынам, ауызға алсам Исатайды,

Ер тумас ел жағынан ондай жайлы, - деп жырлаған ақын- Шернияз.

1. "Шоқан жалпы жолдастарына, соның ішінде маған, ол еріксіз, "Европаға ашқан терезе" сықылды

болды", - деген сөздің авторы- Г. Потанин.

1. Ш.Құдайбердиевтің қай поэмасында Нысан абыз бейнесі -’’Еңлік - Кебек’’.

2. 1916 жылғы көтеріліске арнап Жамбыл қандай өлеңдер жазған-’’Зілді бұйрық’’.

3. С.Мұқановтың поэзиядағы жаңалығы деп танылған өлең-«Майға сәлем».

4. Қазақ театрында ұзақ жылдар бойы Қарабайды («Қозы-Көрпеш-Баян сұлу») ойнаған артисті

белгілеңіз.- С.Қожамқұлов.

1. Төмендегі шумақтың өлең құрылысындағы дауыссыз дыбыстардың қайталануы қандай құбылысқа

жататынын анықтаңыз.

Күдеріден бау тағып,

Кіреуке киер күн қайда,

Күмбір, күмбір кісінетіп,

Күреңді мінер күн қайда?...- Аллитерация.

1. Бұдырайған екі шекелі

Мұздай үлкен көбелі - үзінді қай өлеңнен - Мадақ.

26. ’’Арғымаққа оқ тиді,

Қыл майқанның..,

Аймадетке оқ тиді,

Отыз екі омыртқаның буынынан’’,- өлеңінің тармақтағы жалғасын табыңыз.- Түбінен.

27. "Зар заман" өкілдері кімдер- Шортанбай, Дулат, Мұрат.

28. М.Әуезовтің 20-жылдардағы пьесалар бәйгесінде Ж.Аймауытовтың «Шернияз» пьесасынан кейін

орын алған шығармасы- “Қаракөз”.

29. Ызалы жүрек, долы қол,

Улы сия, ащы тіл.

Абай өлеңінің осы жолдарында қандай көркемдегіш құрал жасағанын табыңыз.- Эпитет.

30. Р.Ғамзатовтың «Менің Дағыстанымда» ана алыстағы тірі ұлын неге өлді деп есептеген- Ана үйреткен

өзінің туған тілін ұмытқандықтан.

Тест4

1. Ы. Алтынсариннің өлеңі- «Кел, балалар, оқылық».

2. Абай Қ±нанбай±лыныњ Крыловтан аударѓан мысалы-«Шегіртке мен қ±мырсқа».

3. «Қырық мысал» жинаѓыныњ авторы- Ахмет Байт±рсынов.

4. Ақбілектің жасырынған жерін біліп, бандыларға ұстап берген кейіпкер- Мұқаш.

5. Бейімбетпен Медресе-Ғалияда жақын дос болған башқұрт ақыны- Сайфи Құдаш.

6. УІІІ ғасырда Сыр бойында өмір сүрген ақын, күйші, аңыз кейіпкері- Қорқыт.

7. Беташардың қандай жыр -Жас келіншекті елмен таныстырып, тәрбие беру жыры.

8. ’’Қарлығаш әулие’’, ’’Қарлығаш би’’ атанған кім -Төле.

9. Таза мінсіз асыл тас, ’’Су түбінде жатады.

Таза мінсіз асыл сөз, Ой түбінде жатады’’ Үзінді кімдікі -Асан қайғы.

10. «Еділдің бойы ен тоғай- Ел қондырсам деп едім.

Жағалай жатқан сол елге Мал толтырсам деп едім», - жазған ақын-Махамбет.

11. Шоқанның шын аты-Мұхаммедқанафия.

12. М.Жұмабаевтың алғашқы жинағының аты-“Шолпан”.

13. «Халық поэзиясының алыбы, XX ғ-ң Гомері» атанған ақын-Ж.Жабаев.

14. Қ.Мырзалиев өлеңін неге «Қызыл кітап» деп атаған-Тірі жан тимесін деп, жоғалуға айналған хайуанатқа берілген қызыл мандат бар екенін көрсету үшін.

15. Сопылық әдебиеттің өкілі-А.Яссауи.

16. ’’Алпамыс батыр’’ жырындағы Гүлбаршынның әкесі-Байсары.

17. ’’Қозы Көрпеш - Баян сұлу’’ жырындағы Қозының әкесінің аты-Сарыбай.

18. Жиһанкез атанған жырау-Шалкиіз.

19. Баймағамбет сұлтанмен қақтығысқан ақын-Шернияз.

20. Шортанбай Қанайұлының шығармаларында кімдердің қатты сынға түскендігі- орыс патшасы, жандарал, майырлар.

21. ’’Жыланды’’жер аты Ақан серінің қай туындысында кездеседі-’’Құлагер’’.

22. С.Мұқановтың «Ботагөз» романының «Таң атарда» деген нешінші бөлім -ІІ бөлімі.

23. Ұлпанның қызының атын белгілеңіз.(Ғ.Мүсірепов «Ұлпан»)-Біжікен-Бібіжиһан.

24. Үзіндіде өз мағынасында қолданылатын көркем сөзді көрсетіңіз.

... Таспен ұрып жібердім,

Тоқал астындағы басындай

Былш ете түсті иленіп,

Бәйбіше астындағы нанындай.- Архаизм.

25. Қамшыны сипаттаған жырауды табыңыз.

Қарағайлы көдік бойында,

Қамшым қалды ойында:

Бүлдіргесі бұлан терісі,

Өрімі құнан білдің қайысы,

Шырмауығы - алтын, сабы - жез...- Доспамбет.

26. XІX ғасырдың бірінші жартысындағы әдебиет өкілі, ұлттық тәуелсіздікті жырлаған ақын- Дулат.

27. М.Әуезов Батыс Европа мен орыс драматургиясынан қанша пьеса аударған- Сегіз.

28. Бұлбұлмын, даусы көкте дамылдаған...

Тұлпармын, топтан озған, тосырқаман... (І.Жансүгіров «Әнші»)

Үзіндідегі көркемдегіш құрал-Метафора.

29. Ш.Айтматовпен бірігіп пьеса жазған драматургты көрсет-Қ.Мұхаметжанов.

30. Т.Айбергеновтің қанша жыл ғұмыр кешкен- 30 жас.

Тест 5

1. Ы. Алтынсариннің «Қазақ хрестоматиясына» енген материалдардыњ біразы қайдан алынѓан- Лев Толстойдыњ балаларѓа арналѓан кітаптарынан.

2. Абай Қ±нанбай±лыныњ Лермонтовтан аударѓан аудармасы-«Альбомнан».

3. Ахмет Байтұрсынов «Қазақ» газетін ұйымдастырған қала - Орынбор.

4. «Қамар с±лу» романындаѓы кедей ортасынан шыққан, аздап оқыѓан жігіт, жања дәуірдіњ µкілі кім -Ахмет.

5. Бар, шақырып кел!

Сары атты бер!.. – ‰зіндісі қай µлењнен «Мырқымбай».

1. Ер Төстіктің қалыңдығының аты-Кенжекей.

2. Жоқтау  қандай жыр - Лирикалық.

3. Махамбеттің "Мұнар күн" өлеңі кімге арналған- Исатайға.

4. Мұхаммедқанафия кімнің шын аты - Шоқанның.

5. Ақанның махаббат тақырыбына жазған өлеңі-) “Ақ көйлек”

6. С.Көбеевтің ’’Қалың мал’’ романындағы басты кейіпкер кім-Ғайша.

7. Алғадай деген баласына жоқтау жыр арнаған ақын-Ж.Жабаев.

13. Абайдың «Шоқпардай кекілі бар, қамыс құлақ» өлеңінің жазылу түрі-

Суреттеу түрінде

14. Ш.Айтматовтың «Боранды бекет» романында Найман-Ананы атқан адам-

Мәңгүрт.

15. "Құдатғу біліг" дастанының авторы-Жүсіп Баласағұн.

16. “Алпамыс батыр” жырындағы өнерлі бала-Кейқуат.

17. ’’Қозы Көрпеш - Баян сұлу’’ жырында Қозы мен Баянға тілеулес боп, көмектесетін жандар кімдер -Ай мен Таңсық , Айбас, Көсемсары.

18. Асан қайғы Базары жақын  байымас, мазары жақын  көбеймес деген сөздерді қазақ жерінің қай аймағына арнаған-Шымкент, Сайрам.

19. Доспамбет жырау мен Шалкиіз жыраудың аттас шығармасы-

’’Қоғалы көлдер, қом сулар’’.

20. Шернияз Жарылғасұлы өмір сүрген жылдар-1817-1881 жж.

21. Аққан бұлақ сай-салаң, Шытырман тоғай айналаң,

Жоның жайлау, кең алаң, Атам қонған кең далам!

- Дулаттың қай шығармасы-“Ақжайлау мен Сандықтас”

22. ’’Тыңдағы толқындар’’, ’’Аққан жұлдыз’’ романдарының авторы қай жазушы -С.Мұқанов.

23. Ғ.Мүсіреповтің әйел-анаға арнаған туындыларының шоқтығы-"Ұлпан".

24. ’’Жатқан жері даладай, Екі өркеші баладай’’. Көркемдегіш құралдың қайсысы қолданылған (Үмбетей жырау)-Теңеу.

25. «Руна жазуы» деген ұғым қай халықтың сөзі -Скандинавия халықтарының сөзі.

26. Қазтуған жыраудың өлеңі-’’Салп-салпыншақ анау үш өзен’’.

27. Асан қайғы, Қазтуған,

Орақ, Мамай, Телағыс-

Шораның шұбап кеткен жер,- қай шығармадан - «Үш қиян».

28. М.Әуезов талантының жан-жақтылығы-Жазушы, ғалым, ұстаз.

29. Қ.Байсейітов пен Қ.Шаңғытбаевтың комедиясы-«Беу, қыздар-ай».

30. Дулат Исабековтің «Әпке» шығармасындағы Қамажайдың қызметі-.

Кондуктор.

Тест 6

Тест 7

Тест 8

Тест 9

1. Жылқы атасын - Қамбар ата

2. Мақалдағы көркем сөз айшығын табыңыз.

Туған жердей ел болмас,

Туған елдей ел болмас.- Теңеу.

1. «Татьянаның қырдағы әніне» айналған Абай туындысы-«Евгений Онегин».

2. Қамарды Н±рымѓа беруге қарсы шыққан, кµзі ашық адам, мейірімді әке- Омар.

3. Бейімбет Майлинніњ ел-ж±ртты тегіс ењбекке шақыратын µлењін -«Қуаныш».

4. ’’Қаңбақ шал’’ ертегісіндегі қай кейіпкердің сөзі екенін белгілеңіз.

-’’Аспанға лақтырсам, аспан айналып жерге түседі-ау!’’- деп, қауіп қылып тұрмын.- Шал.

7. Алпамыс еліне қайтқанда жылқыны бағып жүрген кім - Тортай.

8. Ы.Алтынсариннің қазақ қауымына озық мәдениетті елдердің үлгі-өнегесін көрсету идеясын ұстанған туындысы-«Өнер-білім бар жұрттар».

9. «Еңлік-Кебек», «Қалқаман-Мамыр» поэмаларын жазған ақын-

Ш.Құдайбердиев.

10. Ақан сері өміріне жазылған Ілияс Жансүгіров поэмасы- “Құлагер”.

11. Күншілдер өледі, Көңілін от қарып;

Батырлар өледі, Борышын атқарып;

Бұзықтар өледі, Пышаққа құлшынып.-қандай тәсіл пайдаланылған-Қайталау.

12. Шығарманың кейіпкері деген ұғымға лайық анықтама-

Шығармадағы адамдардың көркем бейнесі.

13. Найман-Ана аңызындағы (Ш.Айтматов) оқиға қай жерде өтеді - Сарыөзекте.

14. Ш.Мұртазаның «Қызыл жебе» романының негізгі кейіпкері- Тұрар.

15. ’’Күлтегін’’, ’’Тоныкөк’’ жырларын жазған кім - Иоллығ тегін.

16. Темір би мен Шалкиіз қандай жерлерді аралаған- Қырым, Кавказ, Дон.

17. Алмажанның дастаны-“Жетім қыз”

18. «Әттең, бір қапы дүние-ай» өлеңінің авторы- Мұрат Мөңкеұлы.

19. П.П.Семенов-Тян-Шанскийдің Ш.Уәлихановпен бірге саяхатқа қайда барған-Ыстықкөл және Құлжаға.

20. С.Көбеев И.Крыловтың мысалдарын қай жерде жүріп аудара бастаған -Кішіқұмда.

21. Адамдықты айт, ерлікті айт, батырлықты айт,

Ел бірлігін сақтаған татулықты айт, - деп Жамбыл кімге айтқан-Құлмамбетке.

22. Итбай қай шығарманың кейіпкері - “Ботакөз”.

23. Ғ.Мүсірепов ²Автобиографиялық әңгімесінде ²өзінің ұстазы ретінде атайтын жазушы- Б.Өтетілеуов.

24. Дулат Исабековтің «Әпке» шығармасындағы Қамажайдың сіңлісінің есімі-Нәзила.

25. Ахмет Яссауидің өмір сүрген кезең- XІ ғ.

26. Қазтуғанның атын шығарған қай жыр -’’Мадақ’’.

27. Бұқардың өлеңі-“Еділ”

28. Махамбеттің өлеңі-“Қарағай шаптым шандоздап”

29. Тауды екіге жарасың,

Тастың қашап арасын.

Кесіп өтіп кезеңді,

Аягөз, қайда барасың? Кімнің өлеңінен алынған үзінді - Дулат.

30. Н.Погодиннің пікірі-«Қазақстан үшін Әуезов - екінші Абай».

Тест 10

1. Әдет - ғұрып жырының түрін анықтаңыз.

Аққу ұшып көлге кетті.

Сұңқар ұшып шөлге кетті.

Ол адасып кеткен жоқ

Әркім барар жөнге кетті. Естірту.

2. 1879 ж. Ы. Алтынсарин Торғай облысы мектептеріне кім болып тағайындалған - Инспектор.

3. «Масѓ±т», «Ескендір», «Әзім әњгімесі» поэмаларыныњ авторы- Абай

4. Ахмет Байт±рсыновтыњ «Қырық мысалы» басылып шыққан жер-Петербургте.

5. Б.Майлин шығармаларындағы типтік образ- Мырқымбай.

6. ’’Оғыз Қаған’’жырындағы Оғыздың ақылшысы кім?- Ұлық Түрік.

7. «Ажалым аштан болды ма?

Ауызға жерге жемім жоқ,

Егер өлсем бұл жерде,

Сүйегімді ұстар теңім жоқ», - деп қиналатын батыр- Ер Тарғын.

8. Мақал-мәтелдің авторы кім?- Халық.

9. Жаңашылдықты көксеген Қамар, Ахмет, Омар, Қасен сияқты кейіпкерлер Сұлтанмахмұт Торайғыровтың қай шығармасынан -’’Қамар сұлу’’.

10. Ілиястың поэмасы-“Күйші”.

11. М.Әуезов кейіпкерлері- Бақтығұл, Тектіғұл.

12. Ғ.Мұстафин өнеріне сай жауапты белгілеңіз.- Жазушы.

13. "Үш бақытымның" авторын табыңыз.- Мұқағали Мақатаев.

14. Жоқтау қандай өлең -Ауыр қазалы адамның дүниеден өткен адамға деген қадір-құрметін білдіретін өлең.

15. Бір ағаштағы қос шынар сияқты көрінетін ғашықтар кімдер -

Қозы мен Баян.

16. Асан қайғы:

’’Шабылып жатқан халқың бар, аймағың көздеп көрмейсің!’’- деп кімге айтқан- Ханға.

17. «Қаратаудың басынан көш келеді» әні қандай оқиғаға байланысты шығарылған- Жоңғар шапқыншылығы.

18. «Жақсыларға еп едім, Жамандарға көп едім. Ерегіскен дұшпанның,

Екі талай болғанда , Азыққа етін жеп едім,» - Махамбет өлеңі -

«Баймағанбет сұлтанға айтқаны».

19. ’’Ел ұстап, жұрт билейтін қылығың жоқ,

Хан емес, хас қатынсың, мұндар қу бас’’, - деп, Баймағамбет сұлтанды сынаған

ақын- Шернияз.

20. ’’Современник’’ журналы (1864 №6 саны) Шоқан Уәлиханов жайында: ’’... бұратана халықтардың арасында бұрын-соңды ондай адам болған емес’’,- деуінің себебі- Күш-жігерін мойындағаны.

21. Қай жылы Жамбыл Ленин орденімен марапатталған-1938 ж.

22. «Автобиографиялық әңгіменің» авторы- Ғ.Мүсірепов.

23. Баяндау дегеніміздің не?-Әдеби шығарманың оқиғасын желілі түрде әңгімелеу.

24. Ш.Айтматовтың «Боранды бекет» романындағы Найман-ананың үміт артар жолдасы-Ақ інген.

25. Ж.Баласағұнның «Құтты білік» дастанының басты идеясы неше принципке негізделіп жазылған-Төрт.

26. ’’Жағы түкті жылқы айуан, Иесін қайда жаяу салмаған’’

- деген үзінді қай шығармадан -’’Қоғалы көлдер, қом сулар’’.

28. Шортанбай Қанайұлының төмендегі өлең тармақтарында не айтылған:

Бай кедейді көрмейді,

Кедей байға ермейді.

Қызметін бір күн қылмаса,

Майлы сорпа бермейді.- Қазақ аулындағы тап жігінің ашылғандығы.

29. Ақанның «Мылтық пен мергеншілік» өлеңі неше бөлімнен тұратын- 3

30. І.Есенберлиннің алғашқы тарихи романы-“Алмас қылыш”.