Теңбүйірлі үшбұрыш және оның қасиеттері

Тексерді:______________

7 «А» – сынып Геометрия

Сабақ № 20 Мерзімі: 15.11.16

Сабақтың тақырыбы: Тең бүйірлі үшбұрыштар және олардың қасиеттері мен белгілері

Сабақтың мақсаты:

І. Білімділік: Оқушыларға тең бүйірлі үшбұрыштың анықтамасын бере отырып, тең бүйірлі үшбұрыштың қасиеттері мен белгілерін көрсетіп, оны есептер шығару барысында қолдана білуге үйрету

ІІ. Дамытушылық: Өз бетінше білім алу дағдыларын қалыптастыру, логикалық ойлау, шығармашылық қабілетін дамыту, пәнге қызығушылығын арттыру

ІІІ. Тәрбиелік: Оқушыларды шыдамдылыққа, дәлдікке, шапшаңдыққа, ұқыптылыққа, ұжымдастыққа, достыққа тәрбиелеу

Сабақтың түрі: Дәстүрлі

Сабақтың типі: Жаңа сабақты меңгерту

Сабақтың көрнекілігі:слайд,таратпа материалдар,кеспе қағаздары, бағалау парағы, дидактикалық материалдар

Сабақтың барысы:

1.Ұйымдастыру кезеңі. Оқушылармен сәлемдесу, түгендеу, сабақтың мақсатымен таныстыру,топқа бөлу

2.Үй тапсырмасын тексеру кезеңі: (Тақтаға оқушыларды шығарып, жұптары арқылы тексеру)

3.Өткен тақырыптарды пысықтау:

Үшбұрыш дегеніміз не?

Тең үшбұрыштар дегеніміз қандай үшбұрыштар?

Үшбұрыштар теңдігінің І, ІІ, ІІІ белгілері қандай?

Үшбұрыштың медианасы, биссектрисасы, биіктігі дегеніміз не?

4. Жаңа сабақты меңгерту кезеңі:

Теорема: Тең бүйірлі үшбұрыштың табанындағы бұрыштары тең.

В

_ үшбұрыштар теңдігінің І белгісі

бойынша, ендеше _ , яғни тең

бүйірлі үшбұрыштың табынындағы бұрыштары

тең болады.

А Д С Егер осы теореманың тұжырымы мен шартының орындалуын ауыстырсақ , бұған кері теорема шығады..

Кері теорема: Егер үшбұрыштың екі бұрышы тең болса, онда үшбұрыш тең бүйірлі болады.

Теорема: Тең бүйірлі үшбұрыштың табанына жүргізілген медиана осы үшбұрыштың әрі биссектрисасы, әрі биіктігі болады.

Дәлелденуі: АВС-тең бүйірлі үшбұрыш. АВ_ ВД-медиана болғандықтан, АД_ (алдыңғы теорема бойынша). Үшбұрыштар теңдігінің І белгісі бойынша бұл екі үшбұрыш тең: _. Осыдан _

Ендеше, ВД-биссектриса.

Енді ВД-ның биіктік екенін дәлелдейік. _ Бұл екеуі сыбайлас бұрыштар. Ендеше, олар тік бұрыштар. Олай болса, ВД-биіктік. Теорема дәлелденді.

I)Кестемен жұмыс

II) Деңгейлік тапсырмалар (Талапкерге 2 бөлім 121 бет)

№909, №913, №921

Сергіту сәті. Тренинг «Менің атым»

1. Күн. Күн планетасының ықпалындағы көсемдер, асқақ көңілді тәкаппар, астамшыл және жауапкершілігі мол адамдар.

2. Ай. Сезімтал, талантты, шығармашылыққа бейім, ойшыл- қиял кеңістігі мол, көпшіл, сезімтал да парасатты жандар.

3. Юпитер. Кеңпейілді, оптимист, адамның тілін таба білетін қасиеті мол, бірден шешім қабылдай қоймайтын, идеалист жандар.

4. Уран. Тік мінезді және бірбеткей, өзімшіл болып келеді, жақсы жұмыс істеп, адамдармен тез достасады.

5. Меркурий. Көпшіл, епті және табиғатында бастамашыл, әр нәрсені білуге құмар, сыншыл, сәтсіздікті қабылдайды.

6. Шолпан. Табиғатында сезімтал, сүйкімді, аздап тәкаппарлау, әркез әр уақытта қай істе жолы болғыш.

7. Нептун. Жұмсақ мінезді және материалдық жағдайы әркелкі, сезімтал, ымырашыл, қайырымды философтар.

8. Сатурн. Ішкі жан- дүниесі сезімтал, бірақ сырт көзге суық көрінеді. Прагматик/ өз күшіне ғана сенетін / жетістікке өз еңбегімен ғана қол жеткізеді. Бірбеткей өте сақ, бірақ оларға әр уақытта сенім артуға болады.

9. Марс. Қайратты, қызба мінезді басынан сөз асырмайтын, қысымға төзбейтін, өзімшіл, қай уақытта да тек өзіне ғана сенеді.

ІІІ)Тест жұмысы

1. Доғал емес бұрыштарды көрсетіңдер:

А) Ә) Б) В)

2. Сүйір емес бұрыштарды көрсетіңдер:

А) Ә) Б) В)

3. Егер екі бұрыштың бір қабырғасы ортақ, ал қалған қабырғасы бір- бірінің толықтауыш сәулелері болса, онда бұл бұрыштарды..... бұрыштар деп атайды.

А)вертикаль; Ә) сыбайлас; Б) сүйір; В)доғал;

4. Егер екі бұрыштың қабырғалары бір- бірінің толықтауыш сәулелері болса, онда бұл бұрыштарды ........ бұрыштар деп атайды.

А)вертикаль; Ә) сүйір; Б)сыбайлас; В)доғал;

5. Сыбайлас бұрыштардың қосындысы неге тең?

А) Ә) Б) В)Олар өзара тең;

6. Сыбайлас бұрыштардың бірі екіншісінен екі есе кіші. Осы бұрыштарды табыңдар.

А) Ә) Б) В)

7. Сыбайлас бұрыштардың бірі екіншісінен 5 есе артық. Осы бұрыштарды табыңдар.

А) Ә) Б) В)

8. Тең бүйірлі үшбұрыштың периметрі 12 см, ал бүйір қабырғасы 5 см. Оның табанын табыңдар.

А) 2 см; Ә)3 см; Б)4 см; В)5 см;

9. Тең бүйірлі үшбұрыштың периметрі 16 см, ал бүйір қабырғасы табанынан 2 см ұзын. Бүйір қабырғасын табыңдар.

А) 2 см; Ә)4 см; Б)6 см; В)8 см;

Жауаптары:

1- В

2- Б

3- Ә

4- А

5- Б

6- А

7- Ә

8- А

9- Б

IV. Есептер шығару(Оқулықпен жұмыс) №178(ауызша), №179, №180, №184, №188

V.Ғажайып тапсырмалар

Берілген тапсырмаларда шыққан жауаптарын қазақ тілінен өзге орыс тілінде және ағылшын тілінде айтуы керек.

1- тапсырма

Ү) 4

Ш)

Б)Бір үшбұрыштың екі қабырғасы және олардың арасында жатқан бұрышы екінші бір үшбұрыштың сәйкесінше екі қабырғасы және олардың арасында жатқан бұрышына тең болса, онда мұндай үшбұрыштар тең болады.

Ұ)3- тік бұрышты, сүйір бұрышты, тік бұрышты

Р)Катет және гипотенуза

Ы)Периметр

Ш)Бұрыштары

Үшбұрыш- треугольник- triangle

2- тапсырма

К) Аксиома

Е)

С)Сәуле

І)3- тік бұрышты, сүйір бұрышты, доғал бұрышты

Н)Катет және гипотенуза

Д)Тең бүйірлі

І)Егер бір үшбұрыштың үш қабырғасы екінші үшбұрыштың сәйкес үш қабырғасына тең болса, онда мұндай үшбұрыштар тең болады.

Кесінді –порез – cut

3- тапсырма

Т) Түзудің берілген екі нүктесі мен олардың арасында жатқан барлық нүктелерінен тұратын бөлігін айтады

Ү) Бұрыш

З) Сыбайлас бұрыштар

У)Сәйкес нүктелері беттесетін екі фигура

Түзу -прямая -staight

4- тапсырма

Ш) Доғал бұрыш

Е) Теорема

Ң)Бір қабырғасы ортақ, ал қалған екі қабырғасы толықтауыш сәулелер болып келетін екі бұрыш

Б)3- тік бұрышты, сүйір бұрышты, тік бұрышты

Е)Катет және гипотенуза

Р)Периметрі

Шеңбер –круг- circle

5. Сабақты қорытындылау. Рефлексия

6. Оқушыларды бағалау

7. Үйге тапсырма: №181,182,183