Сценарий урока по ИЗО «Уу олохтоохторо. Собо»

Степанова Мария Ивановна

Учитель начальных классов

МБОУ “Танаринская СОШ”

с.Сайылык/Кобяйский;

Сценарий урока по изобразительному искусству

“Уу түөлбэтин олохтоохторо. Собо”

Ойуулуур-дьүһүннүүр ускуустубаҕа аһаҕас уруок сценарийа.

Предметэ: Ойуулуур-дьүһүннүүр ускуустуба

Кылааһа: 2

Темата: “Уу түөлбэтин олохтоохторо. Собо”

Сыала: оҕо тулалыыр эйгэҕэ кэрэни өйдөөн көрүүтүн сайыннарыы, айылҕаҕа иэйиилээх, харыстабыллаах сыһыаны иитии.

Соруктар:

1.Сэтинньи ый сахалыы ый эргииринэн Байанай ыйа буоларын туһунан кэпсэтиһии, билиһиннэрии;

2. Собо этин-сиинин чаастарын билиһиннэрии;

3. Уруһуй саҥа көрүҥүн пластилинынан уруһуйу билиһиннэрии;

4. Барыларын хабан үлэлэтии;

5. Оҕо уруһуйдуур, оҥорор дьоҕурун сайыннарыы.

Ытык өйдөбүллэри иҥэрэр сатабыл түмүгэ:

• Уруһуй нөҥүө оҕо ис уйулҕатын уһугуннарыы;

• Ускуустубаны олоҕу кытта ситимнээһин.

Билэр-көрөр сатабыл түмүгэ:

• Пластилинынан уруһуй оҥорорго холонуу;

• Собо этин-сиинин чаастарын үөрэтии.

Бэйэни салайынар-дьаһанар сатабыл:

• Учуутал көмөтүнэн уруок тиэмэтин арыйыы;

• Пластилинынан уруһуй оҥорорго үөрэнээччи үлэ хаамыытын былаанныыр;

• Бэйэтин сыаналанар, хонтуруолланар.

Бодоруһар сатабыл түмүгэ:

• Санаатын толору сааһылаан этэригэр олук ууруу;

• Атын киһини быһа түспэт, болҕойон истэр;

Туттар тэриллэр: ноутбук, проектор, интерактивнай дуоска, “Байанай алгыһа” видео, “Сэтинньи ый – Байанай ыйа” мультимедийнай презентация, оҕолор уруһуйдара быыстапка, собо уруһуйа (А3 формат), оҕолорго собо уруһуйдара, картон, пластилин, стек, фломастер хаппаҕа,

Хаамыыта:

1. Тэрээһин чааһа.

• Үтүө күнүнэн, оҕолор, мин аатым Айтал Александрович, мин эһиэхэ уруһуй уруогун ыыта кэллим. Эһиги миигин кытта тэҥҥэ үлэлиэххит диэн эрэнэбин.

1. Уруок тематын чопчулааһын.

1. Презентациянан кэпсээн.

• Дьэ эрэ, оҕолор, билигин ханнык ыйый? (сэтинньи)

• - Ыйдарбыт тохсунньу, олунньу, кулун тутар диэн ааттарын таһынан сахалыы эмиэ ааттардаах эбиттэр:

• Тохсунньу – Таҥха Хаан

• Олунньу – Одун Хаан

• Кулун тутар – Дьөһөгөй

• Муус устар – Айыыһыт

• Ыам ыйа – Иэйэхсит

• Бэс ыйа – Үрүҥ Айыы Тойон

• От ыйа – Аан Алахчын

• Атырдьах ыйа – Аан Дьааһын

• Балаҕан ыйа – Улуу Суорун

• Алтынньы – Хотой Айыы

• Сэтинньи – Байанай

• Ахсынньы – Билгэ Хаан

• Ол аата, билигин сэтинньи туох ыйа эбитий? (Байанай)

• Сахаларга сэтинньи ыйы Байанай ыйа диэн ааттыыллар эбит.

• Сэтинньи ыйга сахалыы ый эргииринэн ойуур иччитэ Байанай кэлэр.

• Байанай - хара тыа, хамсыыр-харамай, көтөр-сүүрэр иччитэ буолар. Күөх Боллох диэн уу иччитин ааттыыллар.

• Былыр саха киһитэ айылҕа биэрбитинэн аһаан - сиэн, таҥнан - симэнэн, дьиэ - уот оҥостон, сылгы, сүөһү ииттэн олорбута. Булчут айылҕаҕа сылдьар кэмигэр сиэри - туому тутуһуохтаах, өбүгэлэр олохтообут үтүө үгэстэрин кэһиэ суохтаах.

• Уу булдугар сыһыаннаах үгэстэртэн кыратык билиһиннэриэм:

• Ууга сылдьан, балыктыыр кэмигэр төрүт айдаарбаттар, тыаһаабаттар.

• Бултаммыт балыгынан оонньуур табыллыбат.

• Ууга силлиир- хаахтыыр сатаммат.

• Булт тэрилин тэпсэр, үрдүнэн сылдьар, атыллыыр табыллыбат.

• Бултуур күөллэрин ыраастык туталлар, ыраастыыллар.

• Өбүгэлэрбит балыгы бултуур тэриллэрин көрүҥүн төһө билэҕин?

• Туу. Тууну талахтан оҥороллор.

• Илим, муҥха.

• Куйуур.

2.”Байанай алгыһа” видео

1. Саҥа тема. Уруһуйдааһын.

- Бүгүн биһиги бары балыксыттар буолуохпут. Пластилинынан собо уруһуйдуохпут.

- Бу собо төбөтө, хайыҥа, лаапчааннара, кутуруга, өрөҕөтө. Собобут өрөҕөтүн араҕас өҥүнэн оҥоруохпут, хайыҥын, лаапчааннарын, кутуругун бороҥ өҥүнэн оҥоруохпут.

- Уруһуйбут лииһин ылабыт уонна онно араҕас өҥтөн өрөҕөтүн оҥоробут.

- Бороҥ өҥтөн хайыҥын оҥоробут.

- Бороҥ өҥтөн лаапчааннарын, кутуругун оҥоробут.

- Фломастер хаппаҕынан өрөҕөтүгэр хатырыктарын ойуулаан биэрэбит.

- Стегинэн (быһаҕынан), тиис ыраастыыр маһынан лаапчааннарын, кутуругун ойуулаан биэрэбит.

- От күөх өҥтөн быа курдук жгут оҥоробут – бу күөлбүтүгэр баар оттор буолуохтара.

1. Түмүк. Оҕолор үлэлэринэн быыстапка.

• Этиҥ эрэ, сэтинньи ый сахаларга ханнык ый диэн ааттанарый? (Байанай)

• Байанай диэн туох иччитэ? (Байанай - хара тыа, хамсыыр-харамай, көтөр-суурэр иччитэ буолар.)

• Оттон Уу иччитин туох диэн ааттыылларый? (Күөх Боллох)

• Маладьыастар, мин эһигини кытта үлэлиирбин олус астынным. Махтал. Манан уруокпут түмүктэнэр. Көрсүөххэ диэри!