O’zbekiston Respublikasi
ХalQ ta’limi vazirligi
nAMANGAN VILOYAT
xALQ TA`LIM BOSHQARMASI
NAMANGAN TUMAN XALQ TA`LIMI
BO`LIMIGA QARSHLI
11- UMUMIY O`RTA TA`LIM MAKTABI
TEXNOLOGIYA FANI O`QITUVCHISI
rahmonova asilaNING
“ Qo‘g‘irchoq andozasini tayyorlash, andozani gazlama, ustiga joylashtirish va bichish ” mavzusida
1 soatlik
Namangan 2020 yil
MAVZU: Qogirchoq andozasini tayyorlash, andozani gazlama
ustiga joylashtirish va bichish.
Darsning maqsadi:
a) talimiy maqsad- oquvchilarga qogirchoq turlari haqida malumot berish
b) tarbiyaviy maqsad: - oquvchilarni milliy urf-odatlarga muhabbat ruhida tarbiyalash
c) rivojlantiruvchi maqsad:- qogirchoq tikishga oid bilim va konikmalarini kengaytirish
d) kasbga yonaltiruvchi - xalq hunarmandchiligiga oid milliy
hunarlarimiz haqida malumotlar berib,
shu hunarlarga oquvchilarni qiziqtirish
Dars tipi: yangi bilimlar berish
Dars turi: nazariy va amaliy
Dars metodi: suhbat, tushuntirish, kichik guruhlarda ishlash, slaydlar
Darsning vazifasi: oquvchilarni tikuvchilikka oid kasblarga qiziq-
tirish
Fanlararo boglanishi: matematika, tasviriy san`at , tarix, adabiyot
Dars jihozi: mavzuga oid rasmlar, korgazmalar, milliy qogirchoqlar,
gazlama, andoza uchun qogoz yoki klyonka, chizgich,
TM va 2M qora qalam, ochirgich, ish qutichasi
Dars taqsimoti
I.Tashkiliy qism | 10 |
II.Otilgan mavzuni mustahkamlash, baholash | 10 |
III.Yangi mavzu bayoni | 15 |
IV.Amaliy mashgulot | 35 |
V.Dam olish daqiqasi: Qo’g’irchoq ashulasi | 5 |
VI. Yangi mavzuni mustahkamlash, baholash | 10 |
VII. Darsni yakunlash, uyga vazifa berish | 5 |
Darsning borishi:
I.Tashkiliy qism.
a) oquvchilar bilan salomlashish
b) navbatchi orqali davomatni aniqlash
c) oquvchilarni darsga jalb qilish, darsga tayyorgarligini tekshirish
d) oquvchilarni guruhlarga bolish
e) siyosiy daqiqa : 9- aprel Sohibqiron A.Temur tavallud
topgan kunining ____ yilligi haqida suhbat.
BIZ KIM - MULKI TURON,
AMIRI TURKISTONMIZ.
BIZ KIM - MILLATLARNING
ENG QADIMI VA ENG ULUGI
TURKNING BOSH BOGINIMIZ.
AMIR TEMUR
II.Otilgan mavzuni mustahkamlash va baholash.
1.Yumshoq oyinchoq deb nimaga aytiladi?
2.Qogirchoqni tikish uchun qanday materiallar kerak boladi?
3.Birinchi navbatda qogirchoqning qaysi bolagi tayyorlab olinadi?
4.Qogirchoq tikishda kashta turlaridan ham foydalaniladimi?
5.Xavfsizlik texnikasi qoidalarini bilasizlar-mi?
III.Yangi mavzu bayoni.
Qogirchoqni tikish uning andozasini tayyorlashdan boshlanadi. Qogir- choqning andozasi (1-rasm) da keltirilgan. Bu andozani tayyorlash uchun rasmda keltirilgan andoza ustiga ixtiyoriy kattalikdagi ozaro teng kvadratlardan chiziladi. Bunda kvadratlar qancha mayda bolsa, bezakning nuqtalari shunchalik aniq kochiriladi va konturlarining nusxasi ham oson chiziladi. Millimetrli qog'oz yoki toza qogozga buyum kattaligiga togri keladigan togri tortburchak chizib, uni bezakdagi kvadratlar soni qancha bolsa, shuncha kvadratlarga bolinadi (1-rasm).
1-rasm.Qogirchoq andozasi.
Agar qogirchoq andozasi kattalashayotgan bolsa, bu kataklar nusxa-dagi kataklardan katta bolib., andoza kichiklashayotgan bolsa, bu kataklar asl nusxadagidan kichik bolib chiqadi. Shundan keyin kataklar boyicha asl nusxadagi bezak gulining asosiy nuqtalari toza torga kochiriladi. Bu nuqtalar ravon chiziq bilan ehtiyotlab birlashtirib andozani kattalashtirilgan yoki kichiklashtirilgan nusxasi hosil qilinadi. Rasm nuqtalarini oson topish uchun chizilgan torning ikki tomoniga raqamlar qoyiladi. Yuqoridagi ishlar bajarilgach qo'girchoqning quyidagi andozalari hosil boladi:
1. Tana qismi - 2 dona bichiladi.
2. Qogirchoqning oyogi - 2 dona.
3. Qogirchoqning qoli - 2 dona.
4. Qogirchoqning kavushi - 2 dona.
IV.Amaliy mashgulot.
Asbob va moslamalar: yumshoq karton, ochiq rangdagi (kavushi uchun qora rangdagi) sidirga gazlama bolaklari, igna, gazlama rangidagi galtak ip, qaychi, angishvona, chizgich, mayda tognagichlar.
Ishning tartibi. Qogirchoq detallari korsatilgan sonlar miqdorida ochiq rangdagi (kavushi uchun qora rangdagi) sidirga gazlamadan bichib olinadi va uning tana qismi tikib tayyorlanadi. Qogirchoqning tana qismi tayyor bolgach, shu olchamdagi koylak andozasi tayyorlanadi. Uning andozasi va gazlamaga joylashtirilishi 2-rasmda keltirilgan. Koylak andozasi ham qogirchoqning tanasi kabi tayyorlanadi.
2-rasm. Koylak andazasi va uni gazlamaga joylashtirilishi
Qogirchoqning tana qismi quyidagicha tayyorlanadi:
1.Qogirchoq tanasining bosh qismida 4 ta 3 sm. li vitachkalar gazla-
maning teskari tomonidan belgilanadi va tikib olinadi.
2.Qogirchoqning yuz qismida ong tomondan qosh, koz va ogiz
ornilari belgilanadi.
3.Qogirchoqning tana qismi detallarini ongini ongiga qaratib, atrofi-
dan 0,5 sm. li chok uchta tomonidan tikib chiqiladi. Boyin qismida
ozgina kertim (ochiq joy qoldiriladi) berilib tana qismi ongiga ag-
dariladi va ichi sintefon bilan toldiriladi. Chok haqi korinmas chok
bilan tikib qoyiladi.
4.Qogirchoqning oyog’i va qollarini ham ongini ichkariga qaratib
3 ta tomonidan tikib chiqiladi, ichi toldiriladi va tana qismiga ulab
qoyiladi.
5.Kavushini ikkiga bukilib tovon qismi tikiladi, ichi toldirilib oyoq
uchlariga biriktirib qoyiladi.
6.Qogirchoqning yuz qismi kashta bilan tikib bezatiladi va sochi
qora jun ipdan tayyorlanib, boshiga tikib yoki yelimlab yopishtiriladi.
V. Dam olish daqiqasi : Qogirchoq ashulasi.
VI. Yangi mavzuni mustahkamlash va baholash.
1.Qogirchoqning tana qismi uchun qanday gazlama bolaklari kerak
boladi?
2.Qogirchoqning tana qismi qanday detallardan iborat?
3.Har bir detal qanday nomlanadi va nechtadan bichiladi?
4.Qogirchoqning tana qismi qanday bosqichlarda tikiladi?
5.Kim ozi mustaqil qogirchoq tikib korgan?
Oquvchilarni tayyorlagan ishlarini tekshirish, savol-javobdagi ishtirok etganliklariga qarab baholash va kop baho olgan guruhlarni ragbatlan-tirish.
VII.Darsni yakunlash. uyga vazifa berish.
Uyda milliy qogirchoq turlaridan chizib, mavzuga oid malumotlar organib kelish. Ish ornini yigishtirib, tartibga keltirib qoyish.