Менің атым Қожа

Рамазанова Ш.Б.

Е.Ағелеуов атындағы Махамбет орта мектебі

Атырау облысы, Махамбет ауданы

Пәні: Қазақ тілі

Сабақ тақырыбы:

Менің атым Қожа

Бөлім: Адамның сырт келбеті және мінез

мұғалім

Рамазанова Ш Б . Е.Ағелеуов атындағы Махамбет орта мектебі Атырау облысы Махамбет ауданы

Сынып: 5 қазақ

Осы сабақ арқылы жүзеге асатын оқу мақсаттары

Тірек сөздер мен ұсынылған иллюстрациялар арқылы тақырыпты болжау (Т\А1)

Оқылым стратегияларын қолдану: жалпы мазмұнын түсіну үшін оқу, нақты ақпаратты табу үшін оқу (О6)

Сабақтың

мақсаттары

Оқушылардың барлығы орындай алады:

Ұсынылған иллюстрациялар арқылы тақырыпты болжайды, мәтін мазмұнын түсінеді.

Оқушылардың көпшілігі орындай алады:

Болжауда тірек сөздерді қолданады. Автордың ойын жетекші сұрақтар арқылы толық аша алады. Мәтін мазмұнын түсінеді және нақты ақпаратты табады.

Оқушылардың кейбіреуі орындай алады:

Болжауына дәлел келтіреді, түсіндіреді. Мәтін мазмұнын толық түсінеді, нақты ақпаратты өмірмен байланыстырып, өз пікірін білдіреді.

Тілдік

мақсат

Оқушылар орындай алады:

Өз пікірін білдіруде нақты ақпаратты өмірмен байланыстыра алады.

Пәнге қатысты сөздік қор мен терминдер:

Армиядан келу- әскери міндетті өтеп келу, орден- жоғары марапат, нөпір- көп, майдан-соғыс, ұстара-шаш алатын, сақал, мұрт алатын арнайы өткір пышақ, тікенек-кейбір өсімдік жапырағының шетіне шығатын майда тікен.

Диалог құруға/шығарма жазуға арналған пайдалы тіркестер: Қожаның қиял-арманы

Талқылауға арналған сұрақтар:

*Үзіндіден Қожаның қандай өзіндік әлемі байқалады?

*Қожа қандай себеппен атақты, танымал тұлғаға айналғысы келеді?

*Ол батыр болуды армандағанда алдына қандай мақсат қойды?

*Қожа болашақта өз мінезін, әрекетін қаншалықты өзгерте алды

Құндылықтарды

игерту

Достыққа, адамгершілікке тәрбиелеу

Пәнаралық байланыс

Қазақ әдебиеті, ән

Бағалау критерийі

Тірек сөздер мен ұсынылған иллюстрациялар арқылы тақырыпты болжайды.

Мәтіннің жалпы мазмұнын түсінеді және нақты ақпаратты таба алады.

Алдыңғы білім

«Менің атым Қожа» кинофильмі

Сабақ кезеңдері

Жоспарланған іс - әрекеттер

Ресурстар

Сабақтың басы

4 мин

6 мин

1.Ұйымдастыру кезеңі. Сәлемдесу.

2. «Туған ел» әнін тыңдай жүріп оқушылар берілген суреттерді құрастырады және сол сурет қиындылары арқылы топқа бөлінеді.

Ой шақыру кезеңі.(Оқушылардың назарын сабаққа аудару.) Суреттерге қарап отырып, сабақтың тақырыбын болжайды.

Жетекші сұрақтар:

- Берілген суреттер бізге таныс па?

- Тыңдалған әен қандай әуен еді?

- Бұл әуен қай кинофильмге пайдаланылған?

- Суреттердің, әуеннің бүгінгі сабағымызға байланысы қандай деп ойлайсыңдар?

Мозайка

Сабақтың ортасы

2 мин

30 мин

5мин

Сабақ тақырыбымен, оқу мақсаттарымен, күтілетін нәтижелермен таныстырылады.

Оқылымалды тапсырмасы:

Қожаға қандай мінездеме беруге болады?

Қожа қандай бала?

Қожа нені армандады?

Қожаның қиялы қаншалықты ұшқыр?

(сұрақтар төңірегінде жауап беру)

Оқылымкезі тапсырмасы

Ж. Ж\Ж. Т\Ж.

«Ойлан. Жұптас. Талқыла» әдісі

Үш топқа мәтін беріледі.

1-топ: «4 қандай» әдісі

Мәтін «Қожаның арман-қиялы»

2-топ: Қожаның портреті

Фамилиям – Қадыров. Бір кезде “Қадырұлы” деп те жазып жүрдім. Бірақ жұрттың бәрі “ов” болып жатқанда, менің олардан алабөтен жырылып шыққаным жарамас дедім де, “Қадыровқа” қайтып келдім.

Қадыр – менің әкем. Мен әкемнің қандай адам екенін де білмеймін. Өйткені ол майданға аттанғанда мен екі жастамын. Екі жасар бала не біледі, не түсінеді? Сол кеткеннен абзал әкем мол кетті, оралмады...

Сөйтіп, мен сендерге өзімнің аты-жөнімді айттым. Ал көркем шығармада кейіпкердің кім екені аталып қана қоймай, сырт бейнесі қоса сипатталатын дәстүр бар ғой. Енді соған көшейін. Тоқтаңыз, бұл үшін әуелі өзімді-өзім айнадан байыптап қарап алайын... Мынау, міне, мұрын. Әжем кейде менің атымды атамай “Тампышнеме” дейді. Оның айтқаны ып-рас екен ғой. Екі танауыма екі саусағым еркін сый­ып кетеді, қосауыз мылтықтың аузындай үңірейіп тұр. Екі шекемнің шығыңқылығы болмаса, басым қарбыз тәрізді доп-домалақ, тап-тақыр. Шашымды Әбубәкір шал кеше ғана ұстарамен сыпырып алып тастаған.

Ох, менің шашым! Қаттылығы, қайраттылығы шошқаның қылшығынан бір кем емес. Осы ауылда оны алуға жарайтын бір ғана ұстара бар – ол Әбубәкірдікі. Оның өзі де алғаш салған бетте тұтқырланып жүрмей қояды. Шашымды әр алған сайын Әбубәкір мені бірінші рет кездестірген адамдай таңғалып бітеді.

– Япыр-ай, мұндай да шаш біте береді екен- ау! Мынау шаш емес, тікенек қой. Тікенек. Мінезіңнің шатақтығы осыдан-ақ көрініп тұр.

Сипатталмаған енді нем қалды? Қаралығымды әуел баста-ақ айтқанмын. Сол жақ құлағымның астына таман бір түйір қалым бар. Бәтшағардың бітпейтін жерге бітуін қарашы. Одан да бетімнің ұшына таман бол­сашы. Сонда әдемірек көрінер ме едім.

Ал бойымды біреулер орта бойлы дейді. Әжем болса, әкем тәрізді сұңғақ боласың дейді. Кімдікі рас екенін құдайым білсін. Өткен күзде мектепте дәрігер қарап өлшегенде, бір жүз отыз тоғыз сантиметр шыққан едім. Шашым болғанда, жүз қырық шығуы сөзсіз еді. Тақырбас жүргеннің осындай за­лалы да бар. Жасым он екіде. Бесінші класты бітіріп отырмын.

3-топ: Берілген мәтін бойынша кейіпкерлерді сомдау және Жантас пен Қожаға мінездеме беру, салыстыру

Мектептің қасында Жантас ұшыраса кетті. Қолында мөр басылған бір жапырақ жазулы қағазы бар. Соны шертіп-шертіп қойып:

-        Қара көже, мынаның не екенің білесің бе?- дейді.

-        Ол не?

-        Лагерьге жолдама. Біз лагерьге баратын болдық. Ал, сен көшедегі иттерді тәртіпке салуға ауылда қалатын болдың.

Тілінің қыршаңқылығы үшін Жантасты мытып алғым келіп бір тұрдым да, әуелі жолдама жайын тиянақтамақшы болдым.

-Оны саған кім берді?

- Кім беруші еді. Майқанова апай берді. Бірақ сен жоқсың тізімде.

"Неге жоқпы?" Жантастан Майқанованың қайда екенін сұрап едім, мектепте деді

Бұдан былай біреуді келемеждеп сөйлеудің қандай екенін білуі үшін Жантасты мұрынға сырт еткізіп бірді шерттім де, жүгіре жөнелдім. Сол бойда екпіндеген қалпыммен мұғалімдер бөлмесіне алқынып кіріп бардым.

Майқанова бірдеңе жазып, жалғыз отыр екен, маған басын көтеріп алып, таңырқаған кейіппен қарады:

-        Не болды? Не болды, Қадыров?

-        Лагерьге жолдама беріңізші маған.

-        Саған бұл жолы жолдама берілмейді. Екінші кезекте барасың.

-        Неге?

-       Неге болушы еді: барлық оқушыға бірден жетіспейді. Ал екіншіден, ең әуелі біз лагерьге үлгілі, тәртіпті оқушыларды жібереміз.

-        Жантас немене... менен артық болғаны ма?

Майқанова екі бүйірінен біреу қысып қалғандайеңсесін кілт көтеріп алды:

-        Сен немене? Мені тергегелі тұрсың ба?

Майқанованың көкшіл көзі шатынай бастады. Оныңбір ашуланса шапылдап, жуық арада толас бермейтінін білем.

-        Бермесеңіз, қойыңыз,- дедім де, жалт бұрылып, есікті бар күшіммен тарс жауып, жөнеле бердім. Осындай әділетсіздікке қаның қалай ғана қайнамайды. Жантас, біреуді біреуге атыстырып, от тастап жүретін қу, (сабақ үстінде сыбырлап-сыпсыңдағыш, өзі тақтаға шыққанда көрінгенге құлақ түргіш Жантас үлгілі оқушы болғаны да, мен үлгісіз болғаным. Менің сабақ үлгеруім одан көш ілгері екені, екпінділігім ешқандай есеп емес.

Оқылым соңы тапсырмасы:

«Әуенді жазылым» әдісі арқылы мәтін мазмұнына сүйене отырып, берілген сұраққа өз пікірін жазу

Қожа болашақта өз мінезін, әрекетін қаншалықты өзгерте алды?

Ментальды карта

«Қол шапалақтау»

«Бас бармақ»

Әдісі

Сабақтың соңы

3 мин

Рефлексия «Екі жұлдыз, бір тілек»

Кесте

Қосымша ақпарат: Қазақстандық дизайнерлер туралы дереккөздер

Дифференциациялап оқыту – Оқушыларға көбірек қолдау көрсетуді қалай жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндеттер қоюды жоспарлайсыз?

Бағалау – Оқушылардың білімін қалай тексересіз?

Пәнаралық байланыс

Қауіпсіздік ережелері

АКТ-ны қолдану

Құндылықтарменбайланыс

(тәрбие элементі)

Коммуникативті дағдыларын дамытуда құрған топтар мен жұптардың негізгі мақсаты қабілеті төмен оқушыларға қабілеті жоғары оқушылардың қолдау көрсетуін жоспарлаймын.

Оқушылардың оқуын тексеру үшін төмендегідей қалыптастырушы бағалау тәсілдерін пайдаландым. «Қол шапалақтау», «Екі жұлдыз, бір тілек», «Бас бармақ»

Пәнаралық байланыс:әдебиет, ән.

Рефлексия

Сабақ мақсаты/оқу мақсаты қаншалықты жүзеге асты? Бүгін оқушылар нені үйренді? Оқыту ортасы қандай болды? Дифференциациялап оқыту өз мәнінде жүзеге асты ма? Өз уақытымды ұтымды пайдалана алдым ба? Жоспарыма қандай өзгерістер енгіздім және неліктен?

Төменде берілген бос орынды өз сабағыңызға рефлексия жүргізу үшін пайдаланыңыз. Сабағыңызға қатысты сол жақ бағанда келтірілген сұрақтарға жауап беріңіз.

Сабақ жоспарлауда тапсырмаларды жеңілден күрделіге қарай құрдым.Яғни саралау барлық тапсырмада қолданылды.Оқушылардың алдыңғы білімі, қабілеті, қызығушылығы ескерілді.

Қорытынды бағалау

Ең жақсы өткен екі нәрсені атап көрсетіңіз (оқытуға және үйренуге қатысты)

1:

2:

Қандай екі нәрсе немесе тапсырма сабақтың одан да жақсы өтуіне ықпалын тигізер еді (оқытуға және үйренуге қатысты)?

1:

2:

Осы сабақтың барысында барлық сынып немесе жекелеген оқушылар туралы келесі сабағыма қажет болуы мүмкін қандай ақпаратты білдім?