Дыбыс екпіні мен тіркес екпіні

Ә.Науаи атындағы №11 жалпы орта мектеп

5 «А» сынып

Қазақ тілі пән мұғалімі: П.Абуова

2 . Үй тапсырмасын сұрау.

344 – жаттығу жұмысын тексеру. Әр топ жазып келген мысалдарын оқиды.

Өтілген тақырыптарға байланысты оқушылар өздері дайындап келген сұрақтарын бір-біріне қояды.

• “ Проблемамен саудалас”әдісі бойынша1-ші топ 2-ші топқа, 2-ші топ 3 топқа, 3-ші топ 4-ші топқа, 4-ші топ 1-ші топқа 3 сұрақтан қояды.

Әр топ бір-бірін бағалайды.

«Сиқырлы сандықша»

Ой қозғау.

І - топ

ІІ - топ

Құлақ сал

Ыбырай көшесі

ІІІ - топ

Ж-жап есікті

І V – топ

Тез жазды

Көп сөйлеме-е

Сұр ала

Тыныш отыр-р

Қысқарт-т сөзді

Сабақ мақсаты:

Білімділік:

Дыбыс екп іні мен тіркес екпінінің бір-бірінен ерекшеліктері мен айырмашылықтарын меңгерту.

Күтілетін нәтижелер:

• Тіркес екпіні мен дыбыс екпінінің ережесін түсініп, мысал келтіре алады.
• Тіркес екпіні мен дыбыс екпінін бір-бірінен ажырата алады.
• Мәтіннен екпіннің қай дыбысқа және қай тіркеске түскенін біле алады.

Сөз екпіні

Дыбыс екпіні

Ой екпіні

Тіркес екпіні

Негізгі бөлім.

Дыбыс екпіні мен тіркес екпінінің түрлері

Екпін

Тіркес екпіні

Дыбыс екпіні

Ережелері

Бір сөздің ішіндегі бір дыбысты көтеріп не созып айту тәсілі дыбыс екпіні деп аталады.

Кейде тілімізде бірнеше сөз тізбектеліп барып түгелімен бір ғана екпінге ие болса, онда тіркес екпіні деп аталады.

Тәлім-тәрбие, ата-ана, оқу үшін, қырық шақты, ән сал көк ала, қас пен көздің арасында.

Қуанышты көңіл күйді; тама-ша-а,,

бә-ә-рекелді,

жара –а-йсың т.б.

Реніш, кею, қынжылу: т-тарт қолыңды, ж-жап есікті т.б.

Дыбыс екпіні

Тіркес екпіні

Мысалы

«Кім тапқыр?» ойыны

1.

Жүн – жұрқа

Үйге дейін

2.

Еңбек ет

Ну орман

3.

Биік шың

Ұзақ сөйлесті

4.

Жүрек жұтқан

Қырық шақты

«Өз ойын айту,жеткізе білу»

Берілген сөздерде екпін қай дыбысқа түскенін анықтау.

Ғажа-а-ап, кірі-і-ңіздер, о-ой-пыр-ай, ә-ә-демі, с-сұмдық, кет-т,

ж-жоғал, былай тұр-р.

«Дамыту кезеңі»

4. тапсырма.

Абай – ұлы ақын, терең ойшыл, елжіреген әке, ұлы ұстаз, ұлағатты ұстаз, әлеуметтік қайраткер әрі композитор. Демек Абайда қанатты романтикалық ұшқыр қиял, алғыр көрегендік, тебрене толғанатын ыстық жүрек, тұп-тұнық ақыл, сана, логикалық жүйелі, алғыр шешендік те бар. Достарына, шәкірттеріне қандай мейірімді болса, дұшпандарына соншама кешірімсіз, ымырашылдықты білмейтін, өз сеніміне өте берік ірі тұлға.

Сабақты қорытындылау.

Екпін, оның түрлерін пысықтау.

Постер жасау.

ой екпіні, сөз екпіні,

тіркес екпіні, дыбыс екпіні.

Бағалау

Т Топтық бағалау критерийлерін

жүргізу.