Хонтуруолунай үлэ «Даҕааһын аат», 6 кылаас
Барамат эбэтэр көстүү бэлиэтин кердерер тылы даҕааһын аат дэнэр. | Ыйытыылар: Х…..? Х…..? Х…? Ханнааҕы? Ха……? Туохтаах? |
Бу ыйытыыларга иккилии холобурда суруй:
| Даҕааһын аат арааьа:
Хаачыстыба Сыһыан |
Хаачыстыба даҕааһына Тугу бэлиэтиир: ____________________ __________________________________ __________________________________ __________________________________ Холобурдар (3):
| Сыьыан да5ааһына Тугу бэлиэтиир: ____________________ __________________________________ __________________________________ __________________________________ Холобурдар (3):
|
Тыл оло5о тутулунан да5ааьын аат икки араастаах:
| Төрүт уонна үөскээбит да5ааьын ааттарга 3түү холобурда суруй: Төрүт да5ааһын аат ______________________________ ______________________________ ______________________________ Үөскээбит да5ааһын аат __________________________________ __________________________________ __________________________________
|
Даҕааһын аат этиигэ оруола
Холобур: куустээх киьи, нарын кыыс
Холобур: Эн күүстээххин.
| Да5ааьыннары булан этии чилиэннэринэн ырыт.
|
Ааттыйбыт да5ааһын аат Да5ааһын аат сорох түбэлтэҕэ аат тыл суолтатыгар туттуллар: кырдьа5ас (ким?) Кыһыллар (кимнээх?)
Туьаан эбэтэр толоруу буолуон сөп. | Этитттэн да5ааьыннары бул. Сөптөөх ыйытыыта туруоран, этии ханнык чилиэнэ буоларын быьаар:
|
Да5ааһын аат үөскээһинэ
А) аат тылтан (-лаах, -гы, -ӊы, - таа5ы, -мсох) Б) туохтууртан (- а5ас, - ыгас, - 5ар, - 5ай, -хай, - мта5ай, - мтыа, - ыык, - с, - нньаӊ, о.д.а.) В) да5ааһынтан ( - тыӊы, - чаан, - сыар)
А) Аат тыл + Да5ааһын аат Б) Төрүт да5ааһын +төрүт да5ааһын В) Төрүт да5ааһын + үөскээбит да5ааһын | Үгүстүк туттуллар сыһыарыыларга 1 үөскээбит да5ааһын ааты суруй: - лаах - таа5ы - ӊы - ыык - 5ар - с |
Да5ааьын аат ураты халыыптара
Нарыын-нарын, күндүттэн-күндү, кэрэ да кэрэ
Чох хара, туус маӊан, уот кыһыл, үчүгэй ба5айы
- тай - кээн - кэн - лаахай - тыын - тиэн - иэн -иин | Да5ааьын аат ураты халыыптарыттан 3 көрүӊугэр 3 холобурдаах этиитэ толкуйдаа. |