Фанетыка і арфаэпія
Список вопросов теста
Вопрос 1
Адзначце пары слоў, у якіх націск служыць для адрознення іх лексічнага значэння
Варианты ответов
- а́тлас – атла́с
- на́шу – нашу́
- рассы́паць – рассыпа́ць
- ка́ра – кара́
- ба́цькам – бацька́м
Вопрос 2
Адзначце словы, у якіх усе гукі мяккія
Варианты ответов
- снягі
- схема
- кемлівасць
- вензель
- ацаніць
Вопрос 3
Адзначце словы, у якіх ёсць гукі, парныя гукі па звонкасці / глухасці
Варианты ответов
- нарэшце
- пагоня;
- Пакровы;
- рабы;
- смятанка.
Вопрос 4
Адзначце словы, у якіх вымаўляецца падоўжаны зычны гук
Варианты ответов
- абмеркаванне
- адточанасць
- анекдот
- казахскі
- выязджаць
Вопрос 5
Адзначце словы, у якіх вымаўленне не супадае з напісаннем
Варианты ответов
- яшчарка
- эскіз
- людскі
- усчынаць
- беспародны
Вопрос 6
Адзначце словы, транскрыпцыя якіх надрукавана правільна
Варианты ответов
- выкладчык - [выклаччык]
- знікнуць - [зн’ікнуц’]
- разжаліцца - [разжал’іцца]
- спортінвентар - [спортынв’энтар]
- абхазскі - [апхаск’і]
Вопрос 7
Адзначце словы, у якіх не супадае колькасць літар і гукаў
Варианты ответов
- шчаслівы
- матчын
- цень
- ілісты
- аб’езд
Вопрос 8
Адзначце фанетычныя і арфаэпічныя характарыстыкі, уласцівыя падкрэсленаму ў сказе слову:
Звонка і весела стукалі малаткі па металічных бабках, адцягваючы тонкія гукі кос, якія засумавалі за доўгую зіму.
Варианты ответов
- у слове няма свісцячых зычных гукаў
- у слове ёсць санорныя зычныя гукі
- у слове 2 мяккія зычныя гукі
- колькасць літар і гукаў у слове не супадае
- у слове 2 глухія зычныя гукі
Вопрос 9
Адзначце правільныя сцверджанні
Варианты ответов
- арфаэпія вывучае сістэму галосных і зычных гукаў
- сукупнасць літар, размешчаных у традыцыйна ўстаноўленым парадку, называецца алфавітам
- гук – гэта найменшая непадзельная адзінка маўлення
- у беларускай мове 6 галосных гукаў
- усе зычныя гукі беларускай мовы ўтвараюць пары па цвёрдасці / мяккасці
- зацвярдзелыя зычныя гукі не маюць адпаведных мяккіх гукаў
- свісцячыя зычныя гукі перад шыпячымі зычнымі гукамі прыпадабняюцца па свісцячасці
- санорныя гукі не прыпадабняюцца па глухасці перад глухімі гукамі
- націск – гэта вымаўленне аднаго са складоў з большай сілай і працягласцю
- графіка вывучае вымаўленне галосных зычных гукаў мовы
Вопрос 10
Знайдзіце памылку ў фанетычным разборы слова. Запішыце няправільна ўжыты фанетычны тэрмін правільна
паведаміць па-ве´-да-міць
п [п] зычны, глухі, цвёрды
а [а] галосны, ненаціскны
в [в’] зычны, санорны, мяккі
е [э] галосны, націскны
д [д] зычны, звонкі, цвёрды
а [а] галосны, ненаціскны
м [м’] зычны, санорны, мяккі
і [і] галосны, ненаціскны
ц [ц’] зычны, глухі, зацвярдзелы
ь [ - ]
10 літар, 9 гукаў
Вопрос 11
Адзначце адпаведнасць паміж літарамі і характарыстыкамі гукаў, якія яны абазначаюць. Улічвайце, што некаторыя лічбы могуць не выкарыстоўвацца ўвогуле
1.
1. Барацьба
2.
2. Расчоска
3.
3. Пешаход
4.
4. Джала (дж)
Варианты ответов
- Звонкі зацвярдзелы шыпячы зычны
- Глухі цвёрды свісцячы зычны
- Глухі зацвярдзелы шыпячы зычны
- Глухі цвёрды парны зычны
- Звонкі мяккі парны зычны
Вопрос 12
Адзначце адпаведнасць літар характарыстыкам гукаў, якія яны абазначаюць. Улічвайце, што некаторыя лічбы могуць не выкарыстоўвацца ўвогуле
1.
1. Брат і сястра
2.
2. Існасць
3.
3. Яліна
4.
4. Вясёлы
Варианты ответов
- Вымаўляюцца гукі [йі] (ётавае распадзенне)
- Вымаўляецца гук [і] (галосны змякчае папярэдні зычны)
- Вымаўляецца гук [ы]
- Вымаўляецца гук [а]
- Вымаўляецца гук [я]
Вопрос 13
Адзначце адпаведнасць паміж словамі і іх характарыстыкамі. Улічвайце, што некаторыя даныя могуць не выкарыстоўвацца ўвогуле
1.
1. Клей
2.
2. Скеміць
3.
3. Джэм
4.
4. Змяніць
Варианты ответов
- Слова, у якім 2 мяккія зычныя гукі
- Слова, у якім 3 мяккія зычныя гукі
- 3.Слова, у якім усе зычныя гукі мяккія
- Слова, у якім 1 мяккі зычны гук
- Слова, у якім 1 зацвярдзелы зычны гук
Вопрос 14
Адзначце адпаведнасць паміж словамі і іх характарыстыкамі. Улічвайце, што некаторыя даныя правага слупка могуць не выкарыстоўвацца ўвогуле
1.
1. Воўна
2.
2. Падцвярджаць
3.
3. Шчыры
4.
4. Кітаец
Варианты ответов
- Слова, у якім 2 глухія зычныя гукі
- Слова, у якім 3 глухія зычныя гукі
- Слова, у якім усе зычныя гукі звонкія
- Слова, у якім 1 звонкі зычны гук
- Слова, у якім 1 глухі зычны гук
Вопрос 15
Знайдзіце ў сказе слова, вымаўленне якога не адпавядае напісанню. Выпішыце яго ў той форме, у якой яно ўжыта ў сказе
Паўтара стагоддзя таму на поўдні вёскі Астроўкі збудавана Праабражэнская царква – помнік народнага драўлянага дойлідства.
Вопрос 16
Запішыце слова, якому адпавядае правільна складзеная транскрыпцыя:
- [найазджац’];
- [л’отчык];
- [у руцы] (падоўжаны ц);
- [чувашск’і];
- [йім’я].
Вопрос 17
Вызначце ў сказе слова, у якім усе зычныя гукі глухія. Запішыце гэта слова так, як яно пададзена ў сказе:
Сустракаюцца прозвішчы, сэнс якіх не мае падказкі, над якімі яшчэ трэба паламаць галаву.
Вопрос 18
Вызначце і запішыце фанетычную з’яву (фанетычны закон), уласцівую вызеленаму ў сказе слову
Калі лёгкае рабацінне ледзь прыкметна кругамі злёгку хвалявала паверхню крыніцы на самай сярэдзіне, то па краях вада была ціхая і спакойная.
Вопрос 19
З пранумараваных слоў у сказе адзначце, у якіх ёсць няпарны мяккі гук. Адказ запішыце лічбамі ў парадку ўзрастання без прабелаў і косак. Напрыклад: 245:
Мабыць, таму лес увайшоў1 у мой светапогляд2 як таямнічы3 волат і чараўнік, вялікі4 лекар і карміцель5, і, відаць, па гэтай жа прычыне мяне заўсёды цікавіла ўсё, што з ім звязана.
Вопрос 20
Знайдзіце ў сказе слова, у якім адбываецца асіміляцыя (прыпадабненне) зычных гукаў. Запішыце гэта слова ў той форме, у якой яно пададзена ў сказе.
Мляваму качанятку, вядома, спажыва не перападала, а даставалася таму, хто хутчэй даплываў да мамы-качкі.