10 сыныф
Мевзу: Бекир Чобан-заденинъ «Дунай таша» шииринде Къырымнынъ кечмиши ве келеджеги акъкъында шаирнинъ терен тюшюнджелери.
Макъсат:
- Шиирни ифадели окъуп мевзу ве гъаесини бельгилемек;
- талебелернинъ нутукъларны инкишаф эттирюв;
- ватанперверлик ве миллетперверлик дуйгъуларыны ашламакъ.
«Чыкъарсам гъарип халкъымны
тар гольчиктен,
Кенъ дерьягъа еткизсем,
болсам озен!...»
( Б.Чобан-заде)
Бекир Чобан-заде- шаир, алим, педагог
1908-1913
Истанбул
1914
Одесса
1914-1920
Будапешт
1920-1924
Къырым
1924-1937
Баку
1915-1919
Будапешт шиирлери:
«Анам», «Сув анасы», «Яз акъшамы эв алдында»,
«Догъдым бир эвде», «Дунай Таша», «Тувгъан тиль», «Къайтарма».
Лугъат иши:
- Лугъат иши:
окюне-къайгъыра-къасеветлене
менликчи-тиббар,гъурурлы
тёресе-пейда олса, яратылса
мунълы-къайгъылы
1-карточка
Мен де сендай копюрсем, ташсам, акъсам!...
Инсанлыкънынъ седлерин якъсам, йыкъсам!...
2-карточка
Чыкъарсам гъарип халкъымны тар гольчиктен,
Кень дерьягъа еткизсем, болсам озен!...
3-карточка
Сонъ болдурсам, чекильсем озь башыма!...
«Шукюр ольди!» язсалар баш ташыма!...
4-карточка
Менден къалгъан топракъта бир джаш акъай,
Сонь бир янъы «ава»манн къурса сарай!...
5-карточка
Янъы отлар, чечеклер оссе ерден,
Бир янъы халкъ тёресе, айгиди, бирден!...
6-карточка
Тюз ялынъда, себепсиз юкъламадым!...
Мунълы бетим сувунъда чайкъамадым!...
3)федаилик
2)миллетперверлик
4) ватанперверлик
1)Сербестлик ичюн куреш
6) асретлик
5)келеджекке ишанч
Тасвир васталары
Джанландырув
«Копюрни итей,
ташларны шай кемире»
Метафора
1. «Чыкъарсам гъарип халкъымны тар гольчиктен
кень дерьягъа еткизсем, болсам озен!...»
2. «Сонъ бир янъы «ава»ман къурса сарай?»
3. «Янъы отлар, чечеклер оссе ерден»
Эпитет
Сенинъ парлакъ бетинъде, гъарип халкъым, тар гольчик, кенъ дерья,
янъы отлар, чечеклер, янъы халкъ, тюз ялынъда, мунълу бетим.
Къыяс
«Менде сендай копюрсем,
ташсам, акъсам!...»
Шиир язылгъанына 93 йыл олды, амма гъарип халкъымыз але бугунь тар гольчиктен кенъ дерьягъа
чыкъалмай,
огюндеки къач юз йыллыкъ седлерни
ашамай